سوره عنکبوت به گواه سیاق غالب آیات آن، مکی است اما وجود چند شأن نزول ذیل آیات ابتدایی آن و برخی قرائن درون‌متنی مانند اشاره به مسئله نفاق، موجب شده تا برخی مفسران قائل به نزول آیات 10 ـ 1 این سوره در مدینه و نزول آیه هشتم آن در سال نخست بعثت در مکه شوند. این باور منجر به پذیرش نزول گسسته این سوره از ابتدای بعثت تا حداقل 13 سال بعد از آن که پیامبر هجرت نموده، شده است، درحالی که شأن نزول آیه 8 در...

بحث شناختِ دشمن در قرآن کریم از موقعیت ویژه‌‌ای برخوردار است و خداوند در آیات متعددی دشمنان متنوع جبهه حق را در قالب واژگان مختلفی معرفی می‌‌کند و چهره‌‌های پلید و گمراه کننده آنان را برای پیروان حق آشکار می‌‌نماید، تا مسلمانان آنان را بهتر بشناسند. در مقالات متعددی، موضوع دشمن شناسی مورد بررسی قرار گرفته است، اما در این مقاله، واژگان متعددی که در زمینه دشمن شناسی در قرآن کریم ...

پژوهش پیش رو با تکیه بر روایات تفسیری و منبع قرار دادن آنها، به تبیین و تفسیر آیات 75 تا 129 سوره توبه می پردازد . تفسیر قمی، عیاشی، صافی و برهان، از تفاسیر شیعه و الدرالمنثور از منابع اهل سنت، منابع اصلی این پژوهش هستند . در این طایفه از آیات شریفه قرآن کریم ، از منافقان و سرنوشت آنان سخن به میان آمده است و با برشماری نشانه های نفاق به ابتلا به این بیماری بزرگ شدیدا هشدار داده شده است . در ب...

«نشانه شناسی نمادهای بهشت در قرآن کریم»، یک پژوهش توصیفی و میان رشته‌ای است که در آن با استفاده از دانش نشانه شناسی، نمادهای بهشت در قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفته‌اند. به موازات بهره گیری از ادبیات اسلامی در باب بلاغت و فصاحت کلام، الگوی «کارکردهای شش‌گانه زبان» رومن یاکوبسن، مبنای این بررسی بوده است. پژوهشگران، با گذر از نظام‌های نشانه شناسی صرفاً زبانی، به نظام‌های نشانه‌ای مرتبط با بهشت پرد...

زبان، نظام اشاره ای است و کلمه، دال یا سویه ای آشکار است که در ذهن، مدلولی پنهان را برمی انگیزد؛ ازاین رو در شناسایی مدلول پنهان یک متن، عرضه دال یا نشانه های زبانی آن، بر مبانی و اصول سیمیولوژیک، به شناسایی کامل تر این سویه و مدلول ها می انجامد. در این مجال سوره «الغاشیه» به مثابه یکی از نمونه های بارز زبانی نظام مند و مشحون از نشانه هایی مانند تعابیر متضاد و موسیقای لفظی و معنوی آیات، شایسته ...

چکیده معنا شناسی به بررسی معنا و مفهوم نشانه های مختلف می پردازد. یکی از انواع مختلف معنا شناسی که در تحلیل آیات قرآن می توان به کار گرفت، معنا شناسی شناختی است. معنا شناسی شناختی به شاخه های متعدد تقسیم شده که یکی از آن ها را می توان طرح های تصوری نام برد که باعث فهم بهتر قرآن می گردد. مقاله ی حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد قرآنی، به بررسی طرح های تصوری معنا شناسی شناختی در واژگان قرآن...

این پژوهش تلاشی است در جهت روشن کردن شیوه‌های بازنمایی بحران آذربایجان در کاریکاتورهای نشریه تهران مصور که توسط گفتمان مدرنیسم پهلوی جهت تثبیت فهم و روایتی خاص از هویت ملی بکار گرفته شدند. برای تحلیل بیست و چهار کاریکاتور تهران مصور در فاصله زمانی شهریور 1324 تا آذر 1325 از روش نشانه شناسی اجتماعی بهره بردیم تا با مطالعه نظام‌های نشانه‌ای از جمله نمادها به درک واقعیت‌های عینی بحران آذربایجان و ...

امروزه علم نشانه شناسی توانسته به کمک مفسران کتب مذهبی از جمله قرآن بیاید و آنها را در فهم مسائل عمیق مذهبی یاری نماید. با توجه به این نکته که قرآن با بیان تصویری خود، بسیاری از مفاهیم را تحت پوشش نماد بیان نموده، در این پژوهش، ما پس از بررسی نظریه های مختلف نشانه شناسی و انواع آن، و همچنین بررسی نشانه ها و نمادها در تفسیر قرآن، نشانه ها را در قرآن مورد بررسی قرار دادیم و سپس به بررسی نشانه ها...

«نشانه شناسی نمادهای بهشت در قرآن کریم»، یک پژوهش توصیفی و میان رشته ای است که در آن با استفاده از دانش نشانه شناسی، نمادهای بهشت در قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفته اند. به موازات بهره گیری از ادبیات اسلامی در باب بلاغت و فصاحت کلام، الگوی «کارکردهای شش گانه زبان» رومن یاکوبسن، مبنای این بررسی بوده است. پژوهشگران، با گذر از نظام های نشانه شناسی صرفاً زبانی، به نظام های نشانه ای مرتبط با بهشت پرد...