امروزه موضوع بررسی و شناخت داستان¬ها و حکایت¬های کهن فارسی با گسترش ادبیات داستانی، به شدت احساس می¬شود. برای شناخت این آثار بررسی و شناخت عناصر داستان نیز ضروری می¬نماید. در این پایان¬نامه، کتاب تاریخ بلعمی- که اولین و مفصل¬ترین متن بازماندة زبان فارسی است- را بر اساس عناصر داستانی می¬کاویم. هر چند که هدف اصلی تاریخ بلعمی و حکایت¬های آن داستان¬پردازی نیست ولی این حکایت¬ها و روایت¬ها بسیاری از ...

یکی از ویژگی های داستان که نقش برجسته ای در طرح داستان، انسجام و رشد و گسترش آن دارد، شخصیت پردازی است؛ زیرا نویسنده باید بداند چگونه و با چه زبان و کارکردی شخصیتی را بیافریند و به او نقش و تیپ دهد. شاهنامه از این جهت سرآمد همه متون داستانی منظوم و منثور فارسی است که علّت اصلی آن نه تنها مرهون جذابیت اشخاص و قهرمانان شاهنامه؛ بلکه معلول دخالت شخصی و شخصیت فکری و زبانی فردوسی نیز هست. یکی از زیبا...

به طور معمول هر نویسنده ای در ادبیات داستانی، بینش، تفکر و اعتقادات خاص خود را در مسیر داستان به نمایش می گذارد. از آنجا که بهترین تجلی گاه این احساسات و اعتقادات شخصیت ها هستند، شخصیت پردازی نیز در ادبیات داستانی اهمیت پیدا کرده و خواننده با شناخت شخصیت های داستانی می تواند با ایدئولوژی و جهان بینی نویسنده آشنا شود. رمان «اصل و فصل» نوشته ی «سحر خلیفه»، داستان نویس معاصر فلسطینی است. او در این...

واژه ی «شخصیت» در ادبیات داستانی معادل واژه ی «character» در زبان لاتین و در روان شناسی معادل واژه ی «persona» است. که در تحلیل شخصیت های داستان این اصطلاح در هر دو معنا و کاربرد خود مورد توجّه است؛ زیرا شخصیت ها استعاره ای برای ذات و طبیعت بشر هستند و همان طور که هر کدام از اشخاص واقعی دارای ویژگی های روحی و روانی هستند، انسان های غیر واقعی داستان نیز می توانند دارای این ویژگی ها باشند؛ ضمن این...

پیکارسک(picaresque)به سبک داستانی ای اطلاق می شود که در قرن شانزدهم در اسپانیا شکل گرفته و از خصوصیات بارز آن ها وجود شخصیت های کلاش و پهلوان پنبه است. البته برخی محققان بر این باورند که سبک داستانی پیکارسک، به تقلید از نوع ادبی مقامه در ادبیات شرقی شکل گرفته است، آن چه ما را به انجام این پژوهش بر انگیخت وجود تشابه در ویژگی های شخصیتی داستان های پیکارسک در ادبیات جهان بود. حال با این مقدمه می خ...

زمان در ادبیات پایداری فلسطین، شبیه زمان از دست رفته مردمان فلسطین، پیچیده ودرهم است. لذا نویسندگان حوزه­ی ادب پایداری فلسطین، از شگردهای روایت زمان، بهره بسیاری برده­اند به گونه­ای که تحلیل آن را در درک درونمایه داستانی امری ضروری نموده است. غسّان کنفانی در دو رمان ارزشمند: «مردان آفتاب» و «برایتان چه مانده؟» از عنصر زمان وترفند­های روایی آن برای بیان درونمایه داستانی به خوبی بهره می­برد. از ای...

نشانه شناسی ادبی شخصیت، شاخه ای از نشانه شناسی در حوزه زبان محسوب می شود، که با استفاده از آن می توان به آگاهی عمیق تر و دقیق تری از دلالت های شخصیت دست یافت. قرآن کریم بعنوان برجسته ترین متن ادبی، سرشار از نشانه های زبانی است، که یکی از این نشانه ها، شخصیت های بسیاری است که در این کتاب ارزشمند آسمانی مستقیما ذکر شده اند. در این میان، شخصیت فرعون یکی از پر تکرار ترین شخصیت های قرآنی محسوب می شو...

غسان کنفانی از نویسندگان متعهد معاصر ادبیات داستانی فلسطین در یکی از مشهورترین آثار خود به نام «عائد إلی حیفا»، تنها راه نجات فلسطین را مبارزة مسلحانه و استقامت و پایداری می­داند که در جای‌جای داستان هویداست. بررسی عناصر داستانی در این رمان با هدف نشان دادن هنر نویسندگی غسان از اهمیتی بسزا برخوردار است. این پژوهش به شیوة توصیفی-تحلیلی بر آن است تا به بررسی و تحلیل شخصیت­های داستانی و شیوه­های ش...

غسان کنفانی از نویسندگان متعهد معاصر ادبیات داستانی فلسطین در یکی از مشهورترین آثار خود به نام «عائد إلی حیفا»، تنها راه نجات فلسطین را مبارزة مسلحانه و استقامت و پایداری می­داند که در جای‌جای داستان هویداست. بررسی عناصر داستانی در این رمان با هدف نشان دادن هنر نویسندگی غسان از اهمیتی بسزا برخوردار است. این پژوهش به شیوة توصیفی-تحلیلی بر آن است تا به بررسی و تحلیل شخصیت­های داستانی و شیوه­های ش...

در دهۀ چهل، همزمان با حوادث سیاسی - اجتماعی و تحولات فرهنگی در ساختار جامعۀ ایرانی، ادبیات داستانی نیز متناسب با آن تحولات، دستخوش تغییراتی می‌شود و آثاری متنوع، ماندگار و جدید در عرصۀ داستان‌نویسی ایران، پدید می‌آید. نویسندگان این دهه در مقایسه با دوره‌های قبل، شیوه‌های هوشمندانه‌ و شکل-یافته‌تری در نگارش خود به کار می‌برند. در سال‌های پایانی این دهه سیمین دانشور با رمان «سووشون» و هوشنگ گلشیر...