گادامر فهم را واقعه ای می داند که در اثر امتزاج افق مفسر و افق متن پدید می آید. در نگاه گادامر، فهم پیوندی بنیادین با مفهوم افق دارد ودر واقع افق در فراشد فهم نقطه کانونی است. افق در نظر نیچه مفهومی محدودکننده است که فراروی از آن ممکن نیست. هوسرل اما توجه خود را بیشتر بر جنبه بسط دهی و گشودگی افق معطوف داشته است؛ افق همة داده های همراهی است که به طور بی واسطه در شهود داده نشده است ولی در ادراک ...

چکیده ندارد.

علم هرمنوتیک به دنبال آن است تا چگونگی وقوع فهم متن وپاسخ پرسش جامع تر چیستی فهم و تفسیر را بررسی کند. در میان تفکرات هرمنوتیکی، آراء هانس گئورگ گادامر و پل ریکور درباره هستی شناسی فهم و کاربرد فهم در جنبه های مختلف زندگی بشری نقاط عطفی در علم هرمنوتیک به شمار می روند. هدف این پژوهش مثال کردن اهمیت آراء هرمنوتیک همچون " تاریخمندی فهم"، " امتزاج افق ها" و " خود-از-طریق-دیگری" در درک بهتر ما از "...

این نوشتار حاوی گزارش و نقد برخی از دیدگاه های محمّد شحرور در کتاب «الکتاب و القرآن، قراءه معاصره» در موضوع زن است. دکتر محمد شحرور - قرآن پژوه نو اندیش سوری - بر پایه داده های جدید علوم انسانی و علوم تجربی، نتیجه مطالعات خود را در کتاب یاد شده ارائه داده است. که بیش از ده ها کتاب و مقاله از سوی دانشمندان عرب در نقد این کتاب چاپ و منتشر شده است. نویسنده، پس از برشمردن اصول تفسیری دکتر شحرور در س...

آگاهی از مسئله عقب‌ماندگی ایران در عصر قاجار، روشنفکران را به تأمل در علل این امر، متوجه معایب حکومت در ایران و تحول در آن را عامل گشایش پیشرفت و ترقی در مغرب‌زمین نمود. تلاش برای فهم زوایای تجدد در غرب و الگوبرداری از آن، به گسست معرفتی در اندیشه این گروه نسبت به مبانی هویتی انجامید. به‌گونه‌ای که بعضاً آنان دین را عامل عقب‌ماندگی و فروکاست جامعه ایران و در تضاد با مدرنیته، و اسلام را ناتوان از...

چنانکه از عنوان رساله پیداست دغدغه ی من دو مفهوم اصلی در هرمنوتیک فلسفی گادامر است؛ یعنی پیشداوری و تاریخمندی. بعلاوه تمام تلاش بر این بود که این دو مفهوم از عصر روشنگری تا آنجا که در هرمنوتیک گادامر نقشی محوری می یابند دنبال شوند. پیشداوری واجد دلالات مثبت و منفی است. چنانکه در عرف عام به ارزشیابی و داوری مغرضانه و بدون شواهد و دلایل کافی اطلاق می گردد. پس از هایدگر که این بحث را در قالب پیش...

تاریخمندی قرآن مبانی و ادلۀ مختلفی دارد؛ در این مقاله ضمن برشمردن کل مبانی به یک مبنا به تفصیل پرداخته خواهد شد و آن مبنای وحی‌شناختی تاریخمندی قرآن است. رابطۀ وحی با واقعیت‌های عینی زمان نزول و تأثیرپذیری یا عدم‌تأثیر‌پذیری وحی از آنها، از جملۀ موضوعات مهمی است که در سدۀ اخیر مجادلات و شبهات زیادی را سبب شده است. پذیرش تأثر قرآن از واقعیات زمانه بدون شک یکی از مبانی نظریۀ تاریخمندی قرآن است؛ ن...

این نوشتار حاوی گزارش و نقد برخى از دیدگاه‌هاى محمّد شحرور در کتاب «الکتاب و القرآن، قراءة معاصرة» در موضوع زن است. دکتر محمد شحرور - قرآن پژوه نو اندیش سورى - بر پایه داده‌هاى جدید علوم انسانى و علوم تجربى، نتیجه مطالعات خود را در کتاب یاد شده ارائه داده است. که بیش از ده‌ها کتاب و مقاله از سوى دانشمندان عرب در نقد این کتاب چاپ و منتشر شده است. نویسنده، پس از برشمردن اصول تفسیرى دکتر شحرور در س...

چکیده مراد از مکتب تدبّر، سامانه ای فکری برخوردار از مبانی، اصول و روش است که با دریافت چینش حکیمانه آیات و کشف غرض واحد سوره، در برابر آنچه قرآن را مجموعه ای از عبارات پراکنده و ناهماهنگ می نمایاند، آن را مجموعه ای هماهنگ و منسجم دانسته، بر رفع موانع برقراری ارتباط با آیات اهتمام دارد. رویکرد و محتوای مهمّ مکتب تدبّر، ضرورت تحقیق و معرّفی آن را به طور تخصّصی و روشمندانه ضروری می سازد. این مقاله به ...

یکی از نظریات مطرح در حوزه زبان قرآن در بین قرآن‌پژوهان، دیدگاه زبان عرف خاص دانستن قرآن است. در یک نگاه کلی این نظریه دو تلقی دارد که عمدتاً در بین مفسران باطنی و اخباریان است. بر اساس این باور، تنها عده‌‌ای خاص مخاطب قرآنند و فقط ایشان به فهم قرآن نائل می‌شوند. هر دو جریان فکری مورد نظر با بهره‌گیری از آیات و روایات در پی تثبیت اندیشه و فهم خود، به عنوان تنها تفکر غالب و صحیح در فرایند فهم قرآ...