دو روزنامه «روح‌القدس» و «صوراسرافیل» در صف مقدم مبارزان راه آزادی و دفاع از مشروطیت قرار داشتند. انتشار روزنامه‌های روح‌القدس و صوراسرافیل از پیروزی انقلاب مشروطیت شروع‌ شد و تا کودتای محمدعلی شاه قاجار به طول انجامید. در این مدت تعداد 28 شماره روح‌القدس و 32 شماره صوراسرافیل منتشر شد که با در نظر گرفتن معیارهای لازم برای تشخیص سرمقاله از سایر مقاله‌ها تعداد 13 سرمقاله در روزنامه روح‌القدس و ت...

انقلاب مشروطیت ایران همانند انقلاب های بزرگ دیگر زمینه ایجاد مجموعه ی بزرگی از محافل، کانون ها و انجمن های آزاد و رسمی را به وجود آورد. این نهادها و ارگان های دمکراتیک به دنبال مبارزه با خودکامگی و گسترش مشارکت شهروندان در سامان زندگی سیاسی و اجتماعی بودند. در این میان قانون بلدیّه به عنوان نهادی مدنی جهت آسایش عمومی و ملموس ساختن دموکراسی و مشارکت عمومی در ذهنیت عامه مردم، در صحن مجلس مطرح و پس...

چکیده انقلاب مشروطیت از دیدگاه فکری و اجتماعی جنبشی بزرگ را در جامعه ایران و به خصوص در میان نویسندگان و شاعران فارسی زبان به وجود آورد. تأثیر این جریان تا حدی بود که ادبیاتی تازه و متفاوت از گذشته به وجود آمد و موضوعات و مفاهیم سیاسی و اجتماعی در شعر این دوره رسوخ پیدا کرد. بنابراین ادبیات این عصر را می توان آیینه ای برای انعکاس وضعیت جامعه آن عصر دانست زیرا انقلاب مشروطه ادبیات این دوره را...

این مقاله ضمن مطالعه تطبیقی دو انقلاب پیروز مشروطیت ایران و استقلال ایالات متحده تلاش می کند تا از میان عوامل مختلف که بر پیروزی انقلاب اثرگذار است دو عامل انگیزش درونی و تحریک بیرونی را بررسی و تأثیر متقابل هر یک از این دو عامل را تحلیل نماید. این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه ای و شیوه بررسی توصیفی و تحلیلی تلاش می کند در کنار توجه به اوضاع و احوال داخلی که به خودانگیختگی ملل تحت ستم انج...

نقاشی ایران طی سده اخیر دستخوش دگرگونیهای بسیاری در ساختار و محتوا بوده است . سرعت این دگرگونیها به حدی است که گاه طی یک دهه ، به اندازه چند قرن گذشته تحول و تغییر در آن پدید می آید. روند توام با شتاب این دوره از نقاشی ایران ، بسیاری از زوایای آن را از دید منتقدین و هنرشناسان پوشیده نگاه داشته است. از آنجائیکه هنر نقاشی طی سده اخیر، تعاریف جدید و پیوستگی های اجتناب ناپذیری با اجتماع و اندیشه و ...

با وزیدن نخستین نسیم انقلاب‌های جهانی از جمله انقلاب کبیر فرانسه، انقلاب صنعتی انگلستان، انقلاب 1917 روسیه و... روشنفکران و دوستداران ایران در داخل و خارج کشور به فکر جهانی‌سازی ایران و همگام کردن این مرز و بوم پرگهر با تحولات جهانی در همه‌ی زمینه‌ها از جمله اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، ادبی و... افتادند. در این مقاله دلایل جهانی‌شدن ادبیات (شعر) کلاسیک ایران مورد کنکاش قرار گرفته است. در ا...

نظام قضایی ایران در طول سلطنت پادشاهان قاجار تا قبل از مشروطیت براساس نهادهای بازمانده از عصر صفوی براساس تفکیک صلاحیت های شرع و عرف استوار بود.مطالعهء چندوچون این ساختارها و تعامل حکام شرع و عرف برای بررسی علل و عوامل جنبش عظیم مشروطیت و در نهایت صدور فرمان ایجاد عدالت خانه و مشورت خانه مفید بلکه ضروری است.مطالعهء شواهد و مصادیق متعددی که در دسترس است توأم با ملاحظات دیگر نشان می دهد که کاستی ...

ظهور و کارکرد جراید تشکیلاتی در ایران از مباحث مهم است که به دلیل ارتباط وثیق آن با احزاب سیاسی تاکنون به صورت شایسته به آن پرداخته نشده است. این مطبوعات اگرچه پس از انقلاب مشروطیت از نمودی آشکارتر برخوردار شدند، اما با شواهد موجود، مشخص می‌شود که این مطبوعات پیش از انقلاب مشروطه و قبل از آنکه احزاب سیاسی به صورت رسمی فعالیت نمایند، در ایران منتشر می‌شدند و حتی نام برخی از آنها برخاسته از گروه ...

انقلاب مشروطیت فصلی تازه در تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران زمین به شمار می آید. در پی این انقلاب، انگاره هایی جدید در پهنة سیاسی کشور به میان آمد. انقلاب مشروطیت برایند خواست جامعة ایرانی است برای انضمامی کردن بسیاری از فراورده های ذهنی و ایده آل هایش. قانون گذاری و وکالت و یا نمایندگی انگاره ای بود که در سایة برپایی مجلس شورای ملی برجسته شد. مقالة پیش رو به دنبال بررسی و کندوکاو در بنیادها و ساخت...

نیروهای اجتماعی سنتی همواره نقش مهمی در جامعه و تحولات معاصر ایران داشته‌اند و به‌ویژه در جریان دو انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی ایران مشارکتی فعالانه را نشان داده‌اند. در این میان، بازاریان از جمله نیروهای اجتماعی سنتی جامعه ایران می‌باشند که به لحاظ جایگاه مهم خود در عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، نقش مهمی در دو انقلاب مذکور ایفا نموده‌اند. پژوهش حاضر به بررسی نقش بازاریان در انقلاب مشروط...