محیط عامل اصلی توصیف طبیعت است. توصیف طبیعت و مظاهر آن همچون باغ و بستان و گل‌ها و ... در عصر عباسی گسترده‌تر از عصر جاهلی و اموی می‌گردد. در عصر عباسی جلوه‌های تمدن و شهرنشینی به یکباره سر بر می‌آورد. بنابراین وصف بیش‌تر با استعاره و تشبیهات رخ می‌نماید؛ که این خود بیانگر وسعت خیال شاعر عصر عباسی است. شعر پارسی دوره منوچهری دامغانی را باید شعر طبیعت خواند، منوچهری از جمله شاع...

غزل در شعر عرب‘ازجاهلیت تا بنی امیه‘همواره در مقدمه قصائد می آمده است که به آن نسیب یا تشبیب و یا تغزل می گفتند. اما از آغاز خلافت عباسیها‘ تحول و دگرگونی ویژه ای یافت و تا حدودی مستقل شد. در این دوره‘غزل گرایش های مختلفی پیدا کرد.ازجمله: 1- غزل حسی 2- غزل عفیف 3- غزل مذکر 4- غلامیات 5- غزل تقلیدی در مقاله حاضر به طور اختصار پیرامون سه گرایش نخستین بحث به میان آمده‘ و در پایان چنین نتیجه گیری...

جواهری، بزرگترین شاعر کلاسیک معاصر عراق، در سال 1900 در نجف اشرف، در خانواده‌ای فرهیخته و صاحب علم و ادب دیده به جهان گشود. محیط علمی و فرهنگی نجف، شرایط علمی و ادبی حاکم بر خانه و ذوق و نبوغ ادبی شاعر باعث شد تا او به اشعار پیشینیان به ویژه شاعران دورۀ عباسی روی آورد و به مطالعه و حفظ دیوان های شاعران نامدار این دوره بپردازد. این امر باعث شد که شاعر در سرودن اشعار خود از شعرای بزرگ این دوره چو...

پیشگفتار زمانی که اوضاع سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی عصر یا دوره ای ، دستخوش تغییر و دگرگونی شده و رو به بهبودی می گذارد ، طبیعتاً اوضاع فرهنگی وفکری نیز دستخوش تحول خواهد شد و از آن جایی که شعر و ادب جز مقولات فرهنگی است پس از این تغییر و تجدید بی نصیب نخواهد ماند. لذا بر آن شدیم تا پاسخ سوأل های زیر را بیابیم : آیا نوگرایی ابونواس محدود به خمریات و غزلیات و طردیات او می شود؟ چرا منتقدان و نوی...

چکیده: عبدالسلام بن رغبان، ملقّب به دیک الجنّ؛ شاعر عصر عباسی اوّل است.زادگاه وی را سرزمین حِمص می دانند.سبک شعریش ، ویژگی های خاص شعری اوست، که در واقع با این ویژگی ها، نوع کلام وی متمایز می شود.مهمّ ترین جنبه های ادبیّات این شاعر، تشیّع و شعوبی گری وی است.سبک شعری او شامل هشت مضمون به این شرح می باشد: رثا، مدح، فخر، هجا، غزل ،حکمت، وصف و خمر.زیبایی های بلاغی او نیز شامل عناصر خیال، همجون تشبیه، استع...

یکی از حقایق پر معنا و سازنده ی ابعاد بشری دعا و نیایش با مقام ربوبی است. گرایش شدید به منفعت و لذت و خودکامگی ها همواره ، انسان های بسیاری را در همه ی دوران و در همه ی جوامع از برقرار ساختن ارتباط تکاملی انسان با کمال مطلق محروم نموده است .

   با روی کار آمدن بنی عباس و حضور ایرانیان در ساختار اداری حکومت آنان،  شالودۀ  یک جنبش فراگیر فرهنگی- ادبی، پی­ریزی شد. در عصر نوسازی ادبی سنت‌های ادبی، اجتماعی و آثار فکر ایرانی در رأس فرهنگ­هایی قرار دارد که در زبان و فرهنگ عربی تأثیرگذار است. تجلّی و ظهور سنّت و فرهنگ ایرانی در شعر شاعرانی همچون «ابونواس» در عصر عباسی اول و «ابن رومی» و «ابن معتز» در عصر عباسی دوم به گونه­ای است که در تاریخ ...

قیام امام حسین(ع) از نظر تولید شعری و فکری در میان همه قیام‌هایی که در تاریخ اسلام به وقوع پیوسته، جایگاه اول را به خود اختصاص داده است. شدت فاجعه به اندازه‌ای است که اشک و احساس شاعر را بی‌اختیار به جوشش وا می‌دارد و در قالب شعر و ادب سرازیر می‌کند. با توجه به اینکه رثا یکی از مهمترین اغراض شعر حسینی در همه دوره‌ها به شمار می‌آید، مقالهپیش‌رو با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به بررسی محتوایی ا...

رضا عباسی هنرمند شهیر دربار شاه عباس صفوی، نخستین هنرمندی است که نگاره هایی تک برگی از زنان به تصویر کشیده است. او با این اقدام جسورانه خود مبدع تصویرسازی تک برگی از زنان شده، تحولی عظیم در سنت نگارگری ایرانی بوجود می آورد. هدف از پژوهش حاضر دستیابی به ساختار زیبایی شناسانه فرمی و بصری آن دسته از آثار رضا عباسی می باشد که دربرگیرنده تصویر زن است. این پژوهش تلاش دارد به سوالات زیر پاسخ دهد که: 1...