عالجنا فی هذه الدراسه و هی دراسه تحلیلیه وصفیه «دراسه تحلیلیه لظاهره الوقوف علی الأطلال بین الأدب الجاهلی و الأدب الحسینی». فالأطلال هو ما بقی من أثار دیار المحبوب و المعشوق خاصه فی الأدب الجاهلی و یذکر فیه الشاعر أیام الخوالی التی مرَّ فیها و یصف الأثار الباقیه من سکن المحبوب و یصورها و یجسمها أمام عینیه کما یصور الشاعر الحسینی مواقف و منازل الإمام الحسین و أهل بیته و أصحابه فی خروجهم من المدینه...

‏ابن‌سینا به عنوان یکی از شارحان و معلمان بزرگ فلسفه ارسطویی بیش از هر چیز فیلسوفی عقل‌گراست که ‏به استدلال و فلسفه استدلالی- بحثی اهمیت زیادی می‌دهد؛ اما در بعضی آثار او رگه­هایی از تمایل وی به اشراق ‏یافت شده که جهت‌گیری او به سمت راه ‏اشراق و شهود را نشان می‌دهد. از میان مهم‌ترین آثار ایشان با رنگ و بوی اشراقی می­توان به رسائل رمزی شیخ، همچون حی بن یقظان، رسالة الطیر، رساله سلامان و ابسال، ق...

ما قمنا به فی هذا البحث عباره عن تعریب رساله "التذکره فی المبدأ والمعاد" للخواجه نصیر الدین الطوسی، والتی تعتبر من الرسائل القیّمه والنادره التی ألّفها الطوسی علی مبنی أهل الولایه وسالکی طریق الآخره، وما شاهدوه من حقائق المبدأ والمعاد وأحوال یوم القیامه، کما هو مسطور فی القرآن الکریم، وبما جری علی لسان الأنبیاء والأولیاء. لهذا تختلف هذه التذکره کل الاختلاف عن کتاب المبدأ والمعاد للشیخ الرئیس، أو ...

توکّل اصطلاح دینی، اخلاقی و عرفانی است؛ در لغت به معنای اعتماد کردن، تکیه کردن، اعتمادنمودن بر کسی و اعتراف کردن بر عجز خود است. (لغت نامه دهخدا: ذیل لغت) خواجه عبدالله انصاری از عرفای مشهور قرن پنجم هجری، از مفاهیمی مانند لجا، تفویض و تسلیم در کنار توکّل نام برده است. وی مقام توکّل و تفویض را کار خود به حقّ سپردن معنا کرده است. و سپس مقام لجا و تسلیم را بر توکّل و تفویض برتری بخشیده و آن را سپردن خ...

توکّل اصطلاح دینی، اخلاقی و عرفانی است؛ در لغت به معنای اعتماد کردن، تکیه کردن، اعتمادنمودن بر کسی و اعتراف کردن بر عجز خود است. (لغت نامه دهخدا: ذیل لغت) خواجه عبدالله انصاری از عرفای مشهور قرن پنجم هجری، از مفاهیمی مانند لجا، تفویض و تسلیم در کنار توکّل نام برده است. وی مقام توکّل و تفویض را کار خود به حقّ سپردن معنا کرده است. و سپس مقام لجا و تسلیم را بر توکّل و تفویض برتری بخشیده و آن را سپردن خ...

‏ابن سینا به عنوان یکی از شارحان و معلمان بزرگ فلسفه ارسطویی بیش از هر چیز فیلسوفی عقل گراست که ‏به استدلال و فلسفه استدلالی- بحثی اهمیت زیادی می دهد؛ اما در بعضی آثار او رگه­هایی از تمایل وی به اشراق ‏یافت شده که جهت گیری او به سمت راه ‏اشراق و شهود را نشان می دهد. از میان مهم ترین آثار ایشان با رنگ و بوی اشراقی می­توان به رسائل رمزی شیخ، همچون حی بن یقظان، رسالة الطیر، رساله سلامان و ابسال، ق...

فإذا ما نظرنا الی موضوع الشعر الجاهلی بدقّه و تمحیص، نجد أنه یمتاز بأهمیه کبیره من عدّه جوانب؛ و هو یُعدُّ نوعا من أنواع الدراسات الأدبیه و التاریخیه. الأدب هو «کل ریاضه محموده تودی بالإنسان إلی الفضائل، و هذه الریاضه کما تکون بالفعل و حسن النظر و المحاکاه، تکون بمزاوله الأقوال الحکمیه التی تضمنتها لغه أیّ أمه.»( الإسکندری، د.ت:ص: 3) تتمتّع جمیع الأقوام بالأدب علی مدی الدهر، وکل ما یُسَمّی أدباً الیوم...

إختلفت الأقوال فی نسبه لفظه الرومانسیه و اشتقاقها اللغوی. ولکنها علی الأرجح، مأخوذه من جذرها الأصلی «roman» بمعنی القصه الخیالیه الطویله أو إحدی قصص المخاطره و المغامرات التی سادت فی القرون الوسطی، شعراً أو نثراً. أصبحت الرومانسیه فی نهایه القرن الثامن عشر و بواکیر القرن التاسع عشر مذهباً أدبیاً من خصائصه البارزه أنَّه یثور علی القدیم و التقلید و یقدم القلب علی العقل و یقدِّس الحریه و یهتم بالخیال و ال...

تمثّل الدراسه التالیه محاوله متواضعه لدراسه ماهیّه الحسن والقبح وذلک بالعمل علی استنطاق شخصیّتین تمثّلان مدرستین مختلفتین من جهه المبانی والأسلوب هما: الشهید السیّد محمد باقر الصدر(&) والعلاّمه السیّد محمد حسین الطباطبائی(&). وفی هذا السبیل قُسّمت هذه الدراسه إلی مقدّمه وأربعه فصول وخاتمه. المقدّمه: وعملتُ فیها علی بیان أهمیه البحث حول ماهیّه أحکام العقل العملی بالحسن والقبح فی بعض الأفعال، وأنّها من الیق...

حدیقه الحقیقه و شریعه الطریقه از برجسته‌ترین و تأثیرگذارترین مثنوی‌های عرفانی- تعلیمی ادب پارسی و مهم‌ترین اثر ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی (6 هـ. ق) است. سنایی پس از یک دیباچه دراز آهنگ منثور، مطالب و موضوع‌های این منظومه را، که تعداد آنها در بیشتر نسخه‌ها به 10000 بیت می‌رسد، در ده باب گنجانده است و برای بیان روشن‌تر و استوار‌تر مقاصد خود، که اغلب، مسائل غامض و بلند عرفانی هستند، از نوع ...