یکی از ابعاد تأثیرگذار در حوزه برنامه ریزی شهری، ابعاد اجتماعی است که البته در برنامه ریزی شهری ایران اکثراً مورد غفلت قرار می گیرد. از علل اصلی این عدم توجه، روشن نبودن نحوه تأثیر این ابعاد در برنامه ریزی شهری است. در این پژوهش برای تبیین بهتر نحوه تأثیر ابعاد اجتماعی بر برنامه ریزی شهری، ارتباط این ابعاد را در قالب مفهوم "سرمایه اجتماعی" با مفهوم تأثیرگذار دیگر حوزه برنامه ریزی شهری یعنی "کیفی...

ارتقاء کیفیت محیط و بهبود سطح زندگی ساکنان آن موضوع اصلی علم شهرسازی است. این موضوع به دلیل ماهیت چند بعدی خود از پیچیدگی و گستردگی ویژه ای برخوردار است. شهر، پدیده ای فراتر از کالبد ظاهری است. ابعاد اجتماعی و فرهنگی هر شهر به عنوان بعد پنهان در طرح های شهری به شمار می روند که به دلیل ماهیت غیرکالبدی و دشواری شناخت و درک، همواره در عرصه های نظریه پردازی و عملی مورد کم توجهی واقع شده اند. در ای...

سازمان های مردم نهاد می توانند به گسترش فضای عمومی در جامعه کمک کنند و به جزئی از پارادایم توسعه در جامعه تبدیل شوند؛ فضای اعتماد عمومی در جامعه را گسترش دهند و به کوچک شدن دولت (یا شهرداری) کمک نمایند. می توانند در کاهش چالش های زیست محیطی نقش مؤثری ایفا نمایند. سازمان های مردم نهاد قادرند به همسوسازی مردم و شهرداری یاری کنند و نیز اجرای برنامه ها متناسب با نیازهای شهروندان را موجب شوند؛ بنابر...

موضوع رشد شهری و گونه های مختلف آن ب ههمراه سیاست های مدیریت و مهار آن ب هعنوان یک موضوع علی و فرادست، بسیاری از برنامه ها و طرح های شهری و منطقه ای را تحت تأثیر قرار می دهد. مقاله حاضر بر آن است تا به گونه شناسی سیاست های مدیریت و مهار رشد شهری در مناطق شهری بپردازد. برای این منظور دو بخش جهت رسیدن به اهدف مقاله تنظیم شده است. در بخش اول، ابتدا با تدقیق در ده مطالعه مهم و پراستناد در زمینه انو...

چکیده توسعه شهری مبتنی بر ترکیب کاربری ها دو سه دهه ای است که به یکی از مهمترین پارادایم های برنامه ریزی شهری در کشورهای آمریکای شمالی و اروپایی تبدیل شده است. این رویکرد از بین مفاهیم جدید توسعه شهری نظیر نوشهرگرایی, توسعه پایدار, ارتقاء رقابت پذیری کاربری های شهری و رشد هوشمند شهری, تولید شده است. با نگاهی به طرح های توسعه شهری که برای بسیاری از شهرهای کشور به ویژه کلان شهرها تهیه شده است می ...

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه توجه به مسائل زیست محیطی در برنامه ریزی ها، فعالیت ها و اقدامات توسعه در شهرها، می تواند گامی مؤثر در جهت بهبود وضعیت محیط زیست و در نتیجه ارتقاء سطح کیفیت زندگی شهروندان باشد. به تبع شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشور، چالش هایی فرا روی محیط زیست کشور وجود دارد که بررسی و شناسایی آن می تواند باعث تعیین راهکار در جهت مدیریت و ارتقاء کیفیت محیط زیست کشور گردد. ...

بیش از چهل سال از زمان تهیه و اجرای طرح های توسعه شهری می گذرد. طرح های توسعه شهری در ایران به عللی، چون عدم توجه به محرک های جمعیتی، دخالت های بی اساس مسئولان در تهیه طرح ها، طولانی بودن زمان تصویب طرح ها، فقدان نگرش منطقه ای و آمایشی در تهیه طرح های توسعه شهری، عدم تعریف و تثبیت جایگاه شهر در نظام سلسله مراتبی و عدم توجه به عملکرد غالب شهرها، ضعف ضوابط قانونی و از همه مهم تر عدم مشارکت شهروند...

مقاله حاضر به دنبال پاسخگویی به دو سوال اساسی است. مشارکت شهروندی در طراحی الگوهای برنامه ریزی شهری چه جایگاهی دارد؟ نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای مشارکت شهروندان در طرح های برنامه ریزی شهری کدامند؟ برای پاسخ به پرسش نخست مشارکت شهروندی از جنبه ذهنی بررسی شده است. این بخش تغییر در گرایش ها، باورها و دیدگاه های مردم را مورد توجه قرار می دهد. برای پاسخ به پرسش دوم، رفتار مشارکت، ساز و کار و ن...

شبیه سازی مناسب ترین فضای برنامهریزی و طراحی شهری است و در آزمون مدلهای گوناگون شهری در طرح های توسعه و عمران شهری، عرصه منحصر بفردی را ارائه می کند. بهره گیری از ریاضی و مدل های کمّی و کیفی همواره مورد توجه برنامه ریزان شهری بوده است. انجام مدل سازی پدیده ها و عناصر پویای شهری معمولاً با...