کسب علم ودانش ازبهترین ویژگی های آدمی است که روایات متعددی تحصیل آن را واجب وسبب کمال انسان دانسته اند. اما نکته ای که قابل توجه است اینکه ازکدام دانش آغازو به کدام مجهول بپردازیم. بی شک ضروری ترین نوع معرفت برای انسان، معرفت خویشتن است که با حصول ارزش های الهی ومتعالی برای آن، همراه است. به دنبال اهمیت معرفت النفس، حکما و متفکران اسلامی به جدیت به آن پرداخته اند. از مهمترین مسائل این باب بحث ح...

جریان فکری سلفی گری را می توان از منظرهای گوناگون و متفاوتی تحلیل و بررسی کرد و پیش فرض های اتخاذشده در این تحلیل در ساختار نهایی تحقیق مؤثر است. سلفیه با اتخاذ موضع حس گرایی در هستی شناسی، نقل گرایی مبتنی بر ظاهر در بحث معرفت شناسی و روش شناسی و مرجع قرار دادن فهم، قول و فعل سلف از یک سو و ناکارآمد جلوه دادن عقل و احکام و تأملات عقلی از سوی دیگر در حوزۀ معرفت دینی، به دام چنان مهجوریتی گرفتار ...

معرفت نفس، گام آغازین برای رسیدن به شناختی دقیق از اجتماع و در نهایت، خداوند است. از آن جا که حکمت متعالیه، منظومه ای دقیق و سامانة فکری سنجیده ای می باشد، طبعاً نوع نگرش صدرا به انسان و ویژگی های آن، متأثر از زیرساخت ­های فلسفی وی است. در این نوشتار که به انسان شناسی در فلسفة سیاسی متعالیه می پردازد، سعی شده تا ضمن تبیین مفاهیم، به این دغدغة اساسی پاسخ داده شود که براساس مبانی نظری انسان شناسی ...

: ارزشیابی کیفی مقوله ای نو است که اکنون در پژوهشهای آموزشی مطرح می باشد لذا ضرورت دارد زیر بنای فلسفی هر ایده نویی رامورد کندو کار و بررسی قرار داد. تا در سیر اجرایی موفقیت آن تضمین گردد. هدف این پژوهش بررسی نقد مبانی معرفت شناختی ارزشیابی کیفی بر اساس معرفت شناسی علامه طباطبایی (ره) به عنوان یک فیلسوف اسلامی می باشد.دراین پژوهش ارزشیابی کیفی به عنوان یک ارزشیابی مطرح در جهان امروزی معرفی گرد...

در مباحث نفس شناسی فلسفه اسلامی، قوه خیال به عنوان یکی از قوای باطنی انسان، حافظ و مدرِک صورت های خیالی بوده و کارکردهای معرفت شناختی، انسان شناختی و معاد شناختی دارد. ملاصدرا، برخلاف فلاسفه پیشین، با اثبات تجرد قوه خیال، آن را یکی از اصول بنیادین اثبات معاد جسمانی قرار می دهد. در این پژوهش با استخراج مبانی فلسفی اثبات تجرد قوه خیال، به بیان ادله آن و فروعاتی که نتیجه تجرد این قوه است، پرداخته ش...

معرفت نفس، به حکم حدیث شریف من عرف نفسه فقد عرف ربه رهنمون معرفت رب است از این رو بعضی از عالمان و عارفان به تبیین حکمی و عرفانی آن پرداخته اند. برخی آنرا از قبیل تعلیق به محال دانسته اند و بعضی به طرق گوناگون در صدد توجیه و تبیین کیفیت معرفت رب از راه معرفت نفس بر آمده اند. از نظر این گروه، معرفت فطرت، حدوث، امکان، حرکت، تجرد و فقر هستی نفس ما را به خدای متعال دلالت می کند و نفس از جهات جامعیت...

سؤال اصلی تحقیق حاضر چگونگی مفهوم و مصداق عالم ذرّ (مفاد آی? 172 سور? اعراف) از نگاه تفسیری و فلسفی دو فیلسوف حکمت متعالیه، ملّاصدرا و علّامه طباطبایی، است. در این جستار، به روش توصیفی ـ تحلیلی، پس از طرح دو محور، «هستی شناسی عالم ذرّ» و «وجودشناسی معرفت»، و ذکر مبانی فلسفی آن دو متفکر، چنین نتیجه گیری شده است که از منظر صدرا نفس یا روح قبل از تعلّق اش به بدن در عالم عقول یا در عالم علم الاهی از وحد...

نوشتار حاضر با گذری بر تاریخچه ورود سکولاریسم به جهان اسلام وبررسی تلاش برخی از اندیشمندان معاصر اسلامی برای سازگار ساختن آن با اسلام، به توضیح چگونگی شکل گیری نظریه سکولاریسم اسلامی می پردازد. به گمان نگارنده، چرخش معرفت شناختی در نظریه هرمنوتیک فلسفی گادامر، آموزه های موردنیاز برای تمهید مبانی معرفت شناختی جدید برای عبور از مبانی معرفت شناختی پیشین سنت فکری اسلامی را فراهم ساخته است. برخی از ...

هرچند در قرآن و دیگر کتاب های آسمانی وروایات متعدد مثل و مانند از خدای یکتا نفی شده است، اما درعین حال به داشتن مثال توصیف گردیده است. تمثیل نفس به خدا در تعابیر عرفا پررنگ تر شده و با عبارت های گوناگون به کار رفته است. دراین بین ملاصدرا، با بهره گیری ازآموزه های دینی وعرفانی، به نمونه انگاری نفس انسانی توجه خاص داشته ودرآثار متعددخود ضمن طرح این مسأله ازآن نتایج دوسویه می گیرد. از آن جا که نفس...

این تحقیق با موضوع «رابطه نفس و روح در تفسیر المیزان و شرح اصول کافی » است که یکی از مباحثی است که از زمانی که بشر پا به عرصه هستی گذاشت و خود را شناخت همواره ذهنش را مشغول نموده است. هدف از این تحقیق، شناخت رابطه نفس و روح از حیث مجرد یا مادی ، قدیم یا حادث، تبیین نحوه تعلق و رابطه با بدن و ... است که به روش توصیفی تدوین شده است. این تحقیق در چهار فصل تدوین شده که فصل اول شامل کلیات و ادبیات ت...