ناسیونالیسم ایدئولوژی ملت است و بر حاکمیت ملت بر سرنوشت خویش تاکید دارد. ناسیونالیسم ایرانی با پیشینه دوسده‌ای خود، همزاد گریزناپذیر مدرنیته ایرانی است. در مقاله حاضر، با بازخوانی ناسیونالیسم ایرانی در سده نوزدهم، اهداف و ابعاد زمینه‌ساز پیدایش آن مورد بررسی قرار می‌گیرد. پیدایش ناسیونالیسم ایرانی در این سده، پیامد گریزناپذیر بحران ناشی از رویارویی ایران سنتی با مدرنیت است که به صورت نخبه‌گرای...

مقوله دولت در جامعه معاصر ایران، از جمله موضوعاتى است که کمتر مورد توجه محققان، خصوصآ جامعه‌شناسان واقع شده است. یکى از معدود مطالعات انجام‌شده در این زمینه مقاله آقاى حمیدرضا جلایى‌پور است که با عنوان «جامعه و دولت معاصر در ایران: تمهیدى نظرى براى ارزیابى تکوین ملت‌ـ دولت» تلاش مى‌کند به کندوکاوى در خصوص وضعیت ملت‌ـ دولت در ایران معاصر بپردازد. از آن‌جا مشارکت جامعه علمى در این خصوص مى‌توان سو...

این مقاله به بررسی چگونگی تحول معنایی مفهوم «ملت» در آغاز آشنایی ایرانیان با منظومۀ فکری تجدد می پردازد. «ملت» در متون و ادبیات سنتی به معنای «دین» و مذهب است، اما در آغاز آشنایی ایرانیان با تجدد، جایگزین مفهوم «nation» به معنای اصالت ارادۀ افراد خودآگاه دارای حقّ شد که اساساً مفهومی غیردینی و حتّی ضدّدینی است. مقاله نشان می دهد که سه عامل اصلی زمینه ساز این جایگزینی بوده اند: نخست رخدادهای سیاسی و...

دوران حکومت قاجار مصادف با شکل­گیری اندیشه ملی­گرایی در جهان بهتأثیر از انقلاب فرانسه بود. وقوع انقلاب مشروطه، بازتاب ورود این اندیشه­ها به جامعه ایران بود و ایرانیان که در نظام استبدادی، بندگان پادشاه به شمار می­آمدند، خواستار حقوق ملی و شهروندی شدند. مفهوم ملت پس از ورود به ایران در تقابل با تفکرات مختلف، به اشکال متفاوتی تعبیر شد. این مقاله، گوناگونی برداشت از مفهوم ملت را در میان اقشار مختل...

حق حاکمیت مردم در بسیاری از اسناد بین‌المللی حقوق بشر مورد تأکید قرار گرفته و اِعمال این حق از طریق برگزاری انتخابات آزاد و منصفانه پیش‌بینی شده است. یکی از روش‌های مطمئن برای تضمین حق حاکمیت مردم، شناسایی حق بر رفراندوم است به نحوی که مشروعیتِ هر نظام سیاسی با چگونگی برگزاری انتخابات و رفراندوم مورد سنجش قرار می‌گیرد. در یک رویکرد حقوق بشری، حق بر رفراندوم نمی‌تواند به نحوی تعبیر شود که ابتکار ع...

از نقطه نظر توسعه، ملت سازی مساله ای بسیار مهم است و در فرایند ملت سازی هویت ملی، جایگاه خاصی دارد. زمانی می توان از هویت ملی صحبت به میان آورد که فرایند ملت سازی ـ یعنی تشکیل یک ملت که دارای سرزمین معین با مرزهای مشخص، نظام حکومتی خاص خود و برخی دیگر از ویژگی هایی که صفت مشخصه و وجه تمایز آن از سایر ملت ها است ـ تحقق یافته باشد. این فرایندی است که در ادبیات مربوط به علوم سیاسی از آن به تشکیل د...

موضوع این مطالعه، اسطوره‌شناسی عکس و سرخط اصلی روزنامه‌های سراسری کشور پس از اعلام نتیجه‌ی انتخابات ریاست جمهوری سال 1392 است. رویکرد نظری پژوهش، نظریه‌ی نشانه- اسطوره‌شناختی دو مرحله‌ای بارت است. روش نمونه‌گیری، کل‌شماری تمام روزنامه‌های سراسری است که در روز اعلام نتیجه‌ی انتخابات انتشار یافته‌اند. حجم نمونه‌، 39 عکس و تیتر روزنامه است. روش تحلیل اطلاعات در سطح نشانه‌شناسانه‌ی پنج رمزگان تحلیل...

ترجمه، تلاشی برای یکسان سازی دانش در سطح جهان و گامی است استوار به سوی ارتباط ملت ها، بنابراین ترجمه حرکتی اصیل و ریشه داراست . ترجمه در میان اقوام غیر هم زبان رابطه ای فرهنگی به وجود می آورد. در این زمینه وظیفة مترجم ، تجدید حیات یک ملت است که ملت ایران و ملت روسیه نیز در شمار این ملت‏هایند. در این نوشتار، نگارنده کوشیده با ذکر شواهدی چند ،از فعالیت‏های مترجمان و محققان روس در بارة ادب فارسی و...

تأمین حقوق و آزادی ملت ها ازمسائل مهم و ضروری در هرنظام سیاسی می باشد.  به گونه ای که اکثرنظام های سیاسی جهان بخشی از قانون اساسی خود را به بیان این حقوق تخصیص داده اند. قانون اساسی ایران و پاکستان که دارای نظام جمهوری اسلامی هستند و قاعدتا از احکام و آموزه های دین مبین اسلام تبعیت می کنند،از این قاعده مستثنی نبوده وبه بیان حقوق ملت پرداخته اند لذا مطالعه حاضر با روش تحلیلی-تطبیقی به بررسی تطبی...