موسیقی شعر مجموعه عواملی است که در کلام رخ می دهد تا در آن، آهنگ و توازن ایجاد شود. همین توازن و هماهنگی، در زیبایی سخن ، انتقال پیام و نشان دادن احساسات و عواطف شاعر، نقشی اساسی بر عهده دارد. به عبارت دیگر موسیقی شعر به شاعر کمک می کند تا درونیات خود را به بهترین و شیواترین صورت به ظهور برساند. عصمت بخارایی یکی از شاعران مشهور و بنام منطقه ی ماوراءالنهر در قرن نهم و از پایه گذاران بحرطویل در ش...

«یکی دیگر از طوایف عمّال خجسته اعمال کاشان سلسلة مرحوم فتحعلی خان ملک الشعرا متخلص به صبا، دنبلی الاصل، کاشانی الوطن مشهور به طایفة ضرّابی است. «اولاً باید دانست که دنبل کجاست؟ ملک ناصر در تاریخ آداب ملوک می گوید: دنبل از محال خوی است و کوه آن در کوهستانات دیاربکر است. گویا یکپارچه سنگ بی راه است و پیوستگی به کوه دیگر ندارد. اطرافش جنگل های دشتی، از پس جنگل ها، کوه های بلند است و شطّ از او بدو رود...

عنصرزمان، یکی از ارکان مهم شعر معاصر است که در دو بعد درونی و بیرونی قابل بررسی است؛ البته بعد درونی آن در ادبیات و شعر نمود برجسته‌تری یافته، به طوری‌که شاعر آن را محملی برای بیان تجربیات فردی و اجتماعی خود قرار می‌دهد. از جمله‌ شاعرانی که به عنصر زمان توجه داشته و این عنصر به یک از مولفه‌ اساسی در شعر او بدل گشته، أنسی الحاج است؛ وی علی‌رغم اینکه بعنوان طلایه‌دار شعر سپید عربی و از مهم‌ترین ش...

از زوایای مهم و قابل بررسی در دیوان حکیم ناصرخسرو، وزن عروضی و پیوند آن با محتوا در اشعار این شاعر بزرگ است. با مطالعه در دیوان شعر شاعر، می‌توان دریافت که او در بحرهای بسیط، جدید، غریب، طویل، متدارک، مشاکل، مدید، کامل، وافر، هیچ شعری نسروده، اما از 11 بحر عروضی هزج، رمل، مضارع، متقارب، منسرح، سریع، خفیف، مجتث، قریب، رجز، مقتضب و در مجموع، 26 وزن عروضی بهره گرفته که خود، نشان از تنوع وزنی در دی...

سفینه تبریز یکی از با ارزش‌ترین مجموعه‌های خطّی موجود در زبان فارسی است. در این مجموعه حدود 209 کتاب و رساله متنوع در تاریخ، نجوم، لغت، حدیث، فقه، کلام، تصوّف و... و نیز دیوان‌های شعر بسیاری از شاعران نامی و بی‌نام گردآوری و کتابت شده است. همچنین ابیات پراکنده فراوانی از شاعران و نویسندگان مختلف در خلال دیگر آثار این مجموعه آمده است. یکی از دیوان‌های شعر این مجموعه، مربوط به ظهیرالدّین فاریابی از ...

سید ابوالرّضا راوندی کاشانی از دانشمندان پارسی‌زبان قرن ششم هجری است که به زبان عربی شعر سروده است. از تألیفات گرانسنگ وی در فقه، تفسیر و ادب، تنها گنجینه دیوان شعر او باقیمانده است. در این مقاله که از بررسی دیوان وی و منابع ادبی مربوط فراهم آمده است، معلوم گشته که ابو الرّضا راوندی وارث دوره جمود شعر عربی و پیرو سبک شعر سنّتی عرب است، وی با پیروی از شیوه تصویرگری پیشینیان، تضمین و اقتباس، هنر ادب...

شیخ حر عاملی از طبع شعر بالایی برخوردار بوده است، بگونه ای که وارد شده بیش از بیست هزار بیت شعر گفته است. گرچه او خود بالغ بر هفتاد هزار بیت شعر حفظ بوده است. و از شعر عاملیون بسیاری بدلیل وضع سخت و دشوار و نقل و انتقالات فراوانشان گم شده و از بین رفته است. از شعر حر عاملی تنها حدود ده هزار بیت باقیست و از بقیه خبری نیست. به هر حال فقط یک دیوان شعر از او باقی است. این دیوان هنوز چاپ نشده است یک...

چکیده زبان و ادبیات بومی و محلی، پشتوانه ی عظیم و ارزشمند زبان و ادبیات ملی و رسمی هر کشور است. زبان و ادبیات ایرانی از این نظر دارای گنجینه ای بی کران از گویش ها و زبان های محلی است. یکی از این زبان ها با ادبیات غنی آن، زبان «لکی» است. در این راستا باید میراث های ادبی این زبان را که کمتر شناخته شده، جمع آوری، تصحیح و تنقیح کرد؛ تا از گزند فراموشی در امان بمانند؛ همچنین باید چهره های برجسته و ...