ممّا لاشکّ أنَّ لهذه القصیده بین القصائد العربیه مکانهً رفیعه ﻓﻲالتراث العرﺑﻲ، لِأنّها أنشدَت ﻓﻲ حضره النبیِّ(ص) وبها نال کعب بن زهیر العفو بعد أن اُهدردَمُهُ ،إنّ هذا الشرح أﻱ «بانت سعاد» لابن هشام الأنصاری ،صاحب کتاب «المغنی» القیّم من أجود ما خلّفه فی العربیه. لأنّه قام بشرح هذه القصیده التی تشتمل علی سبعهوخمسین بیتاً بالتفصیل و استشهد بالآیات القرآنیه و الأحادیث النبویه و الشواهد الشعریه و أمثال العرب،و له نظ...

چکیده از مباحث دامنه دار در تاریخ تفکر اسلام و شیعه در باب توحید، مسأله اسما و صفات الهی است که شناخت آن، نقطه آغازین معرفت به مقام ربوبی است. در تاریخ تفکر شیعه این مسأله دارای جایگاه والایی در مباحث کلامی بوده و در مدرسه های کلامی شیعی به آن پرداخته شده است. از مهمترین مدارس کلامی شیعی، مدرسه کلامی کوفه و مدرسه بغداد است که فعالیت کلامی این دو مدرسه از قرن دوم تا قرن پنجم ادامه داشته و روش...

همانند دیگر مذاهب در میان شیعیان امامی سده های نخست هجری نیز جریان ها و طیف های گوناگونی وجود داشته است. این مقاله با اتّکا به تحلیل گفتمانی و سپس سنجش تقابل ها به شناسایی جریان های داخلی امامیه در عراق و ایران در سده های دوم و سوم هجری می پردازد. بر این اساس، مهمترین تقابل میان جریان های امامیه در سده دوم هجری تقابل میانجریان هشام بن حکم با گروه اکثریت امامیّه بوده است که مهمترین طیف داخلی آن جر...

به درستی که شعر از هنرهای کلام عرب است،همانطور که در سایر زبان های زنده ی دنیا وجود دارد.شعر زبان روح است،زیرا بیانگر آنچه در وجود شاعر و ذهن اوست می _ باشد،و آن را با الفاظ و معانی ترکیب می کند،شعر از دیرباز وسیله ای برای رسیدن به اهداف شاعر و بیان مقصودش بود و این امر شاعر را بر آن داشت که در اغراض مختلف شعر بسراید،از جمله:وصف، فخر،حماسه و رثاء... . کعب بن زهیر یکی از شاعران مخضرم است که در ...

الملخّص تکوّنت فی مصر مدرسه تعرف بالمدرسه المصریّه کان شیوخها من الصحابه الّذین رحلوا إلیها أیّام الفتح ونزلوا فی موضع الفسطاط والأسکندریّه، ثمّ جاءت طبقه التابعین، وکان منهم أئمه ودعاه، ومن هولاء: أبو رجاء الأزدی کان من جلّه العلماء العاملین، ارتفع بالتقوی. وعلماء هذه المدرسه فی النحو لم یکونوا إلاّ تابعین لعلماء البصره أو الکوفه، ولم یتجاوزوا الاجتهاد فی الفروع. لایزال الباحثون یبحثون عن موضوعات ال...

از مهم‌ترین ابهامات تاریخ کلام امامیه رابطۀ دوره نخست کلام امامیه (مدرسۀ کوفه) با کلام امامیه در مدرسه بغداد در سده چهارم و پنجم است. سرشناس‌ترین متکلم امامیه در دورۀ حضور هشام بن حکم است. در این مقاله سعی شده است تا امتداد جریان فکری وی و پیروانش را تا سده چهارم بررسی شود. در همین راستا در بخش نخست، با پی‌گیری امتداد شاگردان این جریان فکری به این نتیجه رسیدیم که آراء کلامی این جریان فکری از طر...

پایان نامه حاضر تحقیقی است پیرامون افسانه های اعراب و بازتابی که این افسانه ها در کتب سیره ابن هشام و مغازی واقدی داشته است. بطورخلاصه می توان گفت همه ملل واقوام دارای افسانه ها و اسطوره هایی بوده اند که در برخی جهات با یکدیگر مشابه و در بعضی متفاوت بوده است ، ملت عرب نیز افسانه ها و اساطیری داشته اند. آنان برای وجود هر چیزی اسطوره و افسانه می ساختند. برای آفرینش کیهان ، ستارگان و ... اساطیری د...

یکی از مهم ترین کتب صرفی و نحوی الفیه ابن مالک می باشد که ارجوزه ای هزار بیتی است که توسط ابن مالک اندلسی در قرن هفتم هجری نگاشته شده است و تاکنون شروح مختلفی بر آن نوشته شده است. در این رساله به بررسی وجوه افتراق چهار مورد از شروح الفیه یعنی اوضح المسالک از ابن هشام، التصریح علی التوضیح از خالد بن عبدالله ازهری، البهجه المرضیه از سیوطی و شرح ابن عقیل که همگی از بزرگان مدرسه ی نحوی مصر و شام می...

پژوهش در خصوص سیره پیامبر(ص) از دیرباز مورد توجه محققان مسلمانان بوده است. بدین سبب در طول قرون متمادی مورخان و اندیشمندان مسلمان در موضوع های گوناگون کلی و خاص در باب سیره پیامبر(ص) به پژوهش پرداختند و به دنبال ارائه نگاه جدید به این موضوع بودند. در دوران معاصر نیز نویسندگان با رویکردهای متفاوت به پژوهش در باب سیره پیامبر(ص) دست زدند. از جمله نویسندگان معاصر که سعی کرده است با نگاهی نو وانتقاد...