در این مقاله تلاش شده است با رویکرد جامعه‌شناسی هنر نگاهی به عناصر شیعی در هنرهای متفاوت ایرانی اسلامی افکنده شود و تاریخ و نحوه‌ی ظهور آنها و نیز عوامل اجتماعی موثر بر این ظهور مطالعه شود. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد به تناسب نوع حکومت‌های اسلامی، اعم از شیعی و غیر شیعی در دوره‌های گوناگون، شیوه نمایش عناصر شیعی در هنر تغییر کرده است. هنگامی که شیعیان دچار محدودیت بودند این عناصر کمتر بوده و ه...

اقدام مهم شاه اسماعیل یکم در رسمیت¬بخشی مذهب تشیع و برقراری پیوند بین مذهب و سیاست در حکومت صفویه، تحول مهمی بود درایران صورت گرفت و در ایجاد وحدت سیاسی و شکل گیری هویت ملی و ارضی نقش عمده¬ای ایفا کرد. اگرچه در آغاز، قدرت شمشیر شاه اسماعیل در تصرف شهرها و ترویج مذهب جدید بی تأثیر نبود، اما صفویان دریافتند که برای تثبیت این مذهب در تاروپود جامعه و نهادینه¬سازی آن نیاز به اقدامات گسترده¬ی فرهنگی ...

مذهب از گذشته‏های دور، نقش عمده‏ در استقرار‏و رونق سکونتگاههای انسانی داشته‏است. بطور عمده دو نقش کلیدی در این خصوص را می‏توان ابتدا ناشی از افزایش حس وابستگی فرد به مکان و تعلق خاطر درونی او به نیرویی فرامادی و سپس ناشی از مزیتهای اقتصادی که در نتیجه حضور زائران از دیگر نقاط و احتیاج آنها به کالا و خدمات است برشمرد. می‏توان گفت رونق گردشگری مذهبی و زیارت نیز برپایه همین موضوع است. براساس آمار ...

در معماری دوران اسلامی ایران، معمار، همیشه سعی کرده است که به نحوی فضای داخلی و خارجی را به طرق مختلف تزئین نماید. تزیین معماری اسلامی از نظر محققین غربی هنر اسلامی و سنت گرایان با بینش اسلامی دو مفهوم جداگانه است. از نظر اسلامی تزیین در هنر و معماری اسلامی امری قدسی است و برای بیان مفاهیم رمزی و قدسی طراحی و ارئه شده است. بررسی نقوش گیاهی (اسلیمی و ختائی) و علل وجودی آن در هنر اسلامی، کاربرد و...

شهرستان جغتای یکی از شهرستان های غربی استان خراسان رضوی است که با مساحت 1685کیلومتر مربع و جمعیتی بالغ بر 46462نفر، وجود آثار تاریخی و مذهبی ، شخصیت های مذهبی و فرهنگی تا کنون توانمندیهای جغرافیای تاریخی آن موردبررسی قرار نگرفته است?هدف از انجام این پژوهش شناساندن آثار تاریخی و ویژگیهای جغراقیایی جغتای است.روش مطالعه در این تحقیق استفاده از کتب تاریخی ،گزارشات، و روش میدانی بوده است. نتایج تحقی...

خراسان در زمان تیموریان به عنوان یکی از مراکز مهم اقتصادی و هنری، از جایگاه رفیعی برخوردار بوده است. مدرسه غیاثیه خرگرد، مسجد فیروزشاهی در مجموعه شیخ جام و بقعه ابوبکر تایبادی سه بنای مشهور دوره ی تیموری در استان خراسان می باشند که کاربرد کاشی هفت رنگی در آنها موضوع اصلی این رساله می باشد. در این پایان نامه علاوه بر معرفی بناهای مذکور ویژگی های معماری و تزئینات بکار رفته در آنها شرح داده شده ...

مذهب از گذشته‏های دور، نقش عمده‏ در استقرار‏و رونق سکونتگاههای انسانی داشته‏است. بطور عمده دو نقش کلیدی در این خصوص را می‏توان ابتدا ناشی از افزایش حس وابستگی فرد به مکان و تعلق خاطر درونی او به نیرویی فرامادی و سپس ناشی از مزیتهای اقتصادی که در نتیجه حضور زائران از دیگر نقاط و احتیاج آنها به کالا و خدمات است برشمرد. می‏توان گفت رونق گردشگری مذهبی و زیارت نیز برپایه همین موضوع است. براساس آمار ...

نگاه متن‌وار و ساختاری به منظر امکان تجزیه و تحلیل بصری مفاهیم و عناصر موجود در آن ‌ را در قالب یک پژوهش بصری ممکن می‌سازد. در این نوشتار از تصاویر تاریخی و راهبرد توصیف ثانویه با مورد‌پژوهی اکتشافی در منظر استفاده شده و تحلیل‌ها در رویکردی استنتاجی به نتایج منتهی می‌شوند. همچنین می‌توان آن ‌را نوعی تحقیق بصری نیز نامید که به تصویر به عنوان ابزار استخراج و استقراء می‌نگرد. از آنجا که هدف این پژ...

چکیده در جوامع دینی تاریخ روستاها، شهرها و مناطق با تاریخ مراکز زیارتی عجین است. زیارتگاه ها از عوامل حفظ سنت ها و هویت فرهنگی جوامع محل استقرارشان هستند. ارتباط گروه های زیادی از مردم با این فضا های آیینی و عبادی که فعال و غنی از تجارب معنوی هستند ضرورت بررسی کارکرد های مختلف آنان است. این اماکن کارکردهای آشکارو پنهانی دارند که بر ابعاد مختلف حیات اجتماعی اثر گذار است. در ایلام نیز همچون سایر...

  هنر دینی ایران در پی تجلی امر والا از هرگونه ترسیم پیکرنما پرهیز کرده است. در این میان موضوعات مذهبی و امور اُخروی به واسطۀ نیاز به ترسیم پیکرنما و فضای روایی در وادی ممنوعه قرار گرفتند. با وجود تأکید بسیار قرآن و احادیث در این حوزه، هنر ایران عاری از مصورسازی امور اُخروی است- جز موارد انگشت‌شماری مربوط به دیدار پیامبر از بهشت و جهنم در نسخ خطی معراج نامه‌ها- اعتلای این حوزه مربوط به هنر عامیان...