شهر جامع ترین مجموعه از دستاوردهای بشر در طول تاریخ است که از حاصل جمع آثار او در عرصه های فرهنگ، معماری، صنعت، هنر، ارتباطات اجتماعی، دانش، اخلاق و سیاست به وجود آمده است. منظر شهری با این وصف می تواند مبیّن کیفیت ارتباط این عرصه ها با یکدیگر و افاده معنای آن ها در کالبد شهری باشد. هنرهای شهری در پدیدارشدن منظر شهری همچون زمینه های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی آن نقشی بسزا دارند. پژوهش حاضر...

حمام وکیل شیراز از بناهای مجموعه زندیه است که تحت نظارت مستقیم کریمخان زند ساخته شده است. این حمام، هم به لحاظ عظمت و هم به لحاظ فنون معماری و آرایهها و نگارههای تزیینی‌اش، یکی از بناهای قابل توجه و تحسینبرانگیز دوره‌ی زندیه است. کارهای پژوهشی صورت‌گرفته در مورد حمام وکیل تاکنون بیشتر به بعد باستانشناختی، معماری و نیز برنامههای مرمتی آن پرداختهاند. از این‌رو، پژوهش حاضر به بررسی آرایهها و نگاره...

هنر از گذشته تا کنون یکی از بخش های جدا نشدنی زندگی بشر بوده و به همین دلیل دارای اهمیت زیادی است. یکی از موضوعات مورد مطالعه ی مردم شناسان و جامعه شناسان مطالعه ی هنر در جوامع گوناگون است.نقاشی دیواری به عنوان یکی از قدیمی ترین و شاید اولین گونه ی هنر بین انسان ها از اهمیت زیادی برخوردار است و در تمامی تمدن ها نمونه هایی دارد؛نقاشی های دیواری از دوران دیرینه سنگی در غارهایی چون لاسکو و آلتامیر...

چکیده: امروزه سراسر دیوار های معابر شهر ها بخصوص شهرهای بزرگ را ویترین هایی با ابعاد و اشکال گوناگون پوشش داده و قسمت اعظمی از منظر شهری به وسیله این عنصر محیطی شکل گرفته است. عنصری بر پهنه دیوارکه سعی در به کارگیری اصول زیبایی شناسی در ایجاد تعاملی هر چه بهتر با مخاطبین خود دارد. لذا پتانسیل های ویژه این بستر هنری می تواند آن را تحت عنوان یک اثر دیوارنگاری در قالب اجرایی متفاوتی معرفی نما...

نقش‌مایه‌های تزیینی سنگ قبور، دریچه‌ای به دنیای افکار دینی و فرهنگی هر منطقه است. این پژوهش به واکاوی و تحلیل نقش‌مایه‌های سنگ قبور شهرستان دره‌شهر (قبرستان‌های مهدی صالح ماژین، ورکمره، کله‌جوب، قورقمربگ، شیخ‌مکان و قبرستان باباسیف‌الدین أرمو) پرداخته است. هدف اصلی این پژوهش، مطالعۀ نقوش تزیینی سنگ قبور قبرستان‌های شهرستان دره‌شهر است. این پژوهش، ضمن دسته‌بندی نقش‌مایه‌های تزیینی، به دنبال پاسخ...

چکیده موضوع تحقیق پیش رو، بررسی نحوة انعکاس طرح تزیینی سیمرغ در سفالینه ها و کاشی های دوران اسلامی ایران است. نگارنده برآنست نخست با تکیه بر برخی منابع تاریخی و ادبی، در کنار شناسایی مشخصات طراحی و مفاهیم نمادین نگارة سیمرغ، علت تفاوت­های سیمرغ دوران اسلامی با سیمرغ ساسانی و همچنین فرضیة احتمال کاربرد این نقش در دوران اسلامی قبل از ورود مغولان به ایران را ردیابی نموده و سپس بطور اختصاصی انواع ا...

چکیده: در این پژوهش با بررسی و طبقه بندی و تحلیل گرافیک نقوش به کاررفته در پارچه های دوران صفوی تا پایان قاجارو همچنین تطبیق نمونه ها با سنت تصویری گذشته ایرانی ،انواع گوناگون این نقوش از میان مدارک تصویری موجود بازشناسی شده است که نشان می دهد اوج هنر بافندگی ایران را می توان در این دو دوره دید، دسته بندی کلی این نقوش گواه این است که نقوش این دوران به طور وضوح به دو گروه نقوش تجریدی و نقوش واق...

بهره گیری از تابش بند در معماری ایران تاریخی کهن دارد و ضرورت پیدایش آن قرارگیری بسیاری از نقاط ایران در پهنه اقلیمی گرم و خشک و نیاز به کنترل ورود نور به ساختمان و محافظت از افزایش دمای ناشی از گرمای خورشید در فصول گرم سال بوده است. در دوران قاجار با نمونه ای از تابش بندهای پارچه ای روبرو هستیم که در قالب منسوجاتی تزیینی بر روی نمای ساختمان های گوناگون این دوره نصب شده اند و هدف مقاله حاضر برر...

صورتِ بصریِ نوشتار، نه‌تنها مفهومی جدا از عبارتِ نوشتار دارد، بلکه متفاوت با تصویر درک می‌شود. بر این اساس، نخستین بار برای تحلیلِ دست‌نوشته، اصول و نشانه‌های ویژۀ گرافولوژی را مطرح کرده‌اند. به نظر می‌رسد در نخستین تفاسیرِ حروفِ مقطعه نیز از روشی مشابه گرافولوژی استفاده شده است. از این رو، احتمال می‌رود با بهره‌گیری از این تفاسیر و به کمک اصول گرافولوژی، بتوان گوناگونی خط کوفی تزیینی را تحلیل کرد؛ ب...

هنر اسلامی در بخشهای مختلف، بخصوص در زمینه معماری و تزئینات وابسته به آن دارای ویژگی و زیبایی خاصی است. به طور کلی در تاریخ معماری ایران تزئین نقش مهمی دارد و توانسته از گذشته های دور تا به امروز پویایی و تداوم خود را همواره حفظ نماید. از اواخر دوره سلجوقی هنرمندان ایرانی بخش های خارجی بنا را با قطعات ریز لعابدار به رنگ فیروزه ای تزئین نمودند و اوج تزئینات خارجی بناها در دوره صفوی بوده است. تزئ...