بیشتر شهرهای ایران ایران تا چند دهه ی قبل از رشد متوازی برخوردار بوده اند اما در دهه های اخیر با توجه به وجود عوامل جاذب در شهر و عوامل دافعه در روستا، شهرنشینی مقدم بر شهرسازی گردیده و رشد شهری را با مشکلات جدی روبه رو کرده است. شهر زنجان نیز از این امر مستثنی نبوده است. هدف از انجام این تحقق، بررسی سیر گسترش شهر و الگوی توسعه فیزیکی آن در سه دهه اخیر ارائه یک الگوی بهینه برای دستیازی به توسعه...

با گسترش سریع شهرها وافزایش رشد شهرنشینی سطح بسیار زیادی از اراضی اطراف شهرها به زیر ساختمان رفته وتعادل زیست محیطی بین سطح شهر وباغات واراضی کشاورزی به هم خورد.این توسعه ناپیوسته بدون برنامه ریزی وکنترل صورت گرفت.به همین دلیل با پیشی گرفتن رشد جمعیت شهر بر شهرسازیها وهمچنین عقب ماندن طرح های شهری نسبت به افزایش جمعیت وفقدان مدیریت شهری مشکلات عدیده ای را بوجود آورده که در این میان نقش شهرداری ...

گسترش روزافزون شهرها در ابعاد کالبدی، به‎ویژه در مقیاس افقی، به پیدایش پدیده‎ی نوینی با عنوان گسترش پراکنده‎ی شهری یا به‎گفته‎ای پراکنده‎رویی شهری منجر شده است، اما اینکه تا چه حد شهروندان ساکن در دو شکل متفاوت گسترده و فشرده‎ی شهری، کیفیّت زندگی بالایی دارند، مسأله ای است که مرتبط با ابعاد و مسائل بسیاری است. سازوکار و اَشکال این پدیده در کشورهای توسعه‎نیافته و در حال توسعه بسیار متفاوت است با آ...

طی دهه­های اخیر، توسعه به عنوان یکی از مهم­ترین چالش­های جهانی همواره توجه سیاست­مداران و برنامه­ریزان اقتصادی– اجتماعی را به خود جلب کرده است؛ در راستای دستیابی به توسعه پایدار در عرصه­های سکونتگاهی کشورها اعم از شهر و روستا، شناختِ روند تحولات گذشته، تحلیل وضع موجود و ترسیم فضای مطلوب آن­ها ضروری است. به عبارت دیگر، شناخت توانمندی­های محیطی و میزان خدمات موجود در هر منطقه و درپی آن، تعیین سطوح...

تحلیل و مقایسه سطح برخورداری از امکانات یکی از مهمترین عوامل برای شناخت درجه توسعه یافتگی شاخص های مختلف می باشد. در اثر برنامه ریزی نامطلوب و متمرکز گذشته کیفیت توسعه و زیر ساخت های آن در روند توسعه نواحی کشور مسایل عمده ای را ایجاد کرده است. ابعاد گوناگون و پیچیدگی ساختاری این موضوع یکی از تنگناهای اساسی در عرضه مدل مناسب برای توزیع اعتبارات به شمار می رود که گام نخست همان سطح بندی مناطق از ن...

یکی از مهمترین پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی و توسعه فیزیکی شهرهای کشور در دهه های اخیر از هم پاشیدگی نظام توزیع مراکز خدماتی شهری بوده که زمینه ساز نابرابری اجتماعی شهروندان در برخورداری از این خدمات شده است. در این پژوهش رابطه بین سطح اقتصادی- اجتماعی شهروندان و میزان برخورداری از کاربری های خدمات شهری در شهر اسفراین مورد بررسی قرار گرفته است. داده های پژوهش از طریق پرسشنامه و طرح تفصیلی بدست ...

از مشکلات اساسی ناشی از ساختار فضایی نامناسب که برنامه­ریزی شهری امروز با آن روبه رو    می­باشد، توسعه ورشد بی رویه و بی برنامه شهرهاست. هدف این پژوهش بررسی انواع فرم های شهری و تبیین الگوی گسترش فضایی-کالبدی شهر سقز است. فرم شهری سقز مورد تحلیل قرار گرفت و الگوی گسترش شهر مشخص شد. روش پژوهش توصیفی -تحلیلی و برای سنجش فرم شهر وتحلیل چگونگی گسترشاینشهر از روش­ها و مدل­های کمی آنتروپیشانونوهلدرن،...

بررسی و شناخت نواحی روستایی و تحلیل قابلیّت ها و تنگناهای آنها در فرایند برنامه ریزی توسعة روستایی اهمّیّت بسزایی دارد و امروزه آگاهی از امکانات و تنگناهای نواحی روستایی، نوعی ضرورت جهت ارائة طرح‎ها و برنامه های توسعه محسوب می‎شود. تعیین و تحلیل سطوح برخورداری نواحی روستایی در زمینه های مختلف با استفاده از روش‎های کمّی نقش مهمّی در این فرایند دارد. در مقالة حاضر با بهره گیری از «شاخص ناموزون موریس» ...