مجموعه ای از عوامل داخلی و خارجی به رویارویی ایران با تجدد انجامید. این عوامل، که با ورود برخی مفاهیم جدید همراه بود، در اندیشه عالمان شیعه ذیل دو موضوع قانون و حکومت صورتبندی شد و دانشمندان دینی، در مشروطه، کوشیدند تا به پرسش های ناشی از این دو، پاسخ گویند. دستاورد این کوشش نظری، به رسمیت شناختن حوزه متغیرات و سپردن آن به شورای نمایندگان مردم بود. علامه طباطبایی(1281 - 1360) در تبریز، مهم تری...

در این مقاله نظارت و کنترل اجتماعی در اسلام بعنوان یکی از فرایندهای مهم در جلوگیری از کجروی‌های و نابهنجاری، با توجه به جهان اجتماعی مورد نظر اسلام که عبارتند از جهان رودرو، جهان معاصرین، جهان اسلاف، جهان غیر مادی، باز تعریف شده است. در این مقاله با بهره گیری از منابع اسلامی(قرآن و حدیث) قلمروهای چهارگانه بخصوص قلمرو غیرمحسوس در جامعه اسلامی ترسیم شده است. بر اساس تعریفی که از جهان‌های اجتماعی ...

هدف کلی این تحقیق بررسی مهمترین ویژگیهای اجتماعی مدینه قبل از ورود اسلام به این شهر و تاثیر آن در گسترش اسلام است؛ که با تاکید بر اختلافات داخلی بین قبایل یثرب جاهلی و نقشی که وجود این اختلافات در پذیرش اسلام در این منطقه داشته ، صورت گرفته است. روش مورد استفاده در تحقیق حاضر تاریخی – جامعه¬شناختی با تکیه بر نقد تاریخی متون است. برای بررسی عوامل طبیعی موثر بر قبایل و مناسباتشان با یکدیگر و روشن...

مقوله امنیت یکی از پدیده های اساسی و بنیادین مورد نظر اندیشمندان و متفکران به شمار می رود و آنچنان از اهمیّت شایان توجه برخوردار است که در کلام پیامبر عظیم الشان اسلام (ص)امنیت در کنار سلامتی و صحت جزء نعمت های قدر ناشناخته تلقی گردیده است . امنیت گواراترین نعمت برای بشریت و ضروریترین نیازهای جوامع بشری محسوب می شود ؛ به همین دلیل جامعه حاضر است هزینه های زیادی را برای ایجاد آن فراهم سازد . از م...

دین اسلام به عنوان دین خاتم به تمام نیازمندی­های انسان پاسخ گفته است. یکی ازسوالات اساسی انسان از دیر باز در باره برابری و نابرابری نوع انسانی بر حسب نژاد، رنگ، مذهب و ... می­باشد، یکی از معضلات جوامع بشری، وجود فاصله طبقاتی در بین اقشار مردم است ... . امّا چه تفاوت­هایی بین ملاک­های اسلام با سایر ادیان وملل وجود دارد؟ در برخی ادیان مانند هندوئیسم و آیین آهورایی قشربندی به نحوی است که تحرک یک فر...

مسئله نوشتار حاضر بررسی تحلیلی رویکردهای مختلف در مطالعات اسلام گرایی است. رویکردهای مطالعات اسلام گرایی در دو دسته اصلی قابل طبقه بندی هستند: الف) مطالعات کلاسیک / مدرن؛ ب) مطالعات پسامدرن. مطالعات کلاسیک / مدرن بیشتر از منظرهای اندیشه شناختی، تاریخی و جامعه شناختی این مسئله را بررسی کرده اند؛ در مقابل، مطالعات پسامدرن بر اساس اصل سازنده گرایی اجتماعی، با اصالت دادن به شرایط اجتماعی شکل گیری پ...

ورود اسلام به ایران دگرگونی هایی در ساختار سیاسی و اجتماعی ایران به وجود آورد و بخشی از قشربندی اجتماعی ایران دستخوش دگرگونی شد. این پژوهش صرفاً تأثیر ورود دین اسلام بر قشربندی اجتماعی ایران را از سقوط ساسانیان تا سقوط امویان بررسی می کند. سؤال اصلی پژوهش آن است که ساخت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ـ فرهنگی ایران از ورود اسلام تا پایان دوران امویان، چه نقشی در تداوم یا تغییر قشر بندی اجتماعی ایران د...

از آن جا که اسلام، دینی است جامع و به بررسی مسائل بشری اهتمام ویژه دارد و حقوق زنان نیز از جمله مسائل مطرح در این دین شریف می باشد، لذا بررسی حقوق زن اهمیت بیشتری می یابد، چراکه حقوق زنان در اسلام بر اساس وحی و فطرت بشری زن تنظیم گردیده است. برای فهم بیشتر متن وحی در خصوص حقوق زن، مراجعه به تفسیرهای شیعی چون المیزان اجتناب ناپذیر است تا از این رهگذر بتوان برخی مکاتب غربی به ویژه فمینیسم را به ب...

مسئلة اساسی این مقاله،اسلام گرایی به عنوان گفتمان سیاسی- اجتماعی است. فرضیة پژوهش این است که گفتمان اسلام گرایی نوعی مقاومت دربرابرسلطةگفتمان مدرنیتة غربی است. گفتمان اسلام گرایی با تعریف سیاسی از اسلام، نیروهای به حاشیه راندة گفتمان مدرنیزاسیون را جذبمی کند. این گفتمان با صورت بندی جدیدیاز اسلام، الگوی بدیلی برای مدیریت جامعهپیشنهاد می کند. گفتمان اسلام گراییمدرنیزاسیون غربی درکشورهای اسلامی ر...