بررسی عوامل مؤثر بر درآمدهای مالیاتی و به ویژه متغیرهای ساختاری و نهادی در ادبیات اقتصاد کلان از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و در سالهای اخیر مورد توجه اقتصاددانان قرار گرفته است. در این راستا، هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر شاخص های کنترل فساد اداری و اثربخشی دولت به عنوان متغیرهای نهادی مؤثر بر درآمدهای مالیاتی در کشورهای با درآمد سرانه متوسط و بالاتر طی سالهای 2009-1990 می باشد. برای این من...

موضوع فرد و جامعه یا عامل و ساختار در جامعه شناسی یا موضوع خرد- کلان در علوم اجتماعی و اقتصادی، همگی به یک مسئله اشاره دارند که از سوی فیلسوفان علوم اجتماعی به نام نوظهوری اجتماعی خوانده می شود. مسئله ی نوظهوری به مطالعه هستی شناختی و روش شناختی پدیدارهایی می پردازد که از کنش و واکنش اجزای یک سیستم حاصل می شود. مسئله نوظهوری اخیرا در زمینه علوم شناختی نیز توسط فیلسوفان ذهن مورد بحث است. تعامل ا...

طی پنجاه سال گذشته مباحث مهمی وارد نظریه اقتصاد خرد که در دو دهه اخیر این موارد بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله سعی شده به دو مورد بسیار مهم از این مباحث جدید که کاربرد زیادی در تحلیل مباحث اقتصادی به خصوص در حوزه اقتصاد مالی دارند و انطباق و کاربرد این مباحث با علم اقتصاد اسلامی پرداخته شود. بحث تصمیم گیری در شرایط نااطمینانی و نظریه بازی ها دو موضوعی هستند که با کمی تعدیل در بسیا...

طی دو ده? اخیر جهان شاهد ظهور یک الگوی جدید اقتصادی بوده است که اقتصاد دانایی محور نامیده می شود. این الگوی اقتصادی موجب بروز تحولات بنیادین در جوامع گوناگون شده است. نهاد? اصلی آن، دانش و کاربردهای آن می باشد. دانش محصول اندیشه ورزی و تفکر انسان است. به همین دلیل، در این الگوی جدید تولید، انسان به بالاترین جایگاه تا تاریخ کنونی بشر دست یافته است. خلق و کاربرد دانش، فناوری و نوآوری، مبتنی بر دا...

علم اقتصاد به عنوان یکی از علوم انسانی که نحوة انتخاب و مبادله توسط افراد و پیامدهای کلان این تصمیم‏ها را مورد مطالعه قرار می‏دهد، همواره از سوی روانشناسان متهم به نادیده گرفتن شواهد و واقعیت‏ها‏ بوده است. علم اقتصاد با پایه‏ریزی مبانیِ خردِ رفتاری و شکل‏دهیِ منظومه‏ای از نظریات براساس این فروض، مدعی سازگاریِ این رشتة علمی است. از آنجایی‏که واحد تحلیل هر دوی این علوم فرد و رفتار او می‏باشد تعامل بی...

امروزه در برخورد با مشکلات اقتصادی سه راه مشخص وجود دارد، آزادی مصرف و سخت گیری نابه جا و شکننده و راه سومی که مسیر مستقیم منطبق با فطرت الهی انسان و آن طریق وسطی و مشی اقتصاد است، مقاله راه سوم را اثبات کرده است. قاعده ی «نفی اسراف» یا به تعبیر رساتر «قاعده ی اقتصاد» از حیث منابع و مصادیق و عناوین جدید اقتصادی و حکم تکلیفی و حکم وضعی و مستثنیات آن مورد تحقیق قرار گرفته است. راه اعتدال، تأمین ک...

کتاب اقتصاد حکم می راند، اثر دنی رودریک، اثری در فلسفه و روش شناسی اقتصاد است که به بایدها و نبایدهای مدلسازی در اقتصاد می پردازد، زیرا در نظر وی مدلها هستند که اقتصاد را به علم تبدیل می کنند. گزاره اصلی رودریک در این کتاب اینست که محیط های اجتماعی متفاوت، مستلزم مدلهای متفاوت است و اشتباه اقتصاددانان اینست که یک مدل را با مدلی که در همه شرایط مناسب و قابل کاربرد است، اشتباه می گیرند و در مرتبط...

معرفت‌شناسی فراتجربی در علم اقتصاد با عبور از عقل و حس به‌عنوان منبع شناخت شکل گرفت و به نقش عقل عرفی در معرفت علمی توجه نمود. این جریان در علم اقتصاد نیز دارای شاخه‌های مختلف تفسیری، انتقادی و پست‌مدرن و... است. این مقاله پیشنهاد می‌کند برای شناخت نسبت اقتصاد اسلامی با این جریان‌ها از مبانی حکمای اسلامی در این زمینه استفاده شود و اقتصاد اسلامی براساس این مبانی بنا شود. علم شکل‌گرفته براساس این...

محیط نهادی، یکی از مهم‌ترین عناصر چارچوب نهادی-ساختاری است که یک سیستم اقتصادی را شکل می‌دهد. محیط نهادی، مجموعه‌ای متشکل از نهادها می‌باشد. نهادها به مثابه قواعد بازی در یک جامعه هستند و محیط نهادی به نحوه ترکیب و چیدمان قواعد بازی اشاره دارد. یک سیستم اقتصادی بر مبنای یک محیط نهادی تشکیل می‌شود و استمرار می‌یابد. در واقع محیط نهادی، قواعد بازی را هم برای سازوکار دولت و هم برای سازوکار بازار ف...