چکیده : یکی از رازهای ماندگاری سخن به کارگیری انواع ایجاز است. ایجاز زیر مجموعه ی علم معانی است وکسی که ازایجاز در سخنش استفاده می کند به خوبی علم معانی، بیان و فصاحت و بلاغت را می شناسد چون لازمه ی سخن موجز این است که انسان فصیح و بلیغ باشد و نیز عیوب فصاحت و بلاغت را بشناسد و از آن عیوب که شامل تنافر حروف، کراهت در سمع، مخالفت با قیاس، غرابت استعمال، ضعف تألیف، تعقید لفظی و تعقید معنوی است؛ ...

چکیده هدف از نزول قرآن کریم، هدایت انسان به سوی کمال و قرب الی الله است. از آن جا که در متن قرآن، حجم الفاظ کمتر از حجم معانی است، الفاظ به دلالت تطابقی نمی توانند مدلول یا مراد جدی متن را آن گونه که هست، بیان کنند. لذا مراد و مقصود گوینده به شکل کامل در زبان، آشکار نمی-شود و همین امر، موجب پیدایش لحن شده و آن را متنی تفسیری و نیازمند فهمی وراء دلالت های لفظی نموده است. در واقع لحن، ناگفته و ب...

مینی مالیسم یا کمینه گرایی جنبشی هنری و ادبی است که خاستگاه آن را آمریکای پس از جنگ ویتنام دانسته اند. این جنبش که ابتدا در هنرهای دیداری شکل گرفت، همواره تداعی کننده مفهوم کم و کوتاه بودن و یا استفاده حداقلی از ابزارهای بیان هنری و در واقع نوعی «کاهش» بوده است. این مقاله به بررسی داستان کوتاه مینی مالیستی پرداخته است. به این منظور، ابتدا پیشینه مینی مالیسم به عنوان جنبشی هنری و سپس جنبشی در دا...

هدف از این تحقیق تبیین ایجاز حذف و بررسی اسلوب های آن در کلام الهی است. سخنور بلیغ با حذف در کلام خویش، تاثیر شگرفی در فهم معنا و انتقال پیام به مخاطب دارد و مقصود و غرض خویش را زیباتر و پر جاذبه تر می کند. حذف و تعیین نوع محذوف و تقدیر کلام در آیات قرآن کریم یکی از بحث برانگیزترین مسائل میان مفسران است. در فصل نخست مقدمه، اهمیت، هدف، پیشینه، روش و سوال های تحقیق و هم چنین تعریف مصطلحات در عل...

چکیده متکلمان اعجاز را به عنوان پشتوانه درستیِ دعوت پیامبران بر دو گونه "فعلی و قولی" دانسته اند. اعجاز قولی که برجسته ترین مصداق آن قرآن کریم است، به دو ویژگی، ممتاز است. یکی از آن دو، حکمت، که ناظر بر محتوی و دیگری بلاغت است که مُشعر بر اسلوب و صورت است. این مقاله با عنوان «اعجاز در هیأت ایجاز در قرآن کریم» کارکرد ایجاز را در سر سلسله اعجاز قولی یعنی قرآن کریم به کاوش نهاده است. نگارندگان در ا...

ناسازواری تفکری است که بر انکار اختلاف بین اوضاعی که سزاوار است باشد و اوضاع کنونی سایه افکنده است، نوعی حسن تعبیر با روشی غیر مستقیم برای اصلاح عیوب جامعه، رابطه‌ای سرّی بین نویسنده و خواننده که هنگام وحشت و خفقان بروز می‌نماید. ازجمله جنبه‌های زیبایی شناختی ناسازواری، ایجاز و تناقض در معنا می‌باشد. در این جستار با روش توصیفی-تحلیلی، به جستجوی اجزاء، عناصر و اقسام ناسازواری و همچنین اهداف بکارگ...

گلستان سعدی، نمونۀ بی‌بدیل و دل‌انگیز نثر فارسی است به طوریکه غالب محققان، از نوآوری سعدی در نویسندگی و تأثیر اسلوب گلستان بر نثر فارسی سخن گفته‌ و سادگی و ایجاز را از مهم‌ترین دلایل توفیق این شاعر در نوشتن گلستان دانسته‌اند. در پژوهش حاضر، با استفاده از روش‌ توصیفی- آماری تحلیل متن، شگردهای خلق ایجاز هنری در گلستان سعدی، در دو سطح زبان و ساخت روایت، مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج این بررسی نش...

ایجاز و گزیده گویی در سخن، از فنون بلاغیِ مهم در رساندن پیام و معنای مورد هدف گوینده است. این اسلوب بیانی از شیوایی و بلاغت سخن به شمار می آید. یکی از انواع این اسلوب، ایجاز حذف است که در آن بخشی از روساخت آیه حذف می شود . این حذف ممکن است شامل حذف حرف، واژه یا در بخشی بزرگ تر، جمله یا جملاتی از آیات باشد . این اسلوب اغراض بلاغی گوناگونی را دنبال نموده و در آفرینش زیبایی های لفظی و ظرافت های معن...

اگر چه از دیرباز دربارة اهمیت و ارزش لفظ و معنی، در تراکیب بیانی، میان علمای بلاغت گفتگو بوده است، بعضی یافتن معانی را، ساده و لطف و رونق کلام را در انتخاب الفاظ مناسب، دانسته اند و طرفداران اصالت معنی، الفاظ را خادم معانی و حتی زیبایی صنایع لفظی را نه از لفظ بلکه مربوط به معانی می دانند، لیکن حقیقت این است که لفظ و معنی هر دو در ترکیب بیانی مؤثر و دارای نقش ویژه است و تلاؤم و تناسب حروف و واژ...

توقیعات، فنّ نثری متداول در دوره های گوناگون است که در صدر اسلام زایش، و در عصر اموی انتشار یافت و در عصر عباسی به شکوفایی رسید، به اندلس انتقال یافت و سپس در گستره گیتی پراکنده شد و در فرجام کار، پس از تهاجم سراسر خونبار مغول همچون سایر انواع ادبی، رو به اضمحلال نهاد و اثری از آن باقی نماند؛ امّا در زمان حکومت مملوکیان و عثمانیها جامه ای نو بر تن کرد و با نام نگارش انشایی، رویشی دوباره یافت. توق...