شناخت ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی و سنجش آن در محلات شهری منجر به درک درست از تفاوتهای موجود در عناصر سیستم شهری (محلات شهری) می­شود. این نکته فرایند برنامه­ریزی را متناسب با تفاوتهای موجود نظام خواهد داد. در این مقاله با سنجش تطبیقی سرمایه اجتماعی در ابعاد مختلف آن (آگاهی اجتماعی، مشارکت مدنی، اعتماد اجتماعی و انسجام اجتماعی) سه محله شهر زنجان در بافت قدیم (محله دباغها)، بافت جدید (کوی قائم) و ...

رشد سریع جمعیت و توسعه بی رویه شهرها، همراه با پیامدهای منفی حاصل از رویکردهای توسعه ای متمرکز بر رشد اقتصادی و برجسته شدن جنبه های اجتماعی توسعه، سازه کیفیت زندگی را به عنوان شاخصی برای ارزیابی و جهت دادن به برنامه ها و سیاست های توسعه و تقویت رویکردهای جدید توسعه با محوریت توسعه اجتماعی مورد توجه قرار داده است. مطالعات مربوط به کیفیت زندگی از آن جهت حائز اهمیت است که می تواند منجر به شناسایی ...

پژوهش های صورت گرفته در ارتباط با کیفیت زندگی و پایداری شهری به خوبی نشان می دهد که رابطه­ی تنگاتنگی میان ناپایداری شهری و کیفیت زندگی در شهرها وجود دارد. به همین دلیل است که امروزه پرداختن به این موضوع در فرآیند برنامه ریزی شهری از کلیدی ترین ابعاد این حوزه به شمار می رود. معیارهایی همچون میزان توسعه یافتگی شهری و نحوه ی توزیع فضایی آن، سطح برخورداری یا نابرابری در بهره­مندی از خدمات و کارکرده...

  مقدمه: سکونتگاههای غیررسمی نمودی از فقر و برآمده از نارسائیهایی سیاستهای مسکن و نادیده گرفتن نیاز بخش گسترده‌ای از کم‌درآمدهای شهری هستند که بسته به عواملی همچون جایگاه جغرافیایی، مطلوبیت مکان، ویژگیهای اجتماعی گروههای ساکن، سطح خدمات و تسهیلات، برنامه‌های پیش رو و امید به آینده، دارای ارزش سکونتی و به‌تبع آن مسیر توسعه ناهمسانی هستند و کیفیت زندگی در برخی از این سکونتگاهها بهبود قابل‌توجهی ی...

کیفیت زندگی شهری­معمولاً از طریق شاخص‌های­ذهنی­حاصل از پیمایش و ارزیابی ادراکات و رضایت شهروندان از زندگی شهری و یا با استفاده از شاخص‌های عینی حاصل از داده‌های ثانویه و به ندرت با استفاده از هر دو نوع شاخص‌ها اندازه گیری می‌شود. هدف پژوهش حاضر، سنجش­کیفیت زندگی نواحی شهر­­زنجان نمونه موردی­محلات کارمندان و اسلام آباد با استفاده از شاخص‌های­ذهنی است. داده‌های مورد نیاز با استفاده از پیمایش خانوا...

       رشد سریع شهرها و توسعه‌ی کالبدی آن‌ها موجب بروز بحران‌های مختلف در زندگی شهری نظیر مشکلات محیطی و نزول کیفیت محیط شهرها شده است. در کشور ما هم به دنبال افزایش شهرنشینی و سرعت بالای تغییرات در بافت‌های شهری به دلایل مختلف، کیفیت محیط در نواحی شهری به ‌شدت تنزل یافته است. بحران کیفیت در محیط‌های شهری، توجه به رویکردهای مؤثرتری را که قابلیت‌های اجرایی بیش‌تری داشته باشند، به یک موضوع جدی تب...

علی‌رغم تمام تلاش‌ها برای ساماندهی و ارتقاء کیفیت محیطی سکونتگاه‌های غیررسمی، همچنان برخی مولفه‌های کلیدی در بررسی‌ها و تحلیل مسائل این سکونتگاه‌ها مغفول مانده‌اند که از آن جمله می‌توان به تحلیل پیکره‌بندی فضایی این محلات اشاره کرد. از همین‌رو برای اثبات فرضیه پژوهش مبنی بر وجود تفاوت‌های آشکار در پیکره‌بندی فضایی محلات غیررسمی، به مقایسه برخی پارامترهای پیکره‌بندی فضایی پنج مورد از سکونتگاه‌ها...

چکیده ظهور مجددِ موضوع کیفیتِ زندگی در سال­های اخیر ناشی از علاقه به توسعۀ انسانی، اجتماعی، توسعۀ پایدار، انجمن سلامت و.. است. در این راستا، این پژوهش قصد دارد با تکیه بر دیدگاه نوین برنامه­ریزی، با استفاده از روش­های خاص آینده­نگاری برای سکونتگاههای شهر زنجان برنامه­ریزی کند. روش پژوهش براساس روش­های جدید آینده پژوهی، تبیینی است. عوامل توسط 30 کارشناس و متخصص برنامه­ریزی شهری ...

حرکت به سمت ایجاد و تحقق شهر خلّاق به دلایل جایگاه شهر به عنوان محل شکل گیری بسترهای جامعه دانایی، اهمیت و محور بودن شهرها در توسعه اقتصادی بسیار ضروری و مهم است. این مقاله با هدف بررسی مؤلفه های شهر خلّاق در محلات شهر سردشت، در راستای حرکت به سوی ایجاد محلات خلّاق تلاش می کند. با توجه به مؤلفه های مورد بررسی، نوع تحقیق، کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری 15 محله شهر سردشت و شا...

شهرهای ایران که دارای ویژگی های تکامل یافته ای در طی قرن های متمادی بودند، در عرض چند دهه اخیر، دچار تحولی عظیم شدند و بافت های شهری سر زنده دیروز، طی تحولات دوران شهرنشینی و گسترش شتاب آلود آن در دهه های میانی قرن حاضر، اصالت خود را در هیاهوی گسترش کالبدی بی وقفه شهر گم نمودند. در واقع مفهوم محله که اساس شکل گیری طبیعی شهرهای قدیم بود و بر اساس نیازهای روزمره ساکنین شهرها شکل گرفته بود، در هم...