جواهری، بزرگترین شاعر کلاسیک معاصر عراق، در سال 1900 در نجف اشرف، در خانواده ای فرهیخته و صاحب علم و ادب دیده به جهان گشود. محیط علمی و فرهنگی نجف، شرایط علمی و ادبی حاکم بر خانه و ذوق و نبوغ ادبی شاعر باعث شد تا او به اشعار پیشینیان به ویژه شاعران دورۀ عباسی روی آورد و به مطالعه و حفظ دیوان های شاعران نامدار این دوره بپردازد. این امر باعث شد که شاعر در سرودن اشعار خود از شعرای بزرگ این دوره چو...

تأثیرپذیری انسان و طبیعت از یکدیگر از دیرباز اجتناب‌ناپذیر بوده است. با رشد نهادهای مدنی و ابزار فناوری، انسان در سطح گسترده‌ای در طبیعت تغییراتی ایجاد کرده که گاه سبب تهدیدهای محیط زیستی و اکولوژیکی شده است همین امر سبب گردید که بررسی مسائل محیط‌زیستی در ادبیات یکی از ضرورت­های پژوهشی ادبیات تطبیقی گردد و گفتمانی در جهت فرهنگ‌سازی محیط‌زیستی برای حفاظت از آن شکل گیرد. ادبیات و به‌ویژه شعر به‌ع...

چکیده ادبیات از دیرباز آیینه تمام نمای احساسات و عواطف بشر بوده است. در این میان "وطن" یکی از مسائلی است که از دیرباز ذهن شاعران را به خود مشغول داشته و احساسات آنان را در سرایش اشعار وطنی برانگیخته است. گرچه مفهوم وطن در هر دوره ای بسته به شرایط اجتماعی، سیاسی و اقلیمی و تحت تأثیر مسائلی چون جنگ، تجاوز بیگانگان، رواج یک آرمان، عقیده یا مسلک در دوره ای خاص، جهان بینی هر شاعر و غیره در جلوه های...

عنوان شعر، حکم شناسنامه‌‌ی شعر را دارد که برای بررسی و سخن گفتن در مورد یک شعر میان منتقدان و دیگر افراد مهم محسوب می‌شود. هدف این مقاله بررسی چگونگی نام‌گذاری عنوان شعر در ادبیات سنتی و معاصر است. این نام‌گذاری‌ها در شعر سنتی و معاصر تفاوت‌های چشمگیری با هم دارد. در گذشته چندان به نام‌گذاری شعر توجهی نمی‌شده است. البته از میان قالب‌های سنتی، در نام‌گذاری قصاید نسبت به قالب‌های دیگر تأکید بیشتر...

پس از انقلاب مشروطه و تحولات سیاسی و اجتماعی در ایران تحولی بنیادین در اندیشه مردم به وجود آمد. تحول در اندیشه، تحول در فرهنگ و به تبع آن تحول در ادبیات را به همراه داشت. در جامعه ی متحول شده ی ایران، شعر سنتی پاسخگوی نیاز زمانه نبود؛ پس شعر نو مطرح گردید. از زمان روی کار آمدن شعر نو تاکنون شاهد سبک ها و جریان های شعری بسیاری بوده ایم. از آنجا که بررسی شعر معاصر در دهه های اخیر گامی مفید جهت رف...

موضوع «حزن» یکی از مهمترین و درونی ترین موضوعات نقد به شمار می رود، زیرا به مجموعه ای از واقعیت ها مربوط می شود که از طبیعت این پدیده و دلایل و نمودهای آن پرده برمی دارد و معنی جدید زندگی را از دو منظر غم و شادی آشکار می سازد. شعر معاصر به لحاظ رویارویی با اوضاع نامساعد سیاسی و اجتماعی عصر خود، سرشار از مضامین حزن انگیز است. در عصر حاضر دردها و رنج های انسانی فراوان و علل این دردها بسیار است. ...

کاربرد پر بسامد زبان گفتاری در آثار گروهی از شاعران معاصر، یک جریان شعری را به نام شعر گفتاری پدید آورده‌است. غزل گفتاری شاخه‌ای از جریان شعر گفتاری و نمودی برجسته از جریان شعر معاصر در خط سیر شعر کلاسیک فارسی است که پیکره‌ای گفتارین، الفاظی زنده و شکسته، قالبی متنوع و مضمونی تلفیقی از موضوعات کهنه و نو با رویکردی بی پروا در صراحت‌گویی، بیان عواطف شخصی و خصوصی گوینده با مخاطب و غنای احساسی مضاع...

ادبیات غنایی گسترده‌ترین بخش آثار ادبی را دربر می‌گیرد و گونه‌های متعددی را در خود جای داده است، یکی از این ‌گونه‌‌ها «شکواییه» است. تمایل به شکواییه در هر انسانی به‌ صورت غریزی وجود دارد و شاعران، که حساس‌‌تر از دیگر مردم‌اند و با دید ظریف‌‌تری مسائل را می‌‌نگرند، با زبانی متفاوت به بیان این نوع ادبی می‌‌پردازند. در همة ادوار شعر فارسی شکواییه وجود دارد، اما در شعر معاصر نوع نگرش و نحوة پرداخت...

سیاوش کسرایی شاعری متعهد است که حضور خود را از سال های 1336 با سرودن اشعار نو در بین شاعران دیگر اعلام کرد و نام خود را در ادب فارسی برای همیشه ماندگار ساخت. کسرایی بر خلاف بعضی از شاعران شناخته شده ی معاصر، چندان در پی خیال سازی و استفاده از صنایع لفظی و معنوی، در شعر خود نبوده است؛ عمده ی توجه او به مسائل سیاسی، اجتماعی، مشکلات و آرمان های مردم است.او می کوشد پیام دهنده ای باشد شاعرطبع که با...

قهرمان پروری یکی از شگردهای شاعران شعر مقاومت در دوران معاصر است. آنان با الگو قراردادن اسطوره ها و شخصیت های انقلابی اهداف مختلفی را دنبال می کنند که از جمله آن زنده نگه داشتن روح پایداری، حماسه سازی از جریان های مقاومت، دادن حال و هوای حماسی به شعر امروزی است. پرداختن به قهرمان در ادبیات پایداری جدای از اینکه باعث تداوم راه مقاومت می گردد، کارکرد فرهنگی نیز دارد و مفاهیمی چون ایثار، بزرگ منشی...