بررسی ساختار روایی داستان کودکان بر مبنای نظریۀ گریماس* دکتر علیرضا نبی لو1 دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم چکیده در این پژوهش، قصّه­های کودکان زبان فارسی از منظر گریماس بررسی شده است. برای این منظور، داستانهایی از کتاب افسانه­های کهن ایرانی اثر فضل­الله مهتدی انتخاب گردید. ابتدا دربارۀ ویژگی­های قصۀ کودکان توضیحاتی بیان شده و سپس به روایت و روایت شناسی پرداخته شده است. روایت از این و...

گریماس از ساختارگرایان و نظریه‌پردازان نشانه‌شناسی، با تأکید بر ساختار روایت کوشید با عبور از رویه یا سطح و ساختار متن، به لایه‌های درونی آن دست یابد. رویکرد اصلی گریماس، یافتن ارتباط ساختاری پنهانی است که در فرایند تولید معنا مؤثر است. در حقیقت، نویسنده‌ با ایجاد نوعِ خاص روایت و راوی در داستان خود، سلسله‌ای زنجیره‌وار از «فرستنده/ پیام/ گیرنده» را به کار می‌گیرد و با ایجاد ساختاری درست و منسجم...

مسأله‌ی اساسی این مقاله تحلیل روابط و مناسبات شخصیت­ها در لیلی و مجنون نظامی است. در این تحلیل، از الگوی کنش‌گر گریماس استفاده شده­است. شش نقش اصلی یا به تعبیر گریماس، کنش‌گر، در این روایت بازیابی شده که عبارتند از: فرستنده، پذیرنده، فاعل، هدف، یاری‌گر و بازدارنده. براساس نتایج حاصل از این تحقیق، در روایت لیلی و مجنون، فرستنده: عشق است که یک مفهوم انتزاعی است نه یک شخصیت عینی؛ پذیرنده: لیلی و م...

بررسی ساختار روایی سه داستان از تاریخ بیهقی بر مبنای الگوی کنش گریماس* چکیده تاریخ بیهقی، اگرچه یک اثر تاریخی است، یکی از شاهکارهای ادب منثور فارسی به شمار می­رود که پس از حدود هزار سال از تاریخ نگارش آن، هنوز هم خوانندگان بسیاری آن را با لذت و اشتیاق فراوان می­خوانند و نویسندۀ آن را تحسین می­کنند، حال آنکه حتّی نام بسیاری از کتاب‌های تاریخی همدوره و همعرض آن را کمتر شنیده­اند. فرض این مقاله د...

ساختارگرایی یکی از رایج­ترین و دیرپاترین مکتب­های روایت شناسی است. این دیدگاه به پیروی از زبانشناسی پایه‌ریزی شد؛و در پی تدوین دستور زبان داستان بود تا بتواند ساختار روایت­های پایه(هسته) را توضیح دهد. بر اساس نظر گریماس(A.J.Greimas) هر داستان از تعدادی پی­رفت و هر پی­رفت از تعدادی الگوی کنش تشکیل شده است. مرزبان­نامه یکی از آثار تمثیلی زبان فارسی است که سعدالدین وراوینی در اوایل قرن هفتم آن را ...

چکیده: داستان حضرت ایوب (ع)، بر اساس زمان خطی داستانی گسترش می یابد. کنش و واکنش های شخصیت اصلی با دیگر شخصیت ها (ایوب (ع) با شیطان) باعث شکل گیری حوادثی می شود که یک زنجیره را به وجود می آورند و در طول محور زمان گسترش می یابند. این داستان ساختاری سه قسمتی شامل: شروع، میانه و پایان دارد. در مقدمه شخصیت اصلی داستان، ایوب (ع)، معرفی و در میانه داستان، آزمایش و در پایان نیز سرنوشتش مشخص می شود. بر...

چکیده داستان های تشرفات عصر غیبت به عنوان یکی از متون ارزشمند تشیع محسوب می شود. «امام» در جایگاه حجت الهی، به عنوان واسطه ای میان مردم و خدا محسوب می شود که این جایگاه در سطوح مختلفی قابل تعریف است. بررسی جایگاه ارتباطی امام مهدی (عج) در داستان های تشرفات عصر غیبت مساله ای ست که پژوهشگر در پی تبیین آن است. برای دست یابی به این مهم، از مدل ها ی ارتباطی که کارکردی سازمان دهنده دارند، استفاده شد...

هدف این پایان نامه بررسی تطبیقی رمان ناتور دشت اثر جی دی سالینجر نویسنده ی آمریکایی و کافه پیانو اثر فرهاد جعفری با استفاده از مربع نشانه شناسی گریماس و مدل روایت شناسی اوست. مربع نشانه شناسی گریماس بر پایه ی مدلی که لوی اشتروس در بررسی اساطیر استفاده می کند و شامل مجموعه ای از جفت های متضاد است، بنا شده است. الگوی روایت شناسی او نیز که در آن روایت ها را به شش عملکرد کاهش میدهد در این پایان نام...

تاریخ مویّد این حقیقت است که بشر بر اساس جهان بینی خود، رویدادهای پیرامون خود را به حق و باطل تقسیم کرده است . انسان به اقتضای حکمت خداوند، موجودی بالفطره حق گراست و باید با گرایش ذاتی به عدالت، راه خویش را به سوی حق از میان راه های باطل بیابد . لذا خداوند او را به قدرت تعقّل مجهّز نموده تا بتواند راه بندگی معبود را تا سرمنزل مقصود بپیماید وگام نخست، شناخت حق و باطل است . انسان در مسیر تکاملی خود،...

کتاب «شرح شطحیات» روزبهان بقلی شیرازی (606- 522 هجری) با گردآوری سخنان و رفتارهای شطح آمیز عرفای بزرگ و تلاش در تأویل آنها، جایگاه یکه ای در بین آثار منثور ادبیات عرفانی فارسی دارد. بررسی ساختاری حکایات این کتاب می تواند به شناخت الگوی حاکم بر حکایات شطح آمیز و در نتیجه شناخت بیشتر عرفان و مقول? شطح منتهی شود. در این پژوهش با آگاهی از اهمیت کتاب از این جنبه، کوشیدیم تا حکایات آن را بر پای? روش ...