تأمین امنیت ملی و ادارة سرزمین مهم‌ترین و پایه‌ای‌ترین اصل هر نظام سیاسی است. در این راستا، تقسیمات فضایی عالی‌ترین راهکار جهت ادارة سرزمین و حفظ یکپارچگی و تقویت همبستگی درونی و نهایتاً افزایش ضریب امنیت ملی است. توجه به اصل همگنی فرهنگی در بحث تقسیمات فضا تأثیر شگرفی بر بهبود کارکرد منطقه‌بندی فضایی دارد. در صورت عدم رعایت این اصل در یک منطقة همگن فرهنگی، نظام سیاسی باید شاهد وقوع گسست فرهنگی ...

مدیریت سیاسی فضا عبارت است از اداره بهینه امور و تنظیم روابط افقی و عمودی فضاهای جغرافیایی به نحوی که بتواند محیطی زیست مناسبی را برای شهروندان ساکن در آن فضا فراهم نماید. مدیریت سیاسی فضا در بسیاری از کشور از جمله ایران از طریق بسیط متمرکز که نظام سیاسی و اداری متمرکزی را داراست رواج دارد. سیستم بسیط از طریق سازوکارهای قانونی، مدیریتی، مشارکتی و تقسیمات کشوری در محیط های جغرافیایی متنوع و متکث...

تقسیمات کشوری یکی از حساس ترین و مهم ترین اقدامات دولت ها در جهت مدیریت بهینه سرزمین و همگام با ان حفظ وحدت و یکپارچگی در سطوح محلی،منطقه ای و ملی به شمار می رود. دولت ها برای اداره بهتر سرزمین و قلمرو کشور و ارائه خدمات مناسب به شهروندان با توجه به 3 متغیر الگوهای حکومتی، ویژگی های فرهنگی / اجتماعی و اختصاصات فضایی به تقسیم بندی در سطح فضای ملی خود می پردازند. ترسیم مرز های رسمی به منظور سازما...

سازماندهی سیاسی فضای هر کشور در قالب تقسیمات کشوری به اجرا در می­آید. تقسیمات کشوری از مهم­ترین عواملی است که یک نظام سیاسی باید برای تهیه و اجرای برنامه­های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فضایی، زیست­محیطی و همچنین اداره بهتر سرزمین و بهره­برداری بیشتر، به آن توجه کند. از جمله این برنامه­ها، برنامه آمایش سرزمین است که به منظور رفع نابرابری­ها و ایجاد تعادل فضایی در بسیاری کشورها تهیه و اجرا می­شوند. ...

از جمله ابزارهای قدرتمند دولت در زمینة الگوی نظام شهری در هر منطقه که با انگیزة تمرکززدایی صورت می‌گیرد، سازمان‌دهی سیاسی فضا و تقسیمات کشوری است که با تأثیرپذیری از عوامل مختلفی شکل می‌گیرد و بر بسیاری از معادلات ساختاری از جمله الگوی توسعه تأثیرگذار است. استان گلستان نیز از این قاعده مستثنا نیست و با داشتن چهارده شهرستان روند شهرنشینی مختلفی را گذرانده است؛ از این‌رو پژوهش در این رابطه امری ض...

تحلیل گفتمان علاوه بر متن، فضا را نیز در بر می­گیرد. فضا در روایت هانری لوفور با سه مفهوم تسلط و خلق و تعدیل همراه می­شود. در مناطق ناهمگن کشور با هویت­های متنوع، بنا بر ویژگی­های موقعیت جغرافیایی، کالبدی و معنایی فضا، گفتمانی شکل می­گیرد که نوعی الگوی اقتدار را در آن مناطق برحسب نظام معنایی به وجود می­آورد؛ این خرده‌گفتمان‌های مناطق مختلف بنا بر جنس وجه غالب فضا یا در هماهنگی با هم هستند یا در...

تطور تاریخی این فرایند در پهنه فضای سرزمینی ایران با استفاده از الگوی تمرکزگرای جدید نیاز به ساختاری سیاسی- اداری منسجم را نشان داد تا بتواند ضمن در نظر گرفتن این تفاوت های حاکمیتی -سیاسی، گونه گونی ویژگی های جغرافیایی- اجتماعی را نیز سامان دهد. تجربه تاریخی نشان داد که الگوی متمرکز تجویزی مناسب و درخور برای مدیریت این فضای درهم و پیچیده نیست، چرا که با نادیده انگاشتن تفاوتها، تضادها و افتراقات...

نظام سازماندهی سیاسی کشور که در قالب تقسیمات کشوری به مرحله ی اجرا در می آید، یکی از مهمترین و ضروری ترین بخشهای نظام اداری کشور به حساب می آید. این اصطلاح به معنی ناحیه بندی مناطق جغرافیایی یا به عبارت دیگر شناسایی مناطق و نواحی همگنِ طبیعی، اجتماعی و اقتصادی و سازمان دهی آنها در قالب واحدهای سیاسی جهت اعمال حاکمیت سیاسی می باشد؛ و بدین ترتیب واحدهای سیاسی - اداری علاوه بر کارکردهای اقتصادی، ...

الگوی نظام شهری هر منطقه در طول زمان تحت تأثیر عوامل مختلفی شکل می‌گیرد که در این بین دولت‌ها و تصمیمات دولتی نقش برجسته‌ای در شکل‌دهی به شبکة شهری و روابط سکونتگاهی ایفامی‌کند. از جمله ابزارهای قدرت‌مند دولت در این زمینه که با انگیزة تمرکززدایی صورت می‌گیرد، سازماندهی سیاسی فضا و تقسیمات کشوری است. بر همین اساس، این پژوهش با هدف بررسی تأثیرات تقسیمات سیاسی- اداری استان خراسان بزرگ بر نظام شهری...

کردستان به عنوان یکی از ایالت های کهن ایرانی مرکز استقرار شاخه ای از اقوام ایرانی به نام کردها بود که اسم خود را به این ایالت دادند و بعدها در تاریخ تحولات ایران نقش مؤثری نیز ایفا کردند. کردستان در قرن های ششم و هفتم آرام آرام شاهد تشکیل یک سلسله بومی – محلی با حضور خاندان بنی اردلان بود که مقارن با حاکمیت صفویان و اوج اقتدار آنان در عهد عباس اول به صورت یکی از چهار والی نشین مقتدر عهد صفویه د...