حوضه ی رود کُر یکی از نخستین استقرار های روستانشینی در فارس مرکزی می باشد که اوج شکوفایی آن در«تل باکون» در نزدیکی تخت جمشید است که، امروزه در دنیای باستان شناسی شناخته شده است. در دوره عیلامی شهر شاهی انشان در کنار این رود کلید شرق فلات ایران شناخته می شده که واسط دشت بین النهرین و سرزمین های شرقی بوده است. در دوره تاریخی دو شاهنشاهی بزرگ هخامنشی و ساسانی از کناره این رود و دشت مرودشت سر برآورد...

در منطقه کشکسرای شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی تا دو دهه پیش، تدفین مردگان به شیوه منحصر به فردی بنام تدفین ”امانتی“ انجام می‌شد. محققان این مقاله با تکیه بر مشاهده مشارکتی و گفتگو با عاملان مناسک ”امانت“ داده­های مربوط را جمع‌آوری کرده‌اند. در مناسک امانت، مرده به طور موقتی در اتاقکی در قبرستان قرار می­‌گیرد و چندین سال مورد مراقبت است. سپس در فصل پاییز، استخوان­‌های باقی­مانده برای تدف...

 بهشت‌زهرای تهران از مکان‌هایی است که به‌واسطة مواجهه با نظام صنعتی‌-سرمایه‌داری و مدرنیتة شهری در چند دهة اخیر، ماهیت ابتدایی خود را به یک سازمان تغییر داده است. سازمانی‌شدن موجب تغییراتی در برگزاری آیین‌های مرگ از زمان تبدیل بدن به جسد تا پایان خاکسپاری شده است. در این پژوهش، با تکیه بر مفاهیم بوروکراسی وبر و تقسیم کار اجتماعی دورکیم و با استفاده از روش‌های میدانی (مشاهده، مصاحبه) سعی شده است...

کاوشهای باستان شناسی که از سال 1965 به این طرف در پشت کوه لرستان انجام یافته است ، موجودیت قبرستان هایی را از دوره قدیم عصر مفرغ تا عصر آهن III روشن نموده و از میان دوران های فوق ، فرهنگ عصر آهن III بهتر از دوران های دیگر شناخته شده و این کاوش ها ، مطالعه بیش از 600 گور را ، به ویژه از دوره عصر آهن III فراهم نموده است . به همین لحاظ در این پژوهش ، برای روشن شدن گورستان ها ، ساختار گورها و اشیاء...

کتیبه‌های خصوصی بخش مهمی از پیکره کتیبه‌های دوره ساسانی است که تا سده‌های نخستین هجری ادامه یافته‌است. یک بخش مهم این کتیبه‌ها گورنوشته‌ها هستند که در خصوص تدفین دین زردشتی در اواخر دورة ساسانی و آغاز اسلام در ایران اطلاعات مهمی دربردارند. اکثریت این گورنوشته‌ها در فارس یافته شده است؛ علاوه بر فارس در یاسوج، شی‌آن چین، استانبول نیز این گورنوشته‌ها یافته شده است. برخی از این گورنوشته‌ها تاریخ دا...

ز نظر مطالعات باستان شناختی ‘ داده های تدفین مردگان و آداب مرتبط با آن ‘ اطلاعات ارزشمندی را در زمینه جنبه های غیر مادی فرهنکهای پیش از تاریخ فراهم می آورد . در این مقاله آداب تدفین دوره فرهنگی عصر آهن ایران در نیمه غربی فلات ایران مورد تحلیل قرار گرفته است . به نظر می رسد در این دوره پایه های اولیه اعتقادات جدید مذهبی مردمان ساکن در ایران پایه ریزی شده است . بازتاب این تحول در همگونی نسبی شواه...

منطقه دماوند به عنوان پل ارتباطی و نقطه پیوند بین بخش شرقی و غربی امپراطورهای اشکانی و ساسانی که بدون شک بخش اعظم تاریخ ایران را در بر گرفته اند ،تاکنون مورد غفلت و کم توجهی باستان شناسان و محققین قرار گرفته است. این منطقه طی دورانهای مختلف مورد توجه اقوام و حکومتهای گوناگون بوده و قبل از اسلام و تا مدتی بعد از آن به نام "دمباوند" ، "دنباوند" ، نامیده می شده است . دماوند یکی از دو شهرستان شر...

با گسترش باستان شناسی جدید از دهه 1960 م .به بعد، تفسیر و تحلیل نظری یافته های باستان شناسی مورد توجه باستان شناسان « نوگرا» قرار گرفت .باستان شناسی جدیدبابهره گیری از آموزه های رشته های علمی دیگر،نظیر علوم اجتماعی، علوم اقتصادی و علوم سیاسی، پا از حوزه توصیف صرف داده های فرهنگی فراتر گذاشته و به تشریح جنبه های «غیر ملموس»زندگی بشر پرداخته است.دراین میان، آثار باقی مانده از «شیوه های تدفین» از ...

آنالیزهای ژئوشیمیایی و مدلسازی تاریخچه تدفین و حرارتی میادین درود و نوروز واقع در شمال غرب خلیج­فارس، بحث اصلی این مقاله است. 5 نمونه نفتی از مخازن فهلیان (یاماما)، آسماری و فهلیان (منیفا) میدان درود- خارگ و مخازن کژدمی (نهرعمر) و کژدمی (بورغان) میدان نوروز مورد ارزیابی‌های ژئوشیمیایی قرار گرفته است. نفت‌های مورد مطالعه عمدتا پارافینی­­اند. سنگ منشا نفت مخازن میدان درود- خارگ دارای لیتولوژی کرب...

ایالت تاریخی استرآباد یکی از مراکز تمدنی ایران باستان بوده است.وجود جنگل ها و دریا و طبیعت بذّال و بخشنده موجب شد که کانون های تمدنی در منطقه رشد و وسعت یابند. وجود محیط های باستانی و تاریخی همچون غارها، تپه ها وابنیه های متعدد نیز خود نشانه های گویایی محسوب می شوند که خبر از یک حیات پر جنب و جوش اجتماعی در تاریخ گذشته این خطه را می دهند. ورود آریائیان به ایران و سپس حکومت مادها ، هخامنشیان ،ا...