مدل­سازی چندمکانی بارش یکی از زمینه­های مهم در علوم طبیعی است و مدل­های مختلف آماری برای این مهم توسعه یافته­اند که نگرشی فضایی به مدل­سازی و شبیه­سازی بارش روزانه دارند. مدل مارکف پنهان یکی از انواع مدل­های چندمکانی بارش روزانه است که علاوه بر شبیه­سازی بارش روزانه، به بررسی توزیع فضایی و زمانی الگوهای وقوع بارش نیز می­پردازد. در مطالعه حاضر با بکارگیری مدل مارکف پنهان، اقدام به مدل­سازی بارش ...

مناطق کلان‌شهری ایران، از دیرباز تاکنون، مراکزی قدرتمند برای جذب جمعیت در کشور بوده و به تناسب، الگوهای فضایی مختلفی شکل داده‌ است. هدف اصلی مقاله، تحلیل الگوهای فضایی رشد در مناطق کلان‌شهری ایران (شامل منطقۀ کلان‌شهری تهران، مشهد، اصفهان و شیراز) است که بر مبنای مدل آنتروپی شانون، ضریب جینی مکانی، شاخص تراکم فضایی و برآوردگر کریجینگ انجام شده است. نتایج یافته‌ها بر روند کاهش تمرکز در مناطق کلا...

هیرمند نام رودخانه ای حیات‎آفرین برای یکی از کانون های جمعیتی در گوشۀ شرقی کشور است که در منتهی الیه خود بخشی از مرز مشترک ایران و افغانستان را به طول 30 کیلومتر تشکیل می دهد. خشکسالی های پیاپی و زیرساخت های خاص مورفولوژیکی، بستر مناسبی برای تغییرپذیری در الگوی هندسی و استقرار فضایی مجرا و مسیر اصلی این رودخانه فراهم کرده است. درک و استخراج این تغییرات و معرفی ویژگی های مورفولوژیک آن، به‎سبب فر...

گسترش سریع شهرها، باعث تغییرات شدید در الگوی فضایی آن­ها شده است که  به اقدامات سریع عمرانی نیاز دارند. عدم شناخت و درک الگوی فضایی و کالبدی شهرها و عدم تلاش در حفظ احیا و سامان­دهی آن­ها، مشکلات فراوانی را در پی دارد. پژوهش حاضر با هدف شناخت الگوی فضایی شهر دامغان و کارآمدی دسترسی­ها به خدمات شهری (خرید و آموزشی) انجام شده است. روش تحقیق، پیمایشی- توصیفی است و داده­ها از طریق پرسش نامه محقق سا...

بخار آب موجود در جو، با جذب امواج تشعشعی با طول‌موج بلند بر تعادل دمای زمین تأثیر بسزایی می‌گذارد؛ ازاین‌رو، هدف اصلی این پژوهش شناسایی پراکنش فضایی رطوبت نسبی در ایران است. به‌این‌منظور، ابتدا به تشکیل پایگاه داده‌های شبکه‌ای رطوبت در ایران اقدام شد؛ سپس داده‌های این پایگاه در دورة آماری سی‌ساله‌ای، در بازة زمانی روزانه از 01/01/1982 تا 31/12/2012 میلادی مبنای پژوهش قرار گرفت و یاخته‌ای به ابع...

الگوی فضایی چلیپا یکی از الگوهای فضایی غالب در معماری ایرانی و به خصوص در معماری مناطق کویری در یزد می‌باشد که در طول زمان تغییر و تحولات بسیاری را در درون خود داشته‌است. این الگوهای فضایی که حاصل تجربه‌های عقل تاریخی بوده در گذر زمان آزمون و خطاهای بسیاری را در درون خود پذیرفته است و به‌عنوان یکی از الگوهای پایدار در معماری ایرانی به حساب می آید. این الگوی فضایی واجد قابلیت های بسیاری هم از من...

زمینه و هدف: بیماری پارکینسون یک عارضه پیش‌رونده مزمن است که سیستم عصبی مرکزی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. هدف از این مطالعه مقایسه تأثیر تمرینات تعادلی با و بدون لباس فضایی بر تعادل و الگوی راه رفتن بیماران مبتلابه پارکینسون است. مواد و روش‌ها: بیماران مبتلا به پارکینسون به سه گروه کنترل، با لباس فضایی و بدون لباس فضایی تقسیم شدند. گروه کنترل فقط درمان دارویی دریافت کردند در حالی که گروه های با و...

بارش از سرکش­ترین فراسنج‌های اقلیمی است. در مطالعات بارش تغییر و تغییرپذیری از اهمیت شایان توجهی برخوردار است، و می­تواند نقش مهمی در پیش­بینی­های اقلیمی داشته باشد. بدین منظور، در پژوهش حاضر برای بررسی الگوهای پربارش و کم بارش منطقه، ابتدا اقدام به تشکیل پایگاه داده‌ از بارش در منطقه شمال­غرب کشور شده است. سپس یک دوره آماری 30 ساله، در بازه زمانی ماهانه از 1984 تا 2014 میلادی را مبنای مطالعه ح...

نظام های سکونتگاه های شهری در بلند مدت تبعیت از انتظام فضایی سلسله مراتب گونه دارد. روند رو به رشد شهرنشینی در دهه های اخیر، مطالعه را درساختار فضایی شهرها الزامی نموده است. در این راستا، بررسی الگوی نظام شهرنشینی و نحوه توزیع اندازه جمعیت سکونتگاههای شهری یک ضرورت تلقی می شود. هدف از این مقاله بررسی و تحلیل نظام شهری استان فارس با تاکید بر نحوه پراکندگی جمعیت شهرهای این استان با استفاده از مدل...

الگوی رشد و توسعه کالبدی یا شکل شـهر به عنوان الگوی فضایی فـعالیت­های انسان تـعریف می­­شود، در حال حاضر الگوی توسعه شهرها به دو دسته گسترش افقی یا پراکنده (sprawl) و الگوی شهر فشرده (compact) تقسیم می­گردد. شواهد نشان می­دهد که در دهه­های اخیر شهرها به صورتی بی­برنامه رشد کرده و محدوده­های شهری به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیده­اند. به همین خاطر برنامه­ریزان و سیاست­گذاران در سراسر جهان تلاش ...