ایران جزو اولین مناطقی بود که فتوحات اسلامی در آن شروع گشت و همزمان با گسترش فتوحات در ایران به خصوص در دوران خلافت علی(ع)، تشیع و انس گرفتن مردم با خاندان آل بیت(ع) نفوذ یافت. با سقوط خلافت عباسی و انقراض حکومت های طرفدار مذهب اهل سنت و جماعت در ایران فضای باز بسیار مناسب و مساعدی برای توسعه تشیع در ایران فراهم شد. یکی از مناطقی که شاهد نفوذ و پذیرش تشیع در عهد ایلخانیان مغول هستیم، زنجان می ب...

دولت زندیه، از زمره دولتهای مستعجلی بود که پس از جنگ قدرت بین رقبای مختلف، در ایران پدید آمد. در طول زمامداری زمامداران آن به غیر از منازعات خانوادگی-که دائماً در جریان بود- قبایل و سرداران و والیان متخاصم تا زوال سلسله مزبور با حکامش کشمکش داشتند. بنابراین مناطق تحت نفوذ زندیه تمامی ایران تحت تسلط اسلافشان یعنی صفویه و افشاریه (دوره نادرشاه) را در بر نمی گرفت. اگرچه زندیان بر تمامی ایران تسلط...

با ورود استعمارگران اروپایی به عرصه ی مناسبات و رقابت های سیاسی و تجاری خلیج فارس، تحولات جدیدی در این منطقه رقم خورد و به تبع آن جزایر و بنادر ایران را نیز تحت تاثیر خود قرار داد؛ از جمله ی این جزایر، هرموز و قشم بودند که با آغاز دوره ی صفویه به طور جدی درگیر منازعات سیاسی و تجاری اروپائیان گشتند. از آنجائی که این جزایر در جهت تحقق کامل حاکمیت پرتغال بر خلیج فارس و هندوستان از اهمیت ویژه ای بر...

پس از آنکه اعراب با استفاده از الفبای خطوط پهلوی موفق به تهیه الفبای خطوط کوفی و نسخ قدیم شدند، بتدریج ایرانیان خطوط دیگری از قبیل ثلث، توقیع، محقق، رقاع و ریحان را بوجود آوردند و سپس دو خط دیگر ایرانی تعلیق وشکسته وضع گردید. تا اوایل قرن هشتم هجری خطوط متداول در ممالک اسلامی اقلام معروف به اقلام ششگانه بوده است و در اواسط قرن هشتم از ترکیب دو قلم توقیع و رقاع خط دیگری بوجود آمد که به تعلیق موس...

کهگیلویه به دلیل خصوصیات جغرافیایی منطقه ای عشایرنشین به حساب می آید. این منطقه در ادوار مختلف تاریخ ایران از دوره باستان تا دوره های مختلف بعد از اسلام، نقش مهمی در مسائل سیاسی و اجتماعی جامعه ایران داشته است. ساختار ایلیاتی کهگیلویه و نیاز به توجه ویژه به این منطقه ، باعث شد که دولت صفویه آن را از فارس مجزا و به عنوان ایالت کهگیلویه به صورت حاکم نشین مستقلی در آورد. موقعیت کهگیلویه به لحاظ نظ...

ایل بختیاری از دوره ی صفویه و پس از آن همواره نقش مهمّی در تحوّلات تاریخی ایران ایفا نموده است. اوضاع سیاسی آشفته ی پایان صفویه فرصتی را برای ایل بختیاری فراهم کرد تا با حضور در عرصه ی حوادث به تکاپوهایی در زورآزمایی قدرت دست برنند. ایل بختیاری در زمان حکومت نادر شاه افشار نقش فعّالی در تحولات سیاسی موجود داشتند، امّا با سیاست تند و خشنی که نادر در برابر آن ها در پیش گرفته بود نتوانستند کاری از پیش...

ایل جاف از ایل های مهم و با سابقه کرد در غرب ایران و شرق عراق است که پیشین? تاریخی آن به قبل از اسلام باز می گردد. امروزه بیشتر آن ها دراستان کرمانشاه ساکن می باشند. با توجه به موقعیت مرزی این ایل، همانند دیگر ایلات مرز نشین غرب، همواره مورد توجه دولت های ایران، عثمانی و بعدها عراق بوده است. در نبردهای میان ایران و عثمانی با توجه با حمایت های منفعت طلبانه ی این حکومت ها به مقتضیات زمانی از این ...

چکیده پژوهش حاضر درباره اوضاع اجتماعی و فرهنگی کشور از دوران سقوط صفویه تا به قدرت رسیدن دودمان قاجار با تکیه بر سفرنامه های خارجی می باشد.بررسی این سفرنامه ها از آن جهت اهمیت می یابد که در مقطع زمانی خاصی نگارش یافته اند؛چرا که کمتر کسی از ایران عصر آشوب دیدن کرده است.نگارش سفرنامه و سفرنامه نویسی که حاصل مطالعات و تحقیقات سیاح یا سفیر در زمینه های مختلف می باشد؛از قدمت بالایی برخوردار است ام...

چکیده: یکی از مباحث بحث انگیز تاریخ ادبیات، شکل گیری و تثبیت مکتب بازگشت ادبی است. اوضاع سیاسی و اجتماعی در عصر افشاریه و زندیه، در روند شکل گیری اوضاع ادبی بسیار تأثیرگذار بوده است، به گونه ای که چهره های سرشناس این عرصه به ویژه در حوزه ی نثر بسیار اندکند. در این روزگار نثر فارسی مانند شعر، مجال تغییر و تحوّل پیدا کرد؛ این تحوّل با تقلید از نویسندگان قرن های ششم، هفتم و هشتم خود را نشان داد، در...

مسئله ای که در این پژوهش به آن پرداخته شده تبیین جامعه شناختی بیگانه هراسی و بیگانه پذیری ایرانیان در طول چهار دوره تاریخی صفویه ، افشاریه ، زندیه و قاجاریه است . جامعه ایران در دوره های مورد بررسی در حوزه ارتباط با بیگانگان بنا به دلائلی چند ؛ از جمله حضور امپراطوری عثمانی در غرب کشور ، برآمدن دولت – ملت های جدید در عرصه سیاسی اروپا و پدیده استعمار ، فراز و نشیب های زیادی را تجربه کرده است ؛ ب...