خلافت اسلامی بعداز تصرف مصر به دست سلطان سلیم اول در قرن شانزدهم از مصر به عثمانی منتقل گردید. سلاطین عثمانی تا انقراض این دولت در سال  1922م. علاوه بر سلطنت مقام خلافت را نیز دارا بودند. از قرن هیجدهم در پی شکست های مکرر دولت عثمانی از دول اروپایی تا حدی از اقتدار سیاسی دولت عثمانی کاسته شدواز اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم اقتدار و جایگاه دینی ِ دولت عثمانی نیز متزلزل گردید. با اشغال عثمان...

با روی کارآمدن امویان، تغییرات بسیاری در سیاست های خلافت اسلامی به وقوع پیوست؛ اصولا ًماهیت خلافت اموی، با سیره حکومت نبوی و خلفای راشدین نه تنها متفاوت بود، بلکه درتعارض نیز قرار می­گرفت؛ زیرا حکومت آنان مبتنی بر اشرافیت و ساختار نظام قبیله ای بود که ریشه در عصرجاهلیت داشت؛ گاهی نیز متأثر از سنت سیاسی سرزمینهای فتح شده بود. چنین نظامیبرای اداره­ی خود به ثروت بسیاری نیازمند بود و تنها راه کسب آن...

مقوله آزادی در نظام سیاسی اهل تسنن در چهارده قرن گذشته با فراز و نشیبی خاص مورد اهتمام نخبگان سیاسی، عموم مردم و نظام سیاسی بوده‌است. در دوران خلفا و حکمرانی امام علی (ع)، مسلمانان کم‌وبیش در قالب قواعدی مانند «بیعت، امر به معروف و نهی از منکر، شورا والنصیحه للائمة المسلمین» در کسب، توسعه، حفظ و کنترل قدرت سیاسی مشارکت‌داشتند. ایمان و عمل مسلمانان در چارچوب قواعد یادشده، آزادی‌های عمومی و سیاسی...

ایدئولوژی و سیاست در جامعه و تاریخ (از جمله در دورة سلجوقی) رابطة تنگاتنگی با یک دیگر دارند. به سبب نادیده انگاشتن پویایی تاریخی ایدئولوژی ها و بحث فرهنگی و هویتی آن، تاریخ ایدئولوژیک دورة سلجوقی و مهم ترین بخش آن، ایدئولوژی خواجه نظام الملک، همواره موضوع پیچیدة تاریخی است و سبب بروز گمراهی هایی در تاریخ نگاری دورة سلجوقی شده است. در این مقاله، با استفاده از روش تحلیل هرمنوتیکی، نسبت ایدئولوژی ...

ایدئولوژی و سیاست در جامعه و تاریخ (از جمله در دوره سلجوقی) رابطه تنگاتنگی با یک دیگر دارند. به سبب نادیده انگاشتن پویایی تاریخی ایدئولوژی ها و بحث فرهنگی و هویتی آن، تاریخ ایدئولوژیک دوره سلجوقی و مهم ترین بخش آن، ایدئولوژی خواجه نظام الملک، همواره موضوع پیچیده تاریخی است و سبب بروز گمراهی هایی در تاریخ نگاری دوره سلجوقی شده است. در این مقاله، با استفاده از روش تحلیل هرمنوتیکی، نسبت ایدئولوژی ...

ساختار سیاسی، اداری، قضایی و نظامی خلافت پانصد ساله عباسی از جهات گوناگون قابل بررسی است. زمانی که عباسیان قدرت را به دست گرفتند، حاکمیت پاتریمونیال عباسی شکل گرفت. با تثبیت قدرت سیاسی و گسترش ساختار اداری و نظامی خلافت، دولت ویژگی نظام پاتریمونیال ـ بوروکراتیک یافت. پس از گذشت یک سده از عمر حکومت، به تدریج شاهد استقلال والیان، افول اقتدار خلیفه و ضعف تشکیلات اداری و سیطره نظامیان هستیم. خلیفه ...

معاویه و جانشیان او را ( به مناسبت نام جدشان امیه) خلفای اموی یا بنی امیه می نامند. ایشان چهارده تن بوده و 91 سال (ازسال 41تا 132هـ .ق) حکومت کرده اند. بنی امیه به دوشعبه تقسیم می شوند: «آل سفیان» یعنی معاویه بن ابوسفیان و پسرش «یزید» و نواده اش معاویه دوم (از سال41تا64 هـ .ق)، دیگری «شعبه آل مروان» (از 64تا 132 هـ .ق) یعنی «مروان بن الحکم و اولاداو». درایام خلفای راشدین خلافت ارثی نبود. ...

انسان­شناسی ملاصدرا، در پرتو تفکّر فلسفی او، مبنای یک نظام تربیتی و اخلاقی در جهان اسلام است. او، با تکیّه بر اصالت وجود، تشکیک وجود، حرکت جوهری و تبیین نظام استکمالی جهان، توانسته است تکامل پذیری و تربیت پذیری انسان از مرتبة مادّی تا مقام خلافت الهی را ترسیم نماید. امام خمینی نیز به عنوان یکی از پیروان حکمت متعالیه، با تفکّر برگرفته از فلسفة صدرایی و معارف قرآنی و با تأکید بر فطرت الهی انسان، به ا...

این پژوهش که در راستای تبیین و تحقیق نقش شورا و مشارکت در ساختار نظام سیاسی اسلام نگارش یافته است حاصل تلاش و پژوهش پیگری دانش پژوه است که جایگاه شورا را در مجموعه ای از منابع اسلامی اعم از: تاریخ اسلام، قرآن ، سنت، دیدگاه شخصیتهای اسلامی، کتب، مجلات، مقالات، دیدگاه اندیشمندان شیعه، مورد ارزیابی قرار داده است، و به این نتیجه ای کلی رسیده است که: نقش و جایگاه شورا، در ساختار نظام سیاسی از دیدگاه...

انسان­شناسی ملاصدرا، در پرتو تفکّر فلسفی او، مبنای یک نظام تربیتی و اخلاقی در جهان اسلام است. او، با تکیّه بر اصالت وجود، تشکیک وجود، حرکت جوهری و تبیین نظام استکمالی جهان، توانسته است تکامل پذیری و تربیت پذیری انسان از مرتبة مادّی تا مقام خلافت الهی را ترسیم نماید. امام خمینی نیز به عنوان یکی از پیروان حکمت متعالیه، با تفکّر برگرفته از فلسفة صدرایی و معارف قرآنی و با تأکید بر فطرت الهی انسان، به ا...