این پژوهش برآن است که با معرفی یکی از چهره های ادب فارسی ، حکیم نظامی گنجوی و بررسی آثار او ، بویژه منظومه داستانی خسرو و شیرین ، به جستجوی این مساله بپردازد که این اثر دارای جنبه های نمایشی است یا خیر؟ چرا و چگونه؟ به همین خاطر ابتدا اشاره شده است که مقصود از جنبه های نمایشی چیست. سپس با معرفی منظومه خسرو و شیرین به بررسی ویژگیهای یاد شده در آن پرداخته و برای روشن شدن جنبه های نمایشی این اثر ب...

در اکثر موارد شناخت عمر از بین محتوای اشعارش کاریست دشوار، زیرا ممکن است که شاعر شخصیت خود را در بین اشعارش مخفی کرده باشد و به آسانی نتواند عقاید وی را دریافت . حتی گاه شاعر نعل وارونه می زند تا به آسانی شناخته نشود. در بررسی شعر نظامی نیز این مطلب صدق می کند. ما در بین بعضی از اشعارش او را فردی مدیحه گوی می بینیم که برای دریافت صله به سرودن اشعار می پردازد لیکن در عین حال در بعضی از ابیات هما...

فرهنگ، نمودهای متفاوتی دارد. این نمودها می تواند مکتوب به صورت شعر، داستان، آثار ادبی و مقولات دیگر باشد یا شفاهی باشد مثل افسانه ها، مثل ها و آوازها و ترانه ها یا می تواند در رفتارها نفوذ کند مثل موسیقی بومی، رقص، آیین های شادی و سوگواری، آداب زیارتی، آداب سنّتی و.... ما می توانیم تأثیرات و بازتاب های آن را در رویکردهای ذهنی، رفتاری، نوشتاری و واکنش های عمومی فردی یا جمعی ملاحظه کنیم. «هنجارهای...

مطالعه و بررسی اعتقادات عامه به عنوان بخشی از فرهنگ عامه از جمله ضروریات پژوهش درفرهنگ ملت هاست. از آن جا که بسیاری از این اعتقادات درادبیات فارسی انعکاس یافته است دراین رساله کوشش شده است تا با بررسی اعتقادات عامه درخمسه نظامی گنجوی و تنظیم آنها به صورت الفبایی: 1 - بخشی از فرهنگ رایج در عصر نظامی معرفی گردد. 2 - زمینه های دریافت معنا و مفهوم بسیاری از اشعار نظامی که منوط به آگاهی از باورهای ز...

فانتزی تخیلی ترین گونه داستانی است که در پی ساختن دنیایی متفاوت با دنیای واقعیت است، دنیای سراسر شگفتی، حیرت و فرح بخشی که قوانین و چارچوب های جاری روزمره را در هم می شکند تا از این طریق انسان را به آرامش برساند. در ایران فانتزی نوین عمری کوتاه تر از دو دهه دارد، اما شکل کهن و کلاسیک آن در فرهنگ ایران سابقه ای طولانی دارد، نظامی گنجوی یکی از بزرگ ترین و خیال پرداز ترین شاعران داستان سرای ایران...

خمسه سرایی یکی از سنت های دیرپای ادب فارسی است که در قرن شش هجری توسط نظامی پایه گذاری شد و تا قرن چهارده هجری در ایران و قلمرو نفوذ فرهنگ ایران به حیات خود ادامه داد. در طی این تاریخ هشتصد ساله بسیاری از شاعران ایرانی، هندی و ترک به سرودن مثنوی هایی به تقلید از خمس? نظامی پرداخته اند. با توجه به ویژگی های مشترک صوری، معنوی و فنی این خمسه ها، «خمسه» را، بنا بر تعریف نوع ادبی، می توان یکی از انو...

یکی از راه های انتقال معانی از سوی شاعران و نویسندگان ، بهره گیری مطلوب و مفید از فرهنگ عامه و باورهای عامیانه است. باورهای عامیانه بیانگر عادات ، عقایدو اعتقادات و طریقه زندگی توده مردم است. از جمله شاعران توانایی که اشعارشان مشحون از فرهنگ عامیانه می باشد امیرخسرو دهلوی و حکیم نظامی گنجوی است که سنت ها ، آداب و رسوم باورها و معتقدات مردم زمان خود را با بهترین الفاظ و عالی ترین شیوه کلامی پرور...

با تأملی بر اشعار مخزن الأسرار نظامی در این تحقیق، دریافتیم که این اشعار، دارای مضامینی با محتوای عناصر طبیعی، تعالیم اخلاقی، حکمی، فلسفی و عارفانه هستند. نظامی از جمله شاعران تأثیر گذاری است که در تاریخ ادبیات ذوقی و شعری ایران، آمیزه ای از حکمت و عرفان را در کنار یکدیگر قرار داده است؛ لذا بر آن شدیم تا پژوهشی در خصوص مضمون پردازی و مضامین عمده ی مخزن الأسرار، در قالب فرهنگ مضامین به صورت مدخل...

چکیده: خمسه نظامی از اواخر قرن هشتم هجریی به دلیل داشتن داستانهایی عاشقانه و غنایی مورد توجه نگارگران ایران قرار می گیرد. دربسیاری از داستانهای خمسه زنان قهرمانان اصلی هستند و یا در داستان نقشی اساسی دارندکه خود بیانگر میزان اهمیت زنان نزد نظامی است. نظامی بر خلاف نگاه منفی رایج به زنان در جامعه با رویکردی مثبت ، جایگاهی رفیع به آنان می بخشد. در این رساله به چگونگی بازنمایی زنان در تصاویر خمس...

نظامی شاعر قرن ششم در گنجه، زادگاه خویش زیسته و پنج گنج خود را در همان جا به شعر درآورده است. خسرو و شیرین یکی از مثنویهای پنجگانه ی اوست که شامل 6500 بیت است و در بحر هزج مسدس مقصور یا محذوف سروده شده است. در ادب فارسی باید منظومه ی خسرو و شیرین نظامی را در اوج قله ادب غنایی قرار داد که پس از اینکه نظامی آن را سرود مورد تقلید و نظیره گویی های بسیاری قرار گرفت از آن جمله منظومه ی شیرین و خسرو ا...