در دوره جاهلی اعراب آداب و اندیشه‌های عجیب و غریبی داشتند. اسلام بیشتر این آداب و اندیشه‌ها را از آنجا که در اساس ناسازگار و مغایر با وحی و سنت الهی بود مردود شمرد، اما برخی از آن‌ها را با تغییرات و اصلاحاتی در شکل و جوهر پذیرفت و موفق شد که از آن‌ها اندیشه‌های اخلاقی متعالی‌ای بسازد. در این میان واژگان در انتقال این اصلاحات و تغییر مفاهیم نقش ارزنده‌ای را ایفا کردند. این مقاله با این فرض که مع...

ادبیّات به ویژه شعر عصر جاهلی از لحاظ شکل و فصاحت و بلاغت در اوج قرار داشت و شاعران از اغراض و فنون مختلف شعر بهره می گرفتند تا بتوانند آن را در سوق عکاظ عرضه نمایند و برای خود و قبیله شان افتخار کسب کنند. هجو ازکهن ترین اغراض شعری است؛ زیرا هجو از عواطفی ناشی از کینه، بغض، تنفّر، دشمنی ها یا امیال درونی نشأت می گیرد که همیشه در انسان وجود داشته و گاهی به صورت هجو آشکار گردیده است. از سوی دی...

چکیده حیوان یکی از ویژگی های مهم دوران جاهلی می باشد که ادامه زندگی به آن بستگی دارد و این به خاطر ساده بودن محیط صحرائی آنهاست که بر چگونگی افکار و اندیشیدن و خیال آنها تأثیر گذاشته است. هنگامی که شاعر جاهلی قصیده ای را می سراید به مظاهر طبیعتش می اندیشد و سعی دارد وجه شباهت ظاهری و حسی بین امور طبیعت پیدا کند، مهم ترین این مظاهر حیوان است که همواره همدم و همراه شاعر جاهلی در طول سفرهایش م...

آئین حج از مهمترین ارکان دین مبین اسلام در حوزه عبادات می باشد که در قرآن و روایات مورد تأکید فراوان قرار گرفته است. حج به عنوان یک امر عبادی شامل مجموعه ای از معارف الهی بوده که همه فرشتگان، انبیاء الهی و پیامبر خاتم (ص) آن را با عظمت و شکوه بسیار انجام داده اند اما حج در سیر تطور در طول تاریخ دستخوش تحریفات و اختلافاتی گشت که چهره واقعی آن را مخدوش ساخته بود و با ظهور اسلام بسیاری از آن اختلا...

گرچه سرشت دین، خدایی است اما از آن رو که مخاطبش انسان است،در تفهیم ادراک ها و آرمان های خود ناگزیر از استخدام همان ابزار بشری یعنی واژه هاست.تغییر معنی واژگان بخشی از جوانب تحول زبانی است.به دنبال انقلاب عظیمی که قرآن کریم در صدر اسلام به وجود آورد،تحولی وسیع در معانی واژگان پدیدار شد که این تحول در پی دگرگون شدن مجموعه ی ارزش ها و جایگزینی ارزش های نو است،با تحول ارزش ها در صدر اسلام،در واژه ی...

حسان بن ثابت انصاری از جمله شاعران مخضرمی است که اشعار زیادی در دوره جاهلی و اسلامی از وی به یادگار مانده است. اشعار هر دو دوره از زندگانی شاعر دارای شاخص ها و مشخصه هایی است که هر دو دوره از اطوار شعری شاعر را از یکدیگر متمایز می کند. نگارندگان در این مقاله دو قصیده جاهلی و اسلامی از شاعر را بر پایه مکتب ساختارگرایی مورد بررسی قرار داده اند، و ثابت کرده اند که قصیده جاهلی شاعر از نظر اسالیب هن...