معماری گذشته ایران بر پایه هندسه بنا شده که از ویژگی‌های بارز آن تزیین و نقش‌بندی سطوح است. معمار ایرانی همواره سعی در پرهیز از بیهودگی و بهینه‌سازی مصالح مورد استفاده داشته است. با شناخت و تحلیل گره‌های کاشی‌کاری از لحاظ فرم و هندسه می‌توان به ساختار فرمی و نحوة اجرای آنها پی برد. در این راستا، اصفهان ازجمله شهرهای ایران است که تنوع کاشی‌کاری‌ها در مساجد آن بسیار چشمگیر است. فرض بنیادین این پژ...

Numbers and geometrical divisions, due to the inherent charming principles in their background are considered by the ancients. But in recent architecture after the first Pahlavi era to the present, less attention has been paid to the numeral relations and proportions and has not benefited from an exact reproduction of the original proportions to achieve beauty. The authors of the study aimed to...

سنجش نحوۀ کاربرد رنگ در قالی می‌تواند دریچه‌ای در نگرش طراحان و نحوۀ اندیشیدن آن‌ها به رنگ در قالی بگشاید. در تحلیل قالی، گذشته از جنبۀ ‌کاربردی رنگ و نحوۀ کاربرد آن در بعد زیبایی‌شناختی قالی مورد توجه قرار می‌گیرد. هدف از این پژوهش این است که با درنظر داشتن تأثیر رنگ‌های نوری بر ادراک مخاطب از رنگ در قالی روشی برای سنجش تناسبات‌ رنگی ارائه شود. روش پژوهش تجربی(آزمایشی) است و پژوهش با درنظر داش...

یزد یکی از مناطق کشور با اقلیم گرم‌وخشک می‌باشد که تابش خورشید نقش مهمی در شکل‌گیری معماری مسکونی آن داشته است. این مقاله به شیوه تاریخی- تطبیقی به بررسی تعامل اصول معماری مسکونی حاکم بر خانه‌های دو دوره آل‌مظفر و قاجار با انرژی خورشیدی از منظر جهت‌گیری پرداخته است. سؤالات مطرح‌شده عبارت‌اند از: 1. آیا خانه‌های دوره‌های آل‌مظفر و قاجار براساس تعامل با انرژی خورشیدی شکل‌ گرفته‌اند؟ 2. در کدام دو...

هدف از این مقاله، بررسی نقش هنجارها بر شکل‌یابی مسکن روستایی در حوزه اقلیمی سرد و کوهستانی استان اردبیل در قالب مدل علی است. بعد از شناسایی سکونتگاه‌هایی روستایی با ارتفاع بین 1500 تا 2150 متر از سطح دریا در حوزه سرد و کوهستانی استان، با استفاده از فرمول کلاین، تعداد 270 نفر پرسشگر در بین 27 روستای جامعه هدف محاسبه و به شیوه هدف‌دار انتخاب گردید.  از هر 27 روستای نمونه، 10 نفر انتخاب گردید تا ب...

بخش زیادی از مصرف انرژی در ساختمان ها صرف گرمایش و سرمایش آن ها می شود، در نتیجه سازندگان بنا از راهکارهای غیرفعال در جهت مقابله با شرایط سخت اقلیمی استفاده کرده اند. شرایط آب و هوایی یکی از عامل های تأثیرگذار بر معماری بومی ایران در اقلیم گرم و خشک می باشد. حیاط مرکزی به عنوان یکی از نوآوری های هنرمندان و معماران ایرانی در جهت تطبیق با شرایط نواحی کویری بوده است؛ که استفاده از این ساختار در ای...

موضوع این پژوهش شناساییِ پالت، ترکیب بندی و تناسبات رنگی در خانه های دوره ی قاجار قزوین است. جستجوی ترکیب بندی های رنگی، در فضاهای معماری عمدتاً بنا بر سلیقه ی شخصی و یا با مراجعه به نمونه های بیگانه انتخاب و اجرا می شوند. این در حالیست که معماری ایران از رنگین-ترین معماری های دنیا شناخته شده است. بنابراین این پژوهش سعی دارد با بررسی ترکیب بندی و تناسبات رنگی در خانه های دوره ی قاجار قزوین در مرح...

اکثر پژوهشگرانی که دربارة حافظ و شیوة شعری او سخن گفته اند، ایهام و ایهام تناسب را خصیصة اصلی سبک وی دانسته اند. در شعر وی، کلمات در پیوند با یکدیگر و در شبکه ای از تناسبات قرار دارند. اکثر شارحان دیوان وی کوشیده اند تا جنبه هایی از این تناسبات و زیبایی ها را به نمایش بگذراند. با این حال، بسیاری از ایهام های وی از دید حافظ پژوهان پنهان مانده اند. در همین راستا، در این مقاله به بررسی برخی از ایه...

تاریخ معماری ایران مملو از آثار باشکوهی است که هنرمندان و مهندسان توانمند این سرزمین با بهره‌مندی از هندسه و اصول آن را خلق نموده‌اند. به‌عبارت‌دیگر مهندسان ایرانی همواره از هندسه به‌عنوان زبانی واحد و مشترک در جهت پاسخگویی شایسته به نیازهای عملکردی، سازه­ای و زیبایی در معماری و محصولات هنری بهره جسته‌اند. در این میان روستای تاریخی ابیانه با اینکه یکی از زیباترین روستاهای تاریخی ایران است که در...

زمینۀ کالبد، عرصه‌ای برای دسته‌بندی ویژگی‌های خانه‌های سنتی شهر زواره است. بررسی خانه‌های چهارصفه و حوضخانه‌ای در معماری مسکونی زواره، شباهت‌ها و تفاوت‌های کالبد این دو گونه بنا را مشخص خواهد کرد. با بررسی کالبد معماری مسکونی زواره، دلیل پایدار بودن این گونه‌ها در گذر زمان مشخص خواهد شد. برای فهم چگونگی و چرایی تفاوت‌های خانه‌های چهارصفه و حوضخانه‌ای سنتی زواره در زمینۀ کالبد با وجود شباهت‌ها، ...