شعر دفاع مقدس، از جمله جریان های شعر معاصر محسوب می شود که حول محور جنگ عراق علیه ایران شکل گرفته است. به واقع، جنگ به منزله ی فرامتنی تاریخی و زمانمند با زمینه های بروز، سیر تاریخی و پیامدهای مشخص، می تواند عاملی برای ایجاد جریانی ادبی باشد. تاریخ ادبی دفاع مقدس (1359 ـ 1369هـ .ش) در پی پاسخ گویی به این پرسش است که فرامتن تاریخی جنگ عراق علیه ایران، چه تأثیراتی در نحوه شکل گیری شعر دفاع مقدس ...

ادبیات بازتابی عینی از واقعیّات و تحوّلات اجتماعی و فرهنگی جامعه است که با جمع¬آوری، تنظیم، توصیف و تحلیل آن¬ها، می¬توان سیمایی جامع را از حیات اجتماعی نویسنده به¬دست آورد. از سوی دیگر، درک آثار و تألیفات، بدون آشنایی با محیط و اجتماعی که در آن پدید آمده-اند ، امری دشوار است. حمید مصدق از برجسته¬ترین شاعران دوره معاصراست که اشعار او را می-توان در قالب ادبیات متعهد جای داد. او با بهره¬گیری از زبان...

نقد و بررسی متون ادبی از مواردی است که به واسط? آن، آثار مورد سنجش و ارزش‏گذاری قرار می‏گیرند و رموز آن‏ها گشوده می‏شود. نقد جامعه شناسی از جمله نقدهایی است که بین دو حوز? ادبیات و جامعه شناسی پیوند برقرار می‏کند و از این طریق به تحلیل و بررسی اثر از منظر جامعه شناسی می‏پردازد؛ از سوی دیگر، رمان، به عنوان نوع ادبی، بازتابی از جامعه و زندگی اجتماعی است. از این رو، با دیدی جامعه شناسانه و رویکرده...

شایدساده ترین تعریف ازجامعه شناسی ادبیات، بررسی متون ادبی ازنگاه جامعه شناختـی باشد که دریک نگاه کلی در پی برقرار کردن رابطه، بین ادبیات وعناصر اجتماعی است. این رشته در اواخر قرن نوزدهم شکل گرفت و در قرن بیستم بااندیشه ها وآثار فیلسوف مجارستانی (جورج لوکاچ) به نقطه ی عطف خود رسید. بعداز اومتفکرانی چون اریش کوهلر، لویسن گلدمن، میخائیل باختین در شکل گیری وشکوفایی این رشته سهم بسزایی داشتند. امر...

از نظر لوسین گلدمن، فرد نویسنده عناصر خلاقیتش را از زمانۀ خویش و جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کند، می‌گیرد. در جامعه افرادی استثنایی حضور دارند که علاوه بر توانایی ذاتی هنری‌، آگاهی‌شان هم نسبت به جهان‌بینی طبقه اجتماعی خودشان به حداکثر میزان ممکن است. اگر این افراد به توانایی بیان بدیع مسائل طبقاتی دست پیدا کنند، می‌توانند آثاری بیافرینند که بیانگر جهان‌بینی طبقه اجتماعی خودشان باشد. آنچه باعث ب...

هنرمند ایرانی با تکیه بر فلسفه عمیق خود بستری مناسب برای پروراندن مفهوم نقش فرشته قرار داد و با هم آمیزی موضوعات مذهبی و زیباشناسی حاکم بر عصر خود، آثار پر مفهوم و لطیفی را به تصویر کشید. این پژوهش بنیادی با هدف قیاس همگونیهای موجود در دو آئین زردشت و اسلام، به روش توصیفی و تحلیلی، نقش فرشته را با رویکرد نظری لوسین گلدمن مورد بررسی قرار میدهد. نتیجه حاصل با توجه به دیدگاه گلدمن در باب بازتاب جا...

نقد جامعه شناختی ادبیات، یکی از شیوه های نسبتاً نوین در مطالعات ادبی است. در این شیوه به بررسی ساختار و محتوای اثر ادبی و ارتباط آن با ساختار و تحولات جامعه ای که اثر مولود آن است می پردازند. آنچه در نقد جامعه شناختی ادبیات از اهمیت بیشتری برخوردار است، انعکاس تصویر جامعه در جهان تخیلی و هنری اثر ادبی و شکلهای مختلف آن است. تاریخچة شکل گیری نقد جامعه شناختی ادبیات به صورت روشمند و علمی به آغاز ق...

لوسین گلدمن (1913-1970م) پژوهشگر سرشناس در حوزة جامعه‌شناسی ادبیات و جامعه‌شناسی رمان است. وی با پیروی از نظریة کارل مارکس به بررسی ارتباط اثر ادبی با جامعه پرداخت؛ پس از آن حوزة پژوهش‌های جامعه‌شناسانة خود را به جامعه-شناسی رمان منحصر کرد و روش جدیدی را در پیش گرفت و آن را ساختگرایی تکوینی نامید. گلدمن در روش خود در پیِ برقراریِ پیوندی معنادار میان فرم ادبی و مهمترین جنبه‌های زندگی اجتماعی بود. ...

رمان را می توان از دیدگاه های گوناگونی تحلیل و بررسی کرد . آنچه در این پژوهش بررسی شده رابطه نمونه شخصیت با منظومه فرهنگی است که در دیدگاه تئوریکی منظومه فرهنگی روث بندیکت مطرح شده است . در این دیدگاه ، فرهنگ و شخصیت تعاریفی متفاوت از تعاریف روانشناسان و انسان شناسان کلاسیک دارد که با به کارگیری این دیدگاه سعی برآن است که منظومه های فرهنگی و نمونه شخصیت های رمان های احمد محمود مورد مطالعه قرار ...

این پژوهش به بررسی رمان های مذکور به روش نقد تکوینی لوسین گلدمن می پردازد. در روش نقد تکوینی لوسین گلدمن، ما به بررسی متون ادبی به عنوان ساختاری ابداعی می پردازیم که از ساختار اجتماعی جامعه نشأت گرفته است . نتیجه این پژوهش آن ست که تجربه ی رمان نویسی سهیل ادریس، برگرفته از داستان زندگی وی و مربوط به تاریخ واوضاع اجتماعی لبنان در دهه ی هفتاد قرن بیستم است. به عبارتی دیگر ساختاری ابداعی به شمار...