زبان فارسی، اردو و هندی نزدیکترین زبانهای امروزی جهان هستند و از دیرباز تا به امروز بین این زبانها داد و ستد وجود داشته است و تحت تأثیر یکدیگر بوده اند. از میان نویسندگان و داستانسرایان برجسته معاصر هند، پریم چند به بنیانگذاری شیو? جدید داستاننویسی در ادبیات اردو و هندی معروف شده و آثار وی علاوه بر شبه قاره هند و پاکستان در کشورهای غربی نیز شناخته شده است. پریم چند یکی از داستان نویسان واقع گرا...

تحلیل گفتمان، امروزه گرایشی بین رشته ای در مجموعه دانشهای علوم انسانی و علوم اجتماعی است. این رویکرد در ادبیات از اواسط دهه 1960م تا 1970م، ظهور کرده است و از اندیشه های زبانشناسان، نشانه شناسان، محققان هرمنوتیک و آرای میشل فوکو سرچشمه می گیرد. این اصطلاح را نخستین بار زلیگ هریس به کار گرفته است. تحلیل گفتمان انتقادی، رویکردی نو از تحلیل گفتمان است و امروزه شاخه مهم آن به شمار می رود. این شیوه ...

زنان همواره به عنوان شخصیت های داستانی در ادبیات حضور داشته اند، امّا تا قبل از نویسندگی آنان، چهره ای که در آثار ادبی از زنان ترسیم می شد، چهره ای بود که از منظر و دیدگاه مردانه به آن پرداخته شده بود. مهّم ترین هدف تحقیق حاضر، تلاش برای بازنمود هوّیتی زنانه در سطح دستـوری در رمان سووشون بوده است و به این منظور، به بررسی و تحلیل پرفروش ترین رمان سیمین دانشور یعنی سووشون از نظر عناصر دستوری (اسم، ف...

زنان داستان نویس در طی نزدیک به یکصد سال داستان نویسی به شیوه ی جدید در ایران، داستان های بسیاری را به چاپ رسانده اند، و به مرور زمان سعی در نشان دادن مساعل و مشگلات خویش کرده اند و توجه بیشتری به همنوعان خود نشان داده و شخصیت های اصلی و قهرمانان داستان هایشان را از میان زنان انتخاب کرده اند. این زنان معمولا دیدگاه های مشابهی نسبت به مسائل دارند و به فمنیست و توجه به حقوق تضییع شده ی زنان در ج...

لوح تعلیم که با نامهای مختلف از جمله لوح الف، تخته مشق و ... در لا به لای متون ادبی به چشم می خورد یکی از اقسام لوح است که در لغت نامه ها و کتابهای فرهنگی نمی توان تعریف بسزایی برای آن یافت. ولی به دلیل استفاده شعرا و نویسندگان صاحب ذوق و چیره دست فارسی از این عنصر در خلق مضامین بدیع و تعبیرات زیبا می توان به شواهد ارزنده ای دست یافت واطلاعات مفیدی در خصوص طریقه کاربرد جنس و سایر مسائل مرتبط با...

عنصر حادثه، یکی از عناصر ساختاری قصّه، داستان و رمان است که در پیشبرد سیر داستان و شکل­دهی پیرنگ آن از اهمّیّت بسزایی برخوردار است، به طوری­که استفاده صحیح و به­هنگام از آن، سبب می­شود تا مخاطب با اشتیاق فراوان داستان را پیگیری کند. از این میان، رمان بین القصرین به عنوان یک داستان اجتماعی و سرشار از حوادث گوناگون از جمله مهم­ترین رمان­های نجیب محفوظ - برندۀ جایزۀ نوبل ادبیّات در سال 1998 م. محسوب م...

پژوهش حاضرکارکرد سطوح تحلیل در رویکرد انتقادی به تحلیل گفتمان را از منظر فرکلاف در فیلم جدایی نادر از سیمین مورد مطالعه قرار داد و با بررسی روابط قدرت، فرهنگ و باورهای فرهنگی، به نقش و جایگاه متون اسطوره ای همچون کتاب مقدس در گشایش گفتمانی پرداخت. این مقاله مشخصاً نقش دروغ را در برهم ریختن روابط و هنجارهای کنشی بررسی کرد و نشان داد که دروغ های متوالی در طول روایت فضایی ناامن را به وجود می آورند ...

اگرچه تلاش های زیادی برای بررسی فیلم «جدایی نادر از سیمین» ساخته ی اصغر فرهادی صورت گرفته است، اما هنوز جنبه های زیادی از آن کشف نشده مانده است. درحقیقت مسئله ی این مقاله آن است که نظام های گفتمانی مختلف بازنمایی شده در فیلم کدام اند و چه نسبتی با گفتمان های حاکم بر ایران دهه ی هشتاد دارند. دغدغه ی دیگر این مقاله ارائه ی روشی مناسب برای تحلیل فیلم است. ازاینرو، به کمک نظریه ی گفتمان لاکلائو و م...

سیمین دانشور در ادبیات داستانی ایران جایگاه ارجمندی دارد. او در آثارش به عموم گونه‌های ادبیات پرداخته­است. چگونگی کاربست گونۀ ادبیات پایداری در داستان­های این بانوی نویسنده و تحلیل آنها بر اساس جستارهای کهن­الگویی، ظرفیت موضوعی یک پژوهش دانشگاهی را دارد؛ از طرفی تاکنون آثار داستانی دانشور، از این منظر مورد واکاوی قرار نگرفته­است. با توجه به جایگاه کارل­ گوستاو­ یونگ در روانشناسی اعماق، پس از نم...

مسأله ی اصلی این مقاله پیدا کردن و تحلیل پیوندها و ارتباط های بین ادبیات معاصر فارسی به ویژه داستان کوتاه فارسی که نوع ادبی جدیدی است و در پیشینه ادبی ایران به این شکل خاص وجود ندارد؛ با میراث عظیم ادبیات فارسی است. برای این منظور، یکی از داستان‌های کوتاه سیمین دانشور به نام «مار و مرد» انتخاب و بر اساس نظریه بینامتنیت بررسی و تحلیل شده است. روش این پژوهش، توصیفی - تحلیلی و چهارچوب نظری آن بر م...