مقوله توسعه سیاسی از اواخر دهه پنجاه و اوایل دهه شصت میلادی در چارچوب مطالعه سیاست های مقایسه ای مورد توجه اندیشمندان علوم سیاسی قرار گرفت. البته قبل از دوران جنگ جهانی دوم، بویژه در دهه های بیستم و سی ام، محققین و فلاسفه سیاسی سعی نمودند تا این مقوله را براساس دگرگونی ها و تغییرات اجتماعی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند. از دوران پس از جنگ جهانی دوم، فضای جنگ سرد بین دو قطب سرمایه داری و سوسیالی...

مایکل سندل فیلسوف سیاسی مشهور معاصر از نحله «‌جامعه‌گرایان یا جماعت‌گریان» و از منتقدان جان رالز نظریه‌پرداز مشهور «عدالت» در جهان غرب محسوب می‌شود. سندل در کتاب فلسفه عمومی که حاوی مقالاتی از نوشته‌های او در باب «اخلاق در سیاست» است به تشریح آموزه‌های فلسفی- سیاسی خود با رویکردی آشکار و مصداقی پرداخته است. در این کتاب سندل که شهرت اصلی او به دلیل قوت در بیان و سوق دادن مباحث انتزاعی فلسفه سیاس...

امام خمینی(ره) با تأکید بر اصل «پیوستگی دین و سیاست»، توانست انقلابی را در ایران رهبری نماید و به‌ثمر رساند که نه تنها بساط استبداد و ستم رژیم شاهنشاهی را درهم‌پیچید، بلکه برای خود، نمادی از مقاومت هویتی و فرهنگی نیز برجای‌ گذاشت. از آنجا که مهم‌ترین ویژگی اسلام موردنظر بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران «سیاسی بودن» آن است، بنابراین اسلام مطلوب انقلاب اسلامی که در ع...

موضوع این مقاله تحلیل جامعه شناختی اعتماد به احزاب سیاسی و مسئلة آن ناظر بر نهادینه نشدن احزاب سیاسی در ایران است. با الهام از نظریه های زتومکا و اوفه، ساختار منطقی دستگاه نظری پژوهش به اینصورت فرمول بندی شده است: کارآمدی با شرط وجود انسجام هنجاری و شفافیت سازمانی به اعتماد به احزاب سیاسی منجر میشود. این استدلال ازطریق گزارههای مشاهدهای ارزیابی شده است. در این تحقیق، برای داوری تجربی درباب فر...

میزان مشروعیت نظامهای سیاسی را بر اساس همگونی بین باورها و ارزشهای اکثریت مردم جامعه با مبانی نظری که بر اساس آنها حاکمان سیاسی سلطه خود را توجیه می کنند مورد ارزیابی قرار می دهند و هر عاملی که بتواند ارزشها و باورهای اجتماعی  را دگرگون سازد می تواند مشروعیت نظامهای سیاسی را نیز به چالش کشد.بر این اساس در این مقاله ضمن بررسی تغییرات کمی و کیفی جمعیتی در سالهای بعد از انقلاب همچون رشد جمعیت باسو...

مسأله جانشینی به عنوان یکی از مسائل پایدار تاریخ ایران، بازتاب‌ها و پیامدهای فروانی در عرصه های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور داشته است. این مقاله می‌کوشد تا با رویکردی نو یکی از پیامدهای مسأله جانشینی یعنی حذف و قتل وزیران قاجاری را در بستر فرهنگ سیاسی ایران و در پیوند با مسأله جانشینی مورد ارزیابی و تحلیل قرار دهد. هدف این پژوهش پاسخ به این پرسش است که چرا مسأله جانشینی در دوره‌ قاجار سبب حذف...

رابرت دال چنانکه می­دانیم از آن دسته از دانشمندان علوم سیاسی است که رویکردی علم­گرایانه به سیاست و دانش سیاسی دارد و در صدد است سیاست را به مثابۀ یک علم ارایه دهد. او در کتاب «تحلیل سیاسی مدرن» اصلی­ترین مواضع خود در باب مفهوم سیاست و چگونی تحلیل سیاسی را شرح داده است. کتاب فوق از یک­سو در سنت قدرت­محور سیاست جای دارد و از سوی دیگر مفهومی متفاوت، یعنی «نفوذ» را جایگزین مفهوم قدرت می­کند و مدعی ...

ثبات سیاسی لزوماً حذف امکان تغییرات مهم اجتماعی و سیاسی نیست بلکه ناظر بر فقدان نسبی برخی حوادث سیاسی «بی ثبات کننده» است که به صورت تغییر در ساختار قدرت و تغییر در حکومت از طریق اقدامات مسالمت آمیز یا خشونت آمیز خودنمایی می کند. در نگاهی دیگر مسائل ثبات و بی ثباتی سیاسی به دو دسته تقسیم می شوند: دسته اول ناظر بر شاخص های نابسامانی سیاسی- اجتماعی بوده و دسته دوم متوجه مدیریت اجرایی کشور است. از ...

با توجه به اهمیت مشارکت سیاسی شهروندان در جوامع امروز و همچنین، این موضوع که ایران؛ به ویژه در سال های پس از انقلاب، افزایش مشارکت سیاسی مردم و دستیابی به توسعه سیاسی را به عنوان یکی از اهداف خود قرار داده است، پژوهش حاضر می کوشد آموزه های فرهنگ سیاسی را که از طریق تلویزیون و مطبوعات به شهروندان؛ خصوصاً دانش آموزان دبیرستانی منتقل می شود، بررسی کند و به این نکته پی ببرد که آیا این دو رسانه به عن...

در ادبیات جامعه شناسی سیاسی، بین فساد و ثبات سیاسی کشورها رابطه ای پارادکسیکال وجود دارد. عده ای معتقدند که فساد سیاسی زمینه بی ثباتی است، در نقطه مقابل دیگران معتقدند حکام فاسد با توجه به همان قاعده فساد سیاسی، ناراضیان خود را می خرند. این مقاله دیدگاه متعارف را در زمینه رابطه منفی بین فساد و ثبات سیاسی می پذیرد و مدعی است که در رابطه بین فساد سیاسی و ثبات سیاسی عامل نابرابری درآمدی می تواند م...