مناظر فرهنگی در مناطق شهری فضای قابل توجهی را اشغال می‌کنند که در شکل‌گیری شخصیت یک شهر نقش بسزایی دارد. ارتباط با منظر آشنا هویت فرهنگی ـ سیاسی مردم یک جامعه را تقویت می‌کند و موجب احساس تعلق خاطر نسبت به مکان می‌شود. مؤلفه‌های هویت‌ساز در منظر فرهنگی عبارت از مؤلفه‌های جغرافیایی، تاریخی و انسانی است. چنانچه این مؤلفه‌ها دارای ویژگی‌های خاص و برجسته‌ای باشند، نقش شاخص هویتی را ایفا می‌کنند. ا...

سیر آفاقی یکی از موضوعات بسیار مهم ادبیات عرفانی است. ارزش و اهمیت این مبحث در نزد صوفیه از چنان جایگاهی برخوردار بوده که باعث شده بسیاری از صوفیه، بخشی از کتابشان را به بحث در این زمینه اختصاص دهند و به بحث دربارۀ انگیزش­های مختلف سالکان و شرایط و آداب سفر بپردازند. کتاب تذکره الاولیاء ازجمله کتب برجسته­­ای است که عطار نیشابوری آن را در ذکر حال نودوهفت تن از مشایخ صوفیه تألیف کرد. او در این کت...

زیارت به‌عنوان یک فرآیند اجتماعی دیرپا که در بطن جوامع انسانی ریشه دارد، با مکان مقدس که مقصد سفرهای زیارتی است در ارتباط قرار دارد. حرم مطهر امام رضا (ع) از جمله مکان‌های مقدسی است که هرساله میلیون‌ها زائر برای زیارت به این مکان سفر می‌کنند. در مقصد این سفرهای زیارتی و با توجه به کنش مستقیم مابین زائران و مجاوران امام رضا (ع) در محدودۀ شهر و در شعاع مشخص متنی فضایی حاصل از زیارت تولید می‌شود. ...

در جامعهشناسی ‌دین، مطالعه شاخص‌ها و گونه‌های دین‌ورزی و تجارب دینی اهمیت ویژه دارد. بر این اساس، تمایز بین گونه‌های مختلف زیارت و به‌بیان دیگر، سنخ‌شناسی انواع تجربه‌های زیارت، محور اصلی این مطالعه تجربی کیفی بوده‌است. برای این مطالعه، از تکنیک مصاحبه و مشاهده میدانی استفاده شده است. 28 مصاحبه با زایران حرم امام رضا (ع) انجام شد. در چارچوب مفهومیِ پژوهش از نظریه‌ ویلیام جیمز در تعریف تجربه دینی...

گزارشها حکایت از آن دارند که ابن قولویه (د 367ق)، عالم شیعی بغدادی اثری با عنوان کامل الزیارات مشتمل بر روایات مرتبط با فضیلت و آداب زیارت امامان شیعه (ع) تألیف کرده است. موضوع این مطالعه نقد متن نسخۀ مشهور همین اثر و معرفی نویسندۀ واقعی آن است. می‌خواهیم در آن فرضیه‌ای را بیازماییم که نخستین بار محمد باقر بهبودی ـــ حدیث پژوه معاصر ـــ ارائه کرده، و بر پایۀ آن، مؤلف کامل الزیارات را عالمی شیعی...

امام حسین(علیه السلام) همچون سایر معصومان (علیهم السلام) زیارت های ماثور فراوانی دارد که در مجامع روایی نقل شده است. در میان این زیارت ها، زیارت عاشورا از جایگاه و اهمیت ویژه ای برخوردار است و آثار و برکات فراوانی از سوی معصومان (علیهم السلام) برای آن ذکر شده است، از این رو مداومت بر این زیارت نورانی از دیر باز جزو سیره صالحان و محبان اهل بیت(علیهم السلام) بوده و اولیای الهی عنایت خاصی به این ز...

علمای اسلام زیارت را برای همۀ مسلمانان موجب ثواب و برکت دنیا و آخرت شمرده‌اند. در حال حاضر این عمل، به محل اختلاف میان مذاهب اسلامی، به‌ویژه فرقۀ وهابیت و سایر مسلمانان تبدیل شده است. فقهای مسلمان در طول تاریخ بر جواز و استحباب زیارت قبور اولیای دین فتوا داده‌اند. ابن‌تیمیه برای اولین بار فتوای حرمت زیارت را صادر کرد و بعدها علمای حجاز بر اساس تعالیم وی، این موضوع را به‌طورجدی مد نظر قرار دادند...

زیارت معصومین (علیهم السلام) در باور مذهبی ایرانیان جایگاه برجسته ای دارد و در پژوهش های انجام گرفته حضور میلیون ها زائر در مشهد دیده شده است. اما اغلب تحقیقات دربارۀ اقدام به سفر زیارتی است. این نوشتار به بررسی «نرفتن به سفر زیارتی» پرداخته است، با این سؤال محوری که چرا عده ای از مردم مشهد به کربلا سفر نمی کنند. روش مورد استفاده «رویش نظریه» است. یافتۀ بررسی این است که آنان که برای زیارت به عر...

تقی مدرسی یکی از برجسته ترین داستان نویسان ایرانی است اما متأسانه آن طور که باید و شاید به داستان های او پرداخته نشده است.در داستان«شریفجان شریفجان» نظام ارباب_رعیتی در برابر نظام سرمایه داری قرار دارد و جدال بین این دو نظام خواندنی است.داستان«یکلیا و تنهایی او» دارای مضامین یهودی می باشد وبا«کتاب های عهد عتیق»شباهت های فراوانی دارد. جدال شیطان و یهوه درسراسر داستان دیده می شود.در«کتاب آدم های ...

زیارت برگرفته از سنت نبوی و اصحاب و یاران پیامبر (ص) است. بنا بر دیدگاه علما و فقهای بزرگ فریقین اسلام با توجه به سیرۀ رسول (ص) و روایات فراوانی که از ایشان وارد شده است، زنان و مردان در زیارت قبور عزیزان خود و اولیای الهی، حکم یکسان دارند؛ زیرا احکام اسلام دربارۀ زن و مرد یکسان است، مگر جایی که دلیلی بر اختصاص وجود داشته باشد. دربارۀ جواز و عدم جواز زیارت قبور در قرآن (که از منابع مورد اتفاق ه...