در این جستار به دو نکته توجّه شده است: نخست، بررسی اوزان و بحوری که رودکی به عنوان آغازگر شعر فارسی آن ها را به کار برده است و دوم، خوانش مجدّد اشعار شاعر از رهگذر تأمّلات وزنی. در بخش نخست مقاله این نتیجه به دست آمد که شاعر با تمام بحور و اوزان شعر فارسی آشنا بود و بیشتر آن اوزان را در سروده های خود به کار بسته است و تنها در چند وزن از وی شعری دیده نمی شود؛ این مسئله ممکن است سه دلیل داشته باشد: ...

همگامی ، همراهی و پیوند میان شعر و موسیقی پیشینه ای بسیار طولانی دارد و به اولین زمزمه های بشر و نخستین تراوشات احساس او در قالب آوا و نوا باز می گردد. وزن و تکیه ، دو رویکرد مهم و مشترک میان شعر و موسیقی هستند.تکیه یکی از خصوصیتهای زبان است که سبب تمایز معنایی و دستوری کلمات و جملات از هم می شود.ادای تکیه ها در هنگام خوانش موسیقایی به چند شیوه انجام می شود که مهمترین آنها عبارتند از : تغییر ...

این پژوهش، که حاصل خوانش تک‏تک ابیات غزل‏های سنایی و خاقانی است، پس از ذکر مقدمه‏ای درباره موسیقی بیرونی شعر و شناخت تسکین، به بیان سابقه آن در میان عروضیان و ارتباط تسکین با موسیقی بیرونی شعر می‏پردازد. سپس، با ارائه نمودارهایی، راه‏های استفاده از این اختیار را، در غزل‏های این دو شاعر، بررسی، مقایسه و تحلیل می‏کند. پس از آن در نمودار دیگری، میزان بهره از تسکین را به تفکیک اوزان مختلف نشان می‏د...

تفاسیر جزمی، متن ادبی را با رویکردی قاطع بررسی می کنند، خواه این تفسیر برگرفته از آرای سنتی باشد یا در خلال رویکردهای مدرن که به هر نحوی سعی در کشاندن متون به عرصه های سیاسی و اجتماعی دارند. اما در رویکرد پساساختارگرایانه، متن ادبی معنای قطعی و نهایی خود را از دست می دهد؛ به عبارتی دیگر، از اهمیت مرکزیت معنایی در آن کاسته می شود. از این رو، خوانش های متفاوت از متن امکان پذیر می گردد که هرکدام م...

خوانش دو شعر از علی باباچاهی بر اساس نظریه ی طرح واره در سبک شناسی شناختی در این مقاله سعی بر این است که در ابتدا با استفاده از نظریه ی طرح واره در سبک شناسی شناختی، از یک سو بعضی از دگرگونی های سبکیِ شعر معاصر را از طریق نشان دادن انحراف ها و تغییرات طرح واره ای در شعر باباچاهی نشان دهیم؛ و از سوی دیگر با خوانش و تحلیل دو شعر از باباچاهی، گسست چند طرح واره مورد بررسی قرار گی...

نشانه شناسی ساختارگرا درپی کشف نشانه های درون متن است وساختارگرایان، معنارادر روابط میان اجزای متن می جوینـد؛آنها با خوانش خلاق در پی یافتن نشانه ها هستند،تا به مفهوم متن دست یابند. ساختارگرایی بانظریه ((دریافت)) همسویی دارد؛ قبل ازطرح مبحث ساختارگرایی متن درسایة مؤلف قرارداشت اماپس ازاین که رولان بارت نظریه ی((مرگ مؤلف)) رامطرح کرد،خواننده،خـوانش خلاق واکتشافی متن، اهمیت یافت. پس ازبارت نظریه ...

این تذکره، در معرفی شماری از بانوان پارسیگوی است. محمودمیرزا این تذکره را در چهار مجلس فراهم آورده است که مجلس اول در زندگی و نمونه شعر شاهزادگان، مجلس دوم در بانوان شاعر حرمسرا، مجلس سوم در معرفی چهار بانوی شاعر ایرانی و مجلس چهارم که در زندگی بانوان شاعری است که در روزگار گذشته میزیستهاند. با خوانش این تذکره به حضور زنان در عرصه شعر و شاعری و گاه اجتماعی در دورهقاجار پیمیبریم.

احمد شاملو از معدود شاعرانی است که قابلیت های نمایشی را در اشعار خود به نمایش گذاشته است. مطالعه ی نقاط اشتراک دو حوزه ی نمایش و شعر در شناخت عناصر نمایشی موجود در آثار احمد شاملو کمک شایانی می کند. اکثر اشعار شاملو در قالب سپید سروده شده اند و «شعر سپید» قالب مورد علاقه ی سرایندگان «شعر نمایشی» همچون شکسپیر می باشد. به طور کلی وجود «گفت وشنود»، «تک گویی»، «دستور صحنه»، «روایت»، «اِفِکت نمایشی»...

چکیده یکی از پژوهش‌های بنیادی در حوزۀ نشانه‌شناسی شعر به مایکل ریفاتر (1924-2006) تعلق دارد. ریفاتر در مکتبِ ساختارگرایی پرورش یافته و در نهایت به نظریۀ دریافت گرایش پیدا کرده است. به همین دلیل، وی در زمرۀ ساختارگرایانِ هرمنوتیک قرار می‌گیرد. به کار‌گیری الگوی نشانه‌شناختی ریفاتر در بازخوانی آثار ادبی، به ویژه شعر، نکات مهمی را دربارۀ آفرینشِ اثر و همچنین بازآفرینیِ آن از سوی خواننده روشن می‌کند. ...

ژولیا کریستوا نخستین ­بار در جستاری در مورد آرای باختین، نظیر «منطق گفت وگومندی» و کاربست برخی از آن­ها در نمونه­هایی از متون ادبی، اصطلاح «بینامتنیت» را مطرح کرد. او مناسبات و ملاحظات بینامتنی را قبل از هر چیز موجب رهایی متن ادبی از یک نظام معنایی محدود دانست. از آن پس، او و دیگر پساساختارگرایان، نظیر رولان بارت، بسیاری از انگاره­های مرتبط با مفهوم گفت وگومندی را گسترش دادند و هر متن ادبی را د...