مردم سالاری در مصر؛ چالشها، موانع و محدودیتها کریم رضادوست چکیده: این مقاله در پی آن است که چالشها و موانع توسعۀ مردم سالاری (دموکراسی) در کشور مصر را از دیدگاه جامعه شناسی سیاسی بررسی کند. بنا به ماهیت موضوع از روش اسنادی، و برای دستیابی به آخرین داده های آماری مربوط به شاخصهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور مصر از منابع معتبری چون بانک جهانی و صندوق جمعیت سازمان ملل استفاده شده است. اطلاعات ...

چکیده اهمیت نقش ارزش های توده در گذار به دموکراسی در سال های اخیر برجستگی خاصی یافته است. اگرچه دیرینه شناسی مفهومی حکایت از تأکید اندیشمندانی مانند ارسطو و افلاطون بر اهمیت نقش ارزش های شهروندان در سیاست دارد، اما در دهه های اخیر و به طور خاص با مطالعه "فرهنگ مدنی" آلموند و وربا بود که توجهات بیش از پیش به این سو رهنمون شد. مطالعه حاضر نیز در همان راستا، البته با طرح نظریات و تجربیات نوتر درب...

نظریّ?‏ دولت رانتیر(rentier state theory) در چارچوب رهیافت اقتصاد سیاسی تدوین شده است. با توجّه به اهمّیّت نفت در تأمین درآمدهای دولت های نفتی خاورمیانه، بعضی از محقّقان از این نظریّه برای تشریح نوع ارتباط دولت و جامعه در کشورهای رانتیر خاورمیانه از جمله ایران استفاده کرده اند. امّا به نوع فرهنگ سیاسی ای که در بَطن دولت رانتیر شکل می گیرد و به تحکیم آن کمک می کند نپرداخته اند. به تَبعیّت از این کاستی نظر...

تحول در فرهنگ سیاسی، به معنای تغییر نگرش نسبت به سیاست است و آنچه به نگرش افراد و توده ها به سیاست شکل می دهد ، مجموعه ای از باورها، ارزشها و معتقدات است. سیاست نیز فرایند اتخاذ تصمیم و اجرای آن درامور عمومی توسط اجزای نهادی است که حکومت خوانده می شود. بنابراین تحول در فرهنگ سیاسی به معنای تحول در نگرش افراد و توده ها نسبت به حکومت و اجزای آن است. آغاز فرایند ، دامنه ، میزان و دوره زمانی تحول ت...

فرهنگ سیاسی جنبه خاصی از فرهنگ عمومی را شامل می شود که عبارت است از : نظامی از ارزشها، نگرشها و دانش های سیاسی درباره نظام سیاسی کشور که مردم بر پایه آن به ارزیابی و داوری درباره امور سیاسی جامعه خویش می پردازند وفعالیت های سیاسی خود را براساس آن معنا می کنند . شناخت ویژگیهای فرهنگ سیاسی هر جامعه و عوامل موثر برآن روشنگر ماهیت بسیاری از تحولات سیاسی است. لذا مساله اصلی این پژوهش مطالعه ویژگیهای...

در حوزة نظری، یکی از مهم‌ترین مشکلات علم سیاست در جامعة ایران، آشفتگی مفاهیم سیاسی است. به جرأت می‌توان گفت این آشفتگی حتی در مهم‌ترین مفهوم علوم سیاسی یعنی«دولت» نیز وجود دارد. در حوزة عملی نیز یکی از مهم‌ترین موانعرشد و گسترش جامعة مدنی در تاریخ معاصر و ایران امروز، پایداری ساختار «اختلاف» بین «ملت» و «دولت» است؛ زیرا واژة «دولت» چه در متون ادبی کهن و چه در زبان نوشتار و گفتار امروز ما کاربرد...

یکی از معیارهایی که صاحبنظران مباحث توسعه ی سیاسی مطرح می کنند، فرهنگ سیاسی مشارکتی است. فرهنگ سیاسی مشارکتی به عنوان یکی از عوامل موجد مشارکت سیاسی، در نهایت به مشروعیت نظام سیاسی کمک می کند و به ثبات و توسعه ی پایدار در یک جامعه می انجامد در حالیکه در نقطه ی مقابل آن، فرهنگ سیاسی تبعی و محدود، جوامع را از رشد و توسعه باز می دارد. اهمیت یافتن فرهنگ سیاسی، توجه متفکران این حوزه را به فرایند انت...

چکیده ندارد.

منطقه خاورمیانه کشورهای بسیار متنوعی را در بر می گیرد، در چند دهه اخیر که دیگر مناطق در حال توسعه توانستند پیشرفت های مهمی در راستای توسعه سیاسی داشته باشند، خاورمیانه همچنان حرکت کندی را به سوی توسعه سیاسی داشته است. اخیراً جنبش های اجتماعی جدید در این منطقه ظهور کرده و پویش های دموکراتیک – فروپاشی حکومت های دیکتاتوری مانند لیبی، تونس و تحولات کشورهای حاشیه خلیج فارس- در نتیجه توسعه سیاسی شتاب ...

  یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های حوزه مطالعاتی جامعه‌شناسی سیاسی ایران، چگونگی ورود به مسیر توسعه سیاسی است. به‌عبارتی، توسعه سیاسی ایران از کدام مسیر تحقق یافتنی است؟ از بالا و توسط نخبگان سیاسی حاکم (اصلاحات)، از پایین و با حضور و ورود توده‌ها به عرصه سیاسی (انقلاب) و یا از خارج (سازمان‌های بین‌المللی، نهادهای حقوق بشر)؟ مدعای تبیینی این پژوهش آن است که رسیدن به توسعه یافتگی سیاسی بدون ملاحظه ماهی...