در طول تاریخ جهان اسلام از جمله حوادث و وقایع بسیار مهمی که از آن در میان مسلمانان عموماً و در بین ترکان و ایرانیان خصوصاً با افتخار و سربلندی یاد می‌شود «نبرد ملاذگرد» است. آن حادثه در 463 ق/ 1071 م بین آلب‌ارسلان سلطان سلجوقی و رومانوس دیوگنس امپراتور بیزانس صورت گرفت و درنهایت پیروزی از آنِ آلب‌ارسلان گردید. اهمیت و جایگاه آن حادثه و نیز آثار و نتایج کوتاه یا درازمدت سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فر...

در پژوهش­های تاریخ ایران باستان که کمبود اطلاعات اعم از نوشته­های مورخان کلاسیک، پوست­نوشته­ها و سنگ نوشته­ها، و به مفهومی دیگر، داده­های مادّی(باستان­شناختی) و مکتوب،  مورخ را در تحلیل صحیح و دقیق آن دوره دچار مشکل می­کند، ترجمۀ یک اثر کلاسیک مربوط به دوره­ای خاص چنان اهمیت می­یابد که تنها با انتشار یک اثر در این حوزه، اطلاعات و داده­های تاریخی به گونه­ای دیگر تفسیر و تعبیر خواهند شد. از این رو...

دورۀ فاطمیان از دوره‌‌های مهم در شکوفایی تمدن اسلامی به شمار می‌‌رود. با توجه به تشیع فاطمیان و تأکید اساسی آنان بر مذهب، بسیاری از ناظران غیرمسلمان در بررسی عوامل شکوفایی علمی دورۀ فاطمیان به عوامل مذهبی این شکوفایی نیز پرداخته‌اند. در این نوشتار، دیدگاه‌های اندیشمندان غربی دربارۀ عوامل مذهبی و نیز سیاسی و اقتصادی شکوفایی علمی تمدن اسلامی دورۀ فاطمیان بررسی خواهد شد. مطالعۀ داده‌‌ها و تحلیل‌‌ه...

«تبدل» فلزات از اساسی‏ترین مفاهیم در سنت‏های کیمیای صناعی یونانی و مصری است. برپایۀ همین مفهوم است که نظریات کیمیایی در هر سنت، مطرح شده و تدابیر و فرآیندهای عملی نیز اجرا می‏شوند. تعاریف مختلفی از این مفهوم در طول تاریخ کیمیا، ارائه شده که طبعاً، متناظر با آن، روش‏های عملی گوناگونی نیز به‏کار گرفته شده است. در بیشتر متون کیمیایی تا دهۀ 90 میلادی، این مفهوم در چارچوب سنت کیمیای صناعی فهم و بررسی...

مدت هاست که نام «خلیج فارس» توجه عده ای از محققان و مورخان را به خود جلب کرده و مطالعات ایشان، پیشینه این نام را نشان داده و اصالت آن را ثابت کرده است. با این همه، نام های کهن و کنونی دریای عمان نیز ایرانی است و این نکته تأیید می کند که نه تنها خلیج فارس، بلکه تمامی پهنه دریاهای جنوب ایران از دوران باستان، همواره تحت اختیار و زیرنفوذ ایران و ایرانی بوده است. پژوهش درباره نام «دریای اریتره» نشان...

این رساله از دوبخش نظری و علمی تشکیل شده است که در بخش نخست به شناخت مسئله واژه ی قدرت و میل به قدرت و کشش آن از یک سو و از سوی دیگر کندوکاو قدرت و نمودها و برآیندهای آن در شخصیت هایی چون پرومته، و مده آ در سه نمایشنامه و کنش و واکنش های شان یک نوع نگرش نو ازمنظر گفتمانی و حال برخوردمی شود بطوریکه از این جهت از آنها کاراکترهایی جدید ساخته می شود و آنها خودشان می شوند .دراین بخش نیز به پیدایش و ...

مصر و شام در دوره فرمانروایی ایوبیان، کانون مبارزه با شیعیان اسماعیلی و سرکوب عقاید آنها به شمار می رفت، اما شاهد برخی روابط مسالمت​آمیز با پیروان امامیه نیز بود. نوشتار حاضر بر آن است، تا وجود چنین فرایندی را با تکیه بر تاریخ نگاری این دوره، ارزیابی نماید. با وجود تأثیر​پذیری شمار قابل توجهی از مورخان شافعی مذهب نظیر عمادالدین کاتب اصفهانی، بهاءالدین بن ​شداد و ابوشامه از فضای سیاسی و مذهبی حا...

تاریخ نگاران در نگارش وقایع تاریخی و نقل روایات شیوه ای خاص به کار می برند . این شیوه ی خاص ، سبک مورخ را بر ما آشکار می سازد . سبک های مورخان تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله فضای سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی روزگار حیات مورخ و نگرش های وی شکل می گیرد . مورخان عصر صفوی هم هر یک دارای سبک خاصی دانسته اند . در رساله حاضر هدف ما بررسی شیوه ی نقل روایات تاریخی و ارزیابی میزان پرداختن حوادث مربوط به زنان...

این پژوهش، تفاوت ها و شباهت های سه پهلوان از شاهنامه یعنی، رستم، سهراب، اسفندیار و سه پهلوان از ایلیاد و اودیسه یعنی، آشیل، اولیس و هکتور، را با هدف شناخت بیشتر و دقیق تر آنها مورد مطالعه قرار می دهد(با این توضیح که هکتور در عنوان پایان نامه نیست ولی در محتوا اضافه شد). این تفاوت ها و شباهت ها،ذیل هفت عنوان اصلی مورد بررسی قرار می گیرند که عبارتند از:تبار و خانواده،ویژگی های رفتاری، خرد واندیش...