یکی از موضوعات نقد بوم گرا (ecocriticism) که به رابط? ادبیات و محیط زیست می پردازد، بررسی نحو? نگرش انسان به طبیعت در آثار ادبی است که می تواند از عوامل مختلفی چون جنسیت، زمان، فرهنگ، اندیشه تأثیر پذیرفته باشد. اشعار فارسی در طول تاریخ ادبیات، تنوع رابط? انسان و طبیعت را در خود متجلی ساخته است. در این مقاله با بررسی اشعار توصیفی در ادب فارسی، پنج نوع نگرش کلی را به طبیعت معرفی نمودیم و تأثیر دو...

تفکیک قوا یکی از دستاوردهای فکری متفکران عهد روشنگری نظیر مونتسکیو بود که در قانون اساسی فرانسه لحاظ شد.با صدور انقلاب فرانسه به دیگر نقاط گیتی، متفکران ایرانی نیز از دستاوردهای فکری فرانسوی ها تاثیر پذیرفتند.یکی از این دستاوردهای فکری که در واکنش به تجمع قدرت در یک نهاد و جلوگیری از استبداد طرح ریزی شده بود،تفکیک قوا بود که با توجه به ساختار قدرت در ایران، مورد توجه ویژه ایرانیان قرار گرفت.تا ...

تحلیل گفتمان انتقادی تحوّلی در ساختار نقد بین­رشته­ای است. پرچم­دار آن فِرکلاف با نگرشی ساختارمدار سعی در برملا ساختن زوایای پنهان متون دارد. هدف الگوی مذکور بازخوانی قدرت و ایدئولوژی برخاسته از آن در تولید هر متنی است. با اتکا بر مراحل سه‌گانة فرکلاف می­توان به عوامل مؤثر اجتماعی در آفرینش جهان‌بینی نویسنده دست یافت؛ مؤلفه­ هایی که از آن­ها به­عنوان پیش­فرضِ تولید متن نام برده­شده­است بر این اساس...

یکی از مشخصة های مهم فلسفة تحلیلی عبارت است از عطف توجه به زبان و کوشش برای استخراج معانی و ظرایف نهفته در پس آن، به منظور حل و یا منحل کردن مسائل فلسفی. هر سه پایه‌گذاران فلسفه تحلیلی، یعنی فرگه، راسل و مور، هر کدام به شیوة خود این راه را پیموده‌اند. ویتگنشتاین به عنوان وراث هر سه فیلسوف، در باب رابطة میان زبان و معنا، در عین این‌که وام‌دار گذشتگان خویش است، ولی وجوه افتراقی نیز با آنان دارد. ...

بحث کنونی بر این نظر استوار است که ضمن طرح مبانیِ جهان بینیِ مدرن، مؤلفه‌های اساسی رویکردِ نقادانة پسامدرن را به بررسی گذارد. در گفتار نخست، دربارة خردگرایی و انسان باوریِ مدرن؛ دو اصل محوری مدرنیته بحث می شود و تاثیر آنها را در تشکیل جهان، جامعه و انسان مدرن می‌سنجد. در خلال بیان این دو اصل و در ذیل آنها به برخی دیگر از اصول مدرنیته بنابر ضرورت، تناسب و پیوستگی با این اصول اشاره می شود. در گ...

نوشتار حاضر عهده‌دار بررسی تطبیقی بحث ذومراتب بودن آدمیان از دیدگاه امام خمینی و غزالی، به عنوان یکی از مبانی انسان‌شناسی اندیشة سیاسی این دو اندیشمند احیاگر است و مباحث آن در راستای مدلل نمودن این فرضیه‌اند که: «در حالی که اندیشة سیاسی غزالی در پارادایم اندیشة سیاسی سنتی تحلیل‌پذیر است، اما اندیشة امام خمینی از شاخصهای اندیشة سیاسی سنتی فراتر می رود».

رشیدالدین فضل الله همدانی هنگامی از سوی غازان خان به مقام وزارت رسید که ایران در اوضاع نابسامان سیاسی و اقتصادی به سر می­برد. او دلیل این نابسامانی را شیوة غلط کشورداری مغولان می­دانست و کوشید تا با بهره­گیری از نظام اندیشگانی ایران شهری، حکومت ایلخانی را به قدرتی مرکزی بدل کند. بخشی از کوشش رشیدالدین برای ایجاد تغییرات سیاسی در زبان نوشته­های او نمایان است. رشیدالدین با به کارگیری ساختارهای خا...

این مقاله می‌کوشد، با رویکردی انتقادی، تحلیلی از محتوای کتاب پدیدارشناسی ادراک حسی مرلوپونتی ارائه دهد. از‌این‌رو در مقدمه، بعد از طرح اهمیت این کتاب در شکل‌گیری اندیشة پدیدارشناختی در روزگار خود مرلوپونتی، به نقش آن در سیر بعدی پدیدارشناسی نیز اشاره خواهیم کرد. در بخش معرفی نویسندۀ اثر، موریس مرلوپونتی، به کاستی‌های پدیدارشناسی هوسرل از دید مرلوپونتی اشاره می‌کنیم. اما از‌آن‌جا‌که این مقاله هم...

کتاب بنیاد نظری سیاست در جوامع چندفرهنگی با محوریت مسئلة چندفرهنگ‌‌گرایی و تئوریزه‌کردن آن به‌نگارش درآمده است. پرسش محوری اثر این است که در یک اجتماع سیاسی با هویت‌های فرهنگی مختلف و با اعضای پیرو گفتارهای دینی، اخلاقی، و فلسفی گوناگون فرایند تصمیم‌‌گیری سیاسی چگونه باید تنظیم شود که درعین احترام به این تفاوت‌ها هم‌زیستی مسالمت‌‌آمیز شهروندان نیز رعایت شود؟ کتاب مذکور تلاش می‌کند ازطر...

اگر بتوان مدرنیته را با ادعاهایی چون قابل شناخت‌بودن پدیده‌ها، انسان‌گرایی، نگاه ریاضی‌وار به دنیا و یکسان‌انگاری معرفی کرد، پسامدرنیته را در نسبیت معرفت، بحران معنا و تکثرگرایی می‌توان مورد شناسایی و مداقه قرار داد. در این نوشتار این مدعا (Thesis) مورد آزمون قرار واقع گشته که پست‌مدرنیسم یک تعریف ثابت و متعینی ندارد، که علت این امر به ماهیت بن‌فکنانه پست‌مدرنیته برمی‌گردد و شاید با کمی م...