معراج به‌عنوان یکی از مهم­ترین­ روایات مذهبی، در تاریخ هنر اسلامی بر اساس رویکردهای تاریخی و فرهنگی متفاوت، تصویرسازی شده است. ازجمله موضوعاتی که در تصویرگری نسخه­ های ادبی و مذهبی در هنر عثمانی بدان توجه شده است، زندگی پیامبر و حادثه‌ی معراج ایشان است. نسخه­ ی اسکندرنامه­ ی آماسیا مربوط به سال 798ه.ق ازجمله نسخه­ های اولیه­ ای­ است که دارای صحنه­ ی معراج است. از نسخه­ های دیگری که بعد از اسکند...

هدف از این نوشتار، تحلیل نظری نسبت علم اجتماعی و فلسفه است؛ بدین منظور سعی گردیده ضمن بررسی آرای گوناگون و نقد و بررسی آن‌ها، دیدگاهی تلفیقی در تبیین نسبت این دو معرفت بشری ارائه گردد. براساس بررسی‌های انجام‌گرفته، این نتیجه حاصل گردیده که بین علم و فلسفه به‌طور عام در اعصار سه‌گانه‌ی تاریخی مورد بررسی به‌جای جدال، نوعی هم‌زیستی و هم‌گرایی وجود داشته است. در حوزه‌ی علم اجتماعی نیز علی‌رغم فراز ...

دیدگاهِ غالبِ علامه طباطبایی در معناشناسی صفات الهی و از جمله علم الهی، دیدگاه " اصلِ معنا"ست. اما این نظریه به عنوان مبنایِ معناشناختی در فلسفه ی علامه، با مبنای معناشناختی دیگری در فلسفه ی ایشان یعنی قاعده ی سیاق، در تعارض است؛ این مقاله سعی دارد که با تبیین سیاقِ کلام و ارائه ی آن به دیدگاهِ اصل معنا، نواقص این دیدگاه را بیان کند و دیدگاهی را معرفی نماید که در عین توجه به هسته ی معنایی (معنای اولی...

زندگی و اندیشه ی سقراط بارها از سوی متفکران و جریان های فکری مورد تامل و واکاوی قرار گرفته است. به نظر می رسد مهم ترین پرسش های فلسفه ی سیاسی کلاسیک و جدید در باب خیر سیاسی، انسان و جامعه مدیون پرسشگری این متفکر بوده ست.در نوشتار حاضر این فرضیه مورد بررسی قرار می گیرد که چگونه بخش عمده ای از چالش های نظری در فلسفه ی سیاسی معاصر بازگشت به روش و تاملات سقراط را ناگزیر کرده ست.از این رو،پس از...

دو جریان عمده در فلسفه ی علم قرن بیستم هر یک با ضعف هایی مواجه بوده اند. مدل منطقی علم فاقد باورپذیری روانشناختی و تاریخی است و مدل تاریخی علم فاقد دقت تحلیلی، فلسفه ی کامپیوتری علم بر نهاد جوانی است که اینک، در ابتدای قرن بیست و یکم، می کوشد عناصری از هر دوی این رویکردها را در یک مدل کامپیوتری دقیق و باورپذیر از علم تلفیق کند. مقاله ی حاضر ابتدا با تأکید بر آرای یکی از مهمترین پیشروان این مکتب...

پیر بوردیو یکی از مشهورترین جامعه شناسان فرانسوی است. او نظریه خودرا برای فراروی از دو رویکرد ناسازگار عینیت گرایی و ذهنیت گرایی، تأسیس می کند. نظریه میدان او بر اساس فلسفه رابطه گرا، برای تبیین واقعیات اجتماعی مولفه های مختلفی را در ارتباط با هم برای توضیح کنش در نظر می گیرد. مفاهیم اصلی او در این رویکرد عادت واره و میدان هستند که کنش را حاصل دیالکتیک بین آنها معرفی می کند. او در کتاب های میدا...

تاریخ هنر، ما را در دس تیابی به بررسی و مطالعۀ آثار هنری از زوایای مختلف، همچون روانکاوی، روا نشناسی، زیباشناسی و فلسفۀ هنر یار یرسان است. نیز تاریخ هنر ما را در شناخت بهتر پدید ههای هنر راهبر م یگردد زیرا تاریخ هنر در مطالعه و بررسی آثار هنری با روش ویژ هاش ضمن تاری خنگاری، سبک و مکتب، آثار موردنظر را معین و مشخص م یکند که البته تأثیر و اهمیتِ آن از آن جهت است که تواناییِ مشاهدۀ موضو عها را از د...

فلسفه ی سهروردی در کمتر از یک قرن بر ساحات گوناگونی مانند فلسفه و هنر و ادب و عرفان در سرزمین های اسلامی به خصوص ایران تاثیری انکار ناشدنی بر جای گذاشت. عالم مثال و اقلیم هشتم سهروردی نقطه قوتی در فلسفه وی است که باعث این تاثیرگذاری شده است. این عالم و شهرهای آن را می توان در ارتباط با شهرهای اسطوره ای همچون کنگ دژ بررسی و تاثیر نمادهای آن را بر هنر فرش جستجو کرد. اما چرا فرش؟ زیرا کمتر هنری هم...

ایتالیا در قرن سیزدهم میلادی مرکز تقابلات دو حوزه ی اندیشه و به تبع آن دو حوزه هنر بود. این تقابل در حوزه ی فلسفه میان فلاسفه ای پدید آمده بود که در میان آنها گروهی فلسفه ی بازمانده از سنت مسیحی که هنوز اصول و آراء آباء کلیسا را مد نظر داشتند و گرفتار دگماتیسم مذهبی بودند و گروهی دیگر که تحولات علمی پدید آمده در عصر خویش را دیده و در پی ساختن فلسفه ای همراه با اصول دین مسیح اما بر پایه ای علمی ...

ی هستی شناسی فهم وتامل در هستی از طریق هنر است. برای او نه زیباییشناسی بلکه پرداختن به ذات وهستی هنر خاستگاه و نقطه عزیمتی برای تبیین فهم و هستی شناسی آنست.گر چه او همچون برخی از فیلسوفان مدرن قصد پی افکنی ک نظام زیبایی شناسی یا فلسفه هنر مستقل را ندارد،با اینحال مباحث او را راهگشا قلمداد میکنند. او با طرح مفهوم بازی واحاطه آن بر سوژه راهی بسوی گشایش و تقرب هستی و حقیقت به انسان ترسیم میکند.باز...