در ایران محدودیت منابع آب موجب شده است تا بهره برداری از آن در طول تاریخ به صورت نظام مند و در چارچوب ضوابط و معیارهای حساب شده انجام گیرد. به سخنی دیگر، نظام بهره برداری از آب در ایران یک امر تاریخی، اجتماعی و فرهنگی است.  وجود واحدهای کار زراعی سنتی (بنه) نیز از این واقعیت سرچشمه می گیرد که آب، جز در یک یا دو ناحیه، کمیاب ترین منبع کشاورزی در ایران است. با این وصف، تاریخ تشکیل و شکل گیری نظام...

هدف از این تحقیق، شناسایی و تحلیل مشکلات مدیریت آب کشاورزی در سه زمینه منبع آبیاری، انتقال آب و سطح مزرعه در شهرستان زرین‌دشت از استان فارس بود. این مطالعه از نوع پیمایشی بوده و برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه که پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ در سه زمینه منبع آبیاری، انتقال آب و در سطح مزرعه به ترتیب برابر با 86/0، 80/0 و 74/0 تایید گردیده بود، استفاده شد. روایی پرسشنامه نیز توسط اسات...

رشد روز افزون جمعیت، توسعه اراضی کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان، گسترش ‏صنایع، توزیع ناهمگون زمانی و مکانی آب شیرین به لحاظ کمی و محدودیت ها و مشکلات روزافزون ‏کیفی منابع آبی، در بسیاری از کشورها، تأمین آب مطمئن را به یکی از چالش های اساسی قرن ‏حاضر تبدیل نموده است. مدیریت یکپارچه منابع آبی، ضمن جبران برخی از کمبودها، باعث افزایش ‏ذخیره منابع آبی موجود، حداقل نمودن اثرات منفی استفاده مجزا...

تحقیق حاضر در راستای بررسی و تحلیل ساماندهی کشاورزی با تاکید بر منابع آب و یافتن راهکاری برای استفاده بهینه از منابع آب موجود در دشت داراب، ضمن این که به نقـش مـنابع آب در سـاماندهی و توسـعه کشـاورزی منطـقه می¬پردازد، یک الگوی بهینه کشـت متناسب با میزان آب مـوجود منطقه ارائـه مـی¬دهد. دشـت داراب شامل یک بخش، 8 دهسـتان و 358 نقـطه روسـتایی است، که 158 روستـای آن دارای سکـنه و بقیه خالی از سکـنه ...

مشکل آ ب در بسیاری از مناطق کشور ما همواره وجود داشته و در سالهای اخیر با توسعه کشاورزی و افزایش جمعیت‘ ابعاد وسیع تری بخود گرفته است. هر چند استفاده از تکنولوژی باعث شده که بتوان دسترسی بیشتر به آبهای اضافی یافت ولی مسلما نادیده گرفتن اقتصاد و مدیریت آب می تواند ضایعات بزرگی را بوجود آورد که با تکنولوژی قادر به حل آن نبوده و یا بسیار پرهزینه می باشد. بهره برداری بی رویه و کنترل نشده از آبهای ز...

این مقاله حاصل مطالعه ای در باره نقش مرد و زن در آبخیزداری، تبیین اولویت ها و نیازهای روستاییان و از نظر روستایی در باره مشکلات توسعه در آبادی خویش است . ا ین مطالعه در شش روستا از شهرستان های واقع در حوزه آبریز رودخانه های بابل ، تالار و سیاه رود در استان مازندران انجام شده است که نزدیک به 30% از کل جمعیت روستایی این حوزه آبریز را در خود جای داده اند. درهر روستا، پرسشگران که از دانشجویان مازند...

افزایش بهره‌وری آب در مزرعه نیازمند داشتن برنامه علم و فناوری در حوزه تحقیقات آب کشاورزی است. لذا هدف اصلی از این پژوهش شناسایی و تعیین اولویت‌های علم و فناوری و انتخاب گزینه‌های راهبردی علم و فناوری مدیریت آب در مقیاس مزرعه می‌باشد. پژوهش با برگزاری جلسات هم‌اندیشی و استفاده از نظرات متخصصین؛ صاحب نظران؛ منابع علمی؛ و همچنین با بهره گیری از شیوه های برنامه ریزی استراتژیک و تحلیل سوآت انجام گرد...

منظور از تضاد­های محلی آب، رفتار ناسازگاری است که ذینفعان منابع آب مشترک از خود بروز می­ دهند. چنانچه این تضادها مدیریت نشوند، پیامدهای ناگواری به دنبال خواهند داشت. از این رو، مدیریت تضاد منابع آب مورد توجه بسیاری از برنامه ­ریزان و سیاست­ گذاران قرار گرفته است. حوزه آبخیز گاوشان یکی از مناطقی است که تضاد آب کشاورزی را تجربه کرده است. بنابراین، در این پژوهش کیفی با استفاده از پارادایم طبیعت ­گ...

ابتکارات محلی از سویی به عنوان فعالیت‌های دسته جمعی خاص، بدون کمک یا مشوق خارجی به منظور کنترل آب‌های زیرزمینی و سطحی تعریف شده است و از سوی دیگر، یکی از مهم‌ترین رویکردهای مدیریتی در منابع آب، رویکرد مدیریت اجتماع محور است که تأکید بر ظرفیت‌سازی و نهادسازی در جوامع محلی برای مدیریت مشارکتی منابع آب دارد. ساختارهای اجتماعی منابع آب یکی از ابعاد دانش بومی در جوامع روستایی ایران محسوب می‌شود که ض...

محدودیت‌های توسعه منابع آب به دلیل خشکسالی و تغییرات اقلیم، مدیریت ضعیف و تلفات زیاد آب در کشاورزی، کاربرد سیاست‌های مدیریت منابع آب را ضروری می‌سازد. بنابراین در مطالعه‌ی حاضر با استفاده از مدل برنامه‌ریزی ریاضی اثباتی به تحلیل سیاست‌های مختلف مدیریت منابع آب در سطح مزارع دشت قزوین پرداخته و سپس برای مقایسه سیاست‌های مختلف، نتایج حاصل از مدل هنجاری نیز استخراج و با نتایج مدل اثباتی مقایسه گردی...