حمله ی شیر به گاو در کلیله و دمنه (پنجاتنترا) با اسطوره ی هندی«سوما و میترا» و اسطوره میترایی «گاو و میترا» و نیز اسطوره ی زردشتی«گاو و اهریمن» وجوه مشترکی دارد و این مطلب را به ذهن متبادر می کند که در ذهن سازندگان داستان، اساطیر ناخودآگاه فعالیت کرده اند و کارکرد شیر و گاو اسطوره ها را به قهرمانان این داستان منتقل نموده اند( حاصل خیزی طبیعت). شیر خورشید است و گاو، طبیعت سرسبز که بی اعمال قدرت ...

انیمیشن ملک خورشید، به طراحی و کارگردانی، علی‏اکبر صادقی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سال 1354 و به مدت 16 دقیقه تهیه شده است. تحلیل آثار ارزشمند علی­اکبر صادقی علاوه براین­که عرصه­ی تازه‏ای را پیش رو می‏گشاید، می‏تواند ویژگی­های دوره و بخشی از تاریخ انیمیشن ایران را نیز ثبت کند. اقتباس و انطباق این فیلم با منظومه­های عاشقانه ی ادب فارسی و میزان موفقیت آن در نزدیک شدن به فضای قصه­ها...

داستان سرایی منظوم با نظامی گنجوی به اوج رسید و شیوه جدیدی که او در داستان پردازی بویژه داستانهای منظوم عاشقانه بوجود آورد، سبب تحولی عظیم در داستانسرایی فارسی گردید. داستانسرایی بعد از نظامی تا حدی متاثر و یا دنباله کار نظامی است و شاعران بسیاری بعد از نظامی، گوی نظیره پردازی در برابر پنج گنج وی به میدان افکندند. نظیره پردازی چون امیرخسرو دهلوی، خواجوی کرمانی، جامی، وحشی بافقی، طالب آملی و میر...

انیمیشن ملک خورشید، به طراحی و کارگردانی، على‏اکبر صادقى در کانون پرورش فکرى کودکان و نوجوانان در سال 1354 و به مدت 16 دقیقه تهیه شده است. تحلیل آثار ارزشمند علی­اکبر صادقی علاوه براین­که عرصه­ی تازه‏اى را پیش رو مى‏گشاید، مى‏تواند ویژگی­هاى دوره و بخشى از تاریخ انیمیشن ایران را نیز ثبت کند. اقتباس و انطباق این فیلم با منظومه­های عاشقانه‌ی ادب فارسی و میزان موفقیت آن در نزدیک شدن به فضای قصه­ها...

قرن هشتم هجری از پرفروغ ترین روزگاران ادبی ایران است که بی گمان استمرار درخشش زبان، فرهنگ و ادب ایران در قرن ششم و هفتم هجری به شمار می آید. ظهور گسترده و پرتعداد شاعران و ادبای بزرگ این دوره، چون حافظ شیرازی را می توان از یکسو نماد اقتدار زبان و فرهنگ فارسی با وجود سلطه ی گسترده ی مغولان بر سرزمین ایران و از دیگر سو نشانه ی پیوند معنادار اقتدار حکومت سیاسی، آفرینش آثار ادبی مایه دار و شاعران و...

کهکشان ما راه شیری که یکی از میلیون ها کهکشان عالم کائنات است. دارای چنان وسعت و عظمتی است که برای موشکی که با سرعت 160 هزار کیلومتر در طول قطر آن پرتاب گردد 670 میلیون سال وقت لازم خواهد بود تا از یک کناره آن به کناره دیگر برسد در حالی که از نظر مقایسه چنانچه این موشک با همین سرعت بخواهد از منظومه خورشیدی ما بگذرد و فاصله خورشید تا دورترین سیاره وابسته به آن یعنی پلوتو را طی نماید فقط 4 سال و ...

در شماره سوم سپهر مقداری درباره شکل زمین و تقسیمات فرضی آن (مدارات و نصف­ النهارات) و اهمیت هر یک مطالبی بیان داشتیم. قبل از آنکه وارد بحث حرکات زمین بشویم بی­ مناسبت نخواهد بود اگر اطلاعات مختصری هم درباره زمین در فضا به دست آوریم چون درک بسیاری از مفاهیم جغرافیا با همین اطلاعات ارتباط خواهد داشت. تا قرنها بشر تصور می­ کرد که زمین مرکز کائنات است، ولی بشر امروزی اطلاعات شگفت­ انگیزی درباره کا...

در تاریخ ادبیات ایران، آثاری به مقتضیات فکری و فرهنگی زمانه آفریده شده‌اند که می‌تواند در رویکردی بازخوانشی ضمن اشاره به روانشناسی فردی و اجتماعی آن عصر، حلقه‌هایی از جریان‌شناسی ادبی در تکمیل خلأهای نگرش ساختاری باشند؛ منظومة «جمشید و خورشید» سلمان ساوجی(778ه.ق)، یکی از این آثار است که با وجود غفلت محققان؛ ظرفیتهایی قابل تأمل برای تأکید بر نگرش ساختاری و شبکه‌ای به آثار ادبی یک دوره دارد. این...

یکی از مباحث مهم در ساختار داستان ها موضوع آغاز، تنه و انجام است. نویسندگان در این مقاله با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی، به مطابقت انجام در خسرو و شیرین نظامی، گل و نوروز خواجوی کرمانی و جمشید و خورشید سلمان ساوجی، پرداخته اند. این بررسی نشان می دهد که ساختار انجام در داستان ها تقریباً یکسان است و شاعران پس از ایجاد «بحران» و «اوج» با افزودن موخره­ای، نکاتِ مبهمِ داستان را روشن می کنند و با گره...