با روند روبه رشد توسعه که در پی تحولات سریع اقتصادی، سیاسی و اجتماعی جوامع اتفاق می افتد، دامنه گسترش کالبدی شهرها فراتر از اراضی پیرامونی رفته و به سکونتگاه های مجاور که به شکل روستاهایی خودکفا در طول تاریخ شکل گرفته است، می رسد. روستاهای مورد اشاره در ابتدا به عنوان سکونتگاه های حاشیه شهر، و با ادامه روند گسترش شهری به شکل محلاتی درون شهرها تغییر چهره می یابند. جماران، امام زاده قاسم، چیذر، د...

بررسی مراحل رشد و توسعه کالبدی شهرهای جهان حاکی از تأثیر دو پارادایم مدرنیسم و پست‌مدرنیسم بر سازمان و ساختار فضایی شهرها می‌باشد. به‌گونه‌ای که تأثیرات این دو پارادایم منجر به توسعه شهرها، ایجاد و توسعه شبکه ارتباطی و بزرگراه‌ها، ایجاد شهرک‌های اقماری و حومه شهرها داشته و بیش‌ترین تأثیر را در حوزه فضایی و کالبدی شهرها برجای گذاشته است. مدرنیسم و اثر آن مدرنیته، تأثیراتی بنیادی در حوزه‌های اجتم...

عدم تعادل و تمرکز شدید از جمله ویژگی کشورهای جهان سوم است که این ویژگی معلول نتایج سیاست های رشد قطبی به شمار می آید که در نتیجه این سیاست، تمام امکانات در یک یا چند منطقه تمرکز می یابد و سایر مناطق به صورت حاشیه ای عمل می نمایند. عدم توجه به نظام شهری و نحوه پراکنش مراکز و کانون های شهری در پهنه سرزمین از یک سو و رشد شتابان شهرنشینی از سوی دیگر به گسیختگی و عدم انسجام در ساختار فضایی منجر خواه...

پایداری واژه دهه آخر قرن بیستم است این واژه با تعریف توسعه پایداری توسط گزارش کمیسیون جهانی محیط زیست و توسعه سازمان ملل ( کمیسیون برونتلند) عمومیت پیدا کرده است تعریف گزاش برونتلند شامل سه لایه است توسعه برابری و مساوات و حفاظت از محیط زیست برابری و مساوات لایه ای از توسعه پایدار است که با تکیه بر اصل عدالت اجتماعی یا برابری درون نسلی مفهوم پایداری را وارد پژوهش ها و تحلیل ها در سطوح پایین تر ...

       سازمان فضایی شهرهای ساحلی به­گونه­ای است که در صورت نداشتن برنامه­ی مناسب جهت توسعه­ی فضایی پایدار، از آسیب­پذیری بالایی برخوردار می­باشد. به همین دلیل، این مقاله به بررسی برنامه­ریزی فضایی به عنوان برنامه­ای مؤثر در پایداری توسعه فضایی شهرهای ساحلی پرداخته است و برای تبیین و تدقیق موضوع ضمن بررسی مبانی نظری آن، با استفاده از مدل­های آماری مانند آزمون همبستگی اسپیرمن، طیف بورگادوس وسایر ...

شهر، به مثابه تبلور آیین و اندیشه جامعه، نمی تواند در تمدنهای مختلف یکسان پدید آید. گوناگونی شهرها در تاریخ و جغرافیای جهان، بیش از هر چیز معلول این تفاوت است. فلات ایران به عنوان یکی از قدیمیترین زیستگاههای بشر، تمدنهای مختلفی را تجربه کرده و شهرهای زیادی را به وجود آورده است. بررسی روند تغییرات شهر ایرانی در طول تاریخ دو شیوه کاملاً متمایز را از سازمان فضایی شهر ارائه می دهد. سازمان فضایی به...

جامعۀ اولیه شهرهای قرون وسطی، اردوگاه و حومه ای است که ضرورت های محلی، تأمین معاش و دفاع را برآورده می ساخت. با تغییر در ساختار نظام اجتماعی، با اتحاد قلعه و سکونتگاه‌ها و فعالیت‌های خدماتی و صنعتی اطراف آن، پیدایش بازار و رونق تجارت، «شهر» ایجاد می‌شود و حدود آن به عنوان یک نظام اجتماعی مشخص می‌شود. در آغاز، سازمان فضایی شهرهای قرون وسطی، دارای فرم و کلیت شهری نبود اما در سده های 11و12، ...

امروزه شهرنشینی در کشورهای پیشرفته و نیز در ممالک توسعه نیافته بارزترین نمود تکامل جوامع انسانی به شمار می رود. با گسترش شهرها و به ویژه شهرهای بزرگ، جوامع انسانی با مشکلات متعددی روبرو شده اند که از مشخص ترین آنها ممکن است کمبود امکانات و ظرفیت های زیست محیطی و آلودگیهای مرتبط با آن می باشد. با تحولات دهه های اخیر شهرهای کشورمان با مشکلات و نابسامانی های زیادی مواجه شدند که یکی از مهمترین آنها...