با ظهور فلسفه های زبانی با آراء راسل و ویتگنشتاین، مسالة معناداری گزاره ها محور توجه قرار گرفت. با نوع نگاه تجربیِ آنها، معناداری گزاره های دینی، اخلاقی، هنری و مابعدالطبیعی محل تردید شد. پس از ایشان، پزیتیویست های منطقی همچون آیر، گزاره های دینی را با ملاک تحقیق پذیری و سپس ابطال پذیری، بی معنا (نه کاذب) دانستند. در این مقاله به طرح شبهة معناداری گزاره های دینی توسط آنتونی فلو و پاسخ های ریچارد...

رسالة قشیریه اندکی پس از تألیف برای استفاده فارسی زبانان نخست به دست ابوعلی بن احمد عثمانی و پس از مدّتی ترجمة مذکور اصلاح یا ترجمه‌ای دیگر از رسالة قشیریه فراهم گردید. برای نخستین بار فروزانفر در سال 1345 این کتاب را بر اساس نسخة کتابخانة لالا اسماعیل و نسخة موزة بریتانیا و با کمک از متن عربی، آن را تصحیح کرد. آموزشی بودن کتاب و برخی سهوها، دیگران را برانگیخت تا تصحیح دیگری از اصل عربی و از ترج...

سید حسن غزنوی (م 556ق) از شاعران توانایی است که شعر و شخصیّت او به دلیل زندگی در یکی از پربارترین دوره های شعر فارسی، چنان که باید شناخته نشده است. دیوان وی نخستین بار با اشکالات بسیار در سال 1328ش. به تصحیح محمّدتقی مدرّس رضوی، منتشر شده است. این اشکالات در چند حوزۀ ذیل قابل بررسی است: شیوۀ تصحیح (مشخص نبودن نسخۀ اساس و ترتیب استفاده از سایر نسخه ها، مشخص نبودن منبع ابیات و اشعار، نقص نسخه ها)؛ ن...

پیدا شدن برخی نسخ خطّی، جنگ‌ها و سفینه‌ها در کتابخانه‌های نقاط مختلف دنیا، نیاز به گردآوری و تصحیح مجدد دیوان بسیاری از شاعران را به عنوان امری ضروری اثبات نموده است. عمادی شهریاری یا غزنوی از جمله شاعرانی است که از اشعار وی می‌توان دانست که در شعر پایگاهی برجسته داشته است و شاعری توانا بوده است. امّا متاسفانه سروده-های وی همانند بسیاری دیگر از شعرای بزرگ ادب پارسی از بد حادثه، به ‌گونه کامل به د...

تصحیح نسخه های خطی از آن چنان اهمیتی برخوردار است که بخش اعظم پیشرفت علم به ویژه در حوزه ی ادبیات فارسی را باید مرهون زحمات مصححین نسخه های خطی دانست، و اگر مطالبی را که علما و دانشمندان به صورت گفتاری و نوشتاری ارائه می دهند به علوم ماضی متصل نباشد حائز ارزش چندانی نخواهد بود. آن چه که باعث اتصال علوم گذشته و حال می شوند نسخه های تصحیح شده می باشند.

عرفات‌العاشقین و عرصات‌العارفین از مهم‌ترین تذکره‌های ادبی کهن فارسی است و کامل‌ترین اثر در گونه خود به شمار می‌آید.از این کتاب ارجمند تا امروز دو چاپ روانه بازار شده که آخرین آن به مراتب علمی‌تر و صحیح‌تر از نخستین آن است.با این حال در این تذکره مفصل بواسطه نقصان نسخ و خراب‌کاری ناسخان و چنددستگی مصححان و دستیاران ایشان اشکالات متعددی وارد شده است.از آن‌جا که بخشی از این موارد در پیوند با روش‌...

مهم ترین تمایز کاربردی زبان، که از وسیلۀ بیان ناشی می شود، تمایز گفتار و نوشتار است. این تمایز دو گونۀ گفتاری و نوشتاری زبان را پدید می آورد که در همۀ زبان ها کم و بیش به چشم می خورد. تفاوت های دو گونه به دوری یا نزدیکی صورت های گفتاری از صورت های نوشتاری بستگی دارد. به دلیل اختلافات بارز گفتار و نوشتار در زبان فارسی، آموزش این زبان به عنوان زبان خارجی دشواری فراوانی برای زبان آموزان به همراه د...

تذکرة شعاعیه اثر محمدحسین شعاع شیرازی (شعاع‌الملک) یکی از تذکره‌های مهم فارسی است که در دورة قاجار و در سال 1321 هجری در شیراز تألیف شده است. تذکرة شعاعیه دربردارندة شرح حال و نمونة اشعار صد و پنج شاعر است که مؤلف در فاصلة زمانی 1300‑1320 آنها را دیده و یا از زبانشان شعری شنیده است. محمود طاووسی این تذکره را تصحیح و بنیاد فارس‌شناسی در سال 1380 آن را منتشر کرد. پرسش این پژوهش ...