تناسخ به معنی تولد مجدد، باز پیدایی یا حیات متوالی در قالب انسان، حیوان، گیاهان یا اشیاء، عقیده ایبنیادین در برخی ادیان آسیایی است که می تواند ریشه در ادیان ابتدایی داشته باشد. در ادیان هندی نیز، اینمفهوم اه می ت بالایی دارد و در ارتباط مستقیم با مفاهیم کرمه و سمساره است؛ روند بازپیدایی بی انتهاست،مگر اینکه فرد از طریق درک حقیقت به رهایی یا موکشه دست یابد . تحول اندیشه های مربوط به زندگی پساز م...

در این نوشتار ساختار رمزگذاری امر مقدس در یسنه ها مورد بررسی قرار گرفته و مفاهیم هم ریشة آن در منابع ودایی بررسی شده است. آن گاه به چگونگی آرایش و سازماندهی گرانی گاه های معناییِ نشانگرِ امر قدسی اشاره شده و نظامی پنج گانی پیشنهاد شده که از سویی با نیروهای تشکیل دهندة روان و روح انسان و از سوی دیگر با عناصر گیتیانة تشکیل دهندة گیتی پیوند برقرار می کنند و به این ترتیب گیتی و مینو و عالم اکبر و عال...

هوم یا هئومه که در فرهنگ ودائی سئوما نام دارد، گیاهی پررمز و راز است که خود را در جایگاه خدایان و ایزدان در پهنه اساطیر هند و ایرانی جای داده است. ردپای این ایزدگیاه، در کهن‌ترین آثار مکتوب نظیر وداها و نیز اوستا، تا ادبیات دوره میانه و سپس شاه‌نامه فردوسی بچشم می‌خورد. هم اکنون نیز جایگاه این گیاه و افشره مقدس آن در آیین‌‌های دینی زرتشتیان، یادگاری از پیشینه درخشان و فراتاریخی آن است. این پژوه...

دهرمه بنیادی‌ترین مفهوم در تفکر دینی آسیای شرقی است که ریشه در تاریخ هندوئیسم دارد. این مفهوم در وداها، بیشتر به معنای قانون و شریعت و در متون و ادبیات دوره‌های بعد به معنای فضیلت، عدالت، معیار، وظیفه و تکلیف شرعی است. اما در تفکر بودایی، دهرمه حقیقتی است در باب وضعیت و کارکرد جهان که می‌تواند به علت و ماهیت رنج انسان پاسخ گوید و تمایلات شرارت‌آمیز موجود در همین جهان را به پایان برساند. از این ...

اسطوره از دیدگاه پدیدارشناسی، باوری دینی- آیینی است. روایت دربارهء ایزدان یا ایزدگونه هایی است با قدرت های جسمانی و روحانی فوق طبیعی، که مردم آن را حقیقی پندارند. با نگاهی به متون کهن در ادیان گوناگون به روایت هایی اسطوره ای برمی خوریم که قهرمانان آنان گاه پیام آوران دینی الهی اند چون نوح و سلیمان و گاه شهریاری ایزدگونه چون جم اوستایی که موضوع این مقاله است. مقالهء حاضر اسورهء جم (جمشید) را ...

توجّه بسیار دانشمندان به شخصیّت و نام مرداس، علیرغم ناچیز بودن ذکری که از او در شاهنامه رفته، مدیون اهمّیّت پسرش ضحّاک در اساطیر ایرانی است. نبود نام و نشان او در متون اوستایی و تشویش صورت های نگارشی آن به خط پهلوی در متون فارسی میانه و کثرت بیش از حدّ گونه های مضبوط آن در متون اسلامی و همسانی نوشتاری و احتمالاً آوایی صورت مضبوط در شاهنامه با نام خاصّ عربی مرداس مسائلی هستند که این شخصیّت و نامش را در ا...

اسطوره از دیدگاه پدیدارشناسی، باوری دینی- آیینی است. روایت دربارهء ایزدان یا ایزدگونه هایی است با قدرت های جسمانی و روحانی فوق طبیعی، که مردم آن را حقیقی پندارند. با نگاهی به متون کهن در ادیان گوناگون به روایت هایی اسطوره ای برمی خوریم که قهرمانان آنان گاه پیام آوران دینی الهی اند چون نوح و سلیمان و گاه شهریاری ایزدگونه چون جم اوستایی که موضوع این مقاله است. مقالهء حاضر اسورهء جم (جمشید) را ...

انسان در نام گذاری موجودات همواره در پی وجه تسمیه ای بوده است تا بدین طریق بین نام و هویّت آن موجود ارتباط بر قرار کند؛ یکی از بهترین روش ها برای رسیدن به این مقصود، یعنی ارتباط دادن و ارتباط یافتن بین نام و هویّت موجودات چه از نظر ظاهری و چه از نظر رفتاری و اخلاقی، تحریف در نام و روایت مربوط به هویّت و زندگی آن موجود بوده است. از این رو نام و روایات مربوط به سرگذشت برخی از اعلام همواره در حال دگر...

هنر نمایش در هند پیشینه‌ای کهن دارد. ادبیات نمایشی سنسکریت در بستر سنتی منظم شکل گرفته و تا سده‌های متمادی تداوم یافته است. خاستگاه‌های اصلی این هنر در شبه قاره عبارتند ‌از سرودهایی گفتگووار در وداها، مناسک ودایی و سنت حماسه‌خوانی‌، و هنرهای مرتبطی چون رقص و موسیقی نیز در پیدایش و گسترش آن مؤثر بـوده‌اند. ممکن است نمـایـش‌های یونانی نیز بر ادبیات نمایشی سنسکریت اثری گذاشته باشد. در بررسی مختصر ...