یکی از رازآمیزترین و گسترده ترین تزیینات آثار معماری دوره اسلامی به ویژه مساجد، نقوش هندسی است. مطالعه پیشینه پیدایش نقوش هندسی در هنر ایران سابقه شش هزار ساله را نشان می دهد. تحقیق حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که ریشه های تاریخی پیدایش نقوش هندسی در آثار دوره اسلامی چیست و این نقوش می تواند حاوی چه مفاهیمی رمزی و سری باشد. هدف از تحقیق، بیان پیشینه تاریخی نقوش هندسی در هنر ایران و بررسی مفا...

درباره نقوش واق و افسانه درخت ‌سخن‌گو، تحقیق و پژوهش بسیار اندکی انجام شده است. پژوهش در این موضوع، سبب می‌شود این نقش در تاریخ هنر اسلامی و ایرانی بیشتر شناخته شود. این مقاله درپی پاسخ به این سؤالات است: خاستگاه درخت سخن‌گو و نقوش واق چیست؟ انواع نقوش واق کدام‌اند؟ حیطه نمایشی نقوش واق در چه گستره‌ای از هنرهای اسلامی است؟ برای یافتن پاسخ این پرسش‌ها، به افسانه‌های درخت ‌سخن‌گو به‌اختصار پرداخت...

چکیده محدودیت های تصویری در جهان اسلام باعث شکل گیری نقوش گیاهی گردید. به عبارت دیگر این نکته که نوع جدیدی از حکومت و تاریخ باعث بوجود آمدن نوع جدیدی از هنر در ایران شد، همواره مطرح است. اگرچه در تاریخ قبل از این زمان نیز نقوش گیاهی در گوشه و کنار تاریخ هنر و آثار هنری نقشی داشتند، اما تداوم آن و کاربردهای مختلفی که هنرمندان اسلامی از آن در هنرهای مختلفی چون کتاب آرایی، کاشی کاری، حجاری، هنر...

هنر گچبری، از هنرهای تزئینی معماری بناهای ایران است که از دیرباز زینت بخش بسیاری از کاخ ها و بناهای قبل از اسلام بوده است. از نقوش ناب در گچبری ایرانی می توان به نقوش گیاهی اشاره کرد. که در کاخ های ساسانی نمونه های متنوعی از آن به چشم می خورد. این نقوش در گچبری ها، نقوش چکیده نگاری شده ای از طبیعت اند و اشکال متنوعی را در بر می گیرند که عبارتند از نقوش: نخل، انگور، انار، گل نیلوفر آبی و گل چند ...

آثار منقوشِ دوران باستان می­توانند سندی برای بررسی افکار و ارتباطات هنری و فرهنگیِ تمدن­های گذشته باشند. مناطق حسنلو، زیویه، قلایچی و ربط 2، متعلق به دوران ماننایی هستند. تعداد زیادی آثار منقوش از  این مناطق به دست آمده که در آنها، « نقش» به عنوان عنصری جهت تزیین  یا  برای نمایش مفاهیمی خاص به کار رفته است. این مناطق با قرارگرفتن در یک ناحیه­ی هم­جوار، دارای نقوشی با مضامین مشترک و مشابه هستند که...

کاشی کاری هنریست، که همراه و همگام با معماری نام و آوازه دارد. با توجه به اهمیت معماری و احداث روز افزون بناهای مذهبی و غیر مذهبی در دوره صفویه، معماران بر آن شدند که در تزئین بناهای گوناگون از شیوه تزئینی کاشی هفت رنگ بهره گیرند. کاشی هفت رنگ این قابلیت را داراست که میدان هنر نمایی برای استادان و نقاشان را به نحوی فراهم کند و هنرمندان توانستند از محدودیت اشکال هندسی رهایی یافته و مناظر مختلف ر...

دست بافته های عشایر بختیاری و نقوش به کار رفته در آنها به عنوان یکی از اصیل ترین و جذاب ترین دستاوردها و صنایع دستی این مرز و بوم شناخته شده و همواره مورد توجه دوستداران و علاقه مندان به این شاخه از هنر بوده و هست. دست بافته های بختیاری مجموعه ای از معدود صنایع دستی اصیل و دست نخورده عشایر این منطقه است که با وجود تغییر و تحولات گوناگونی که طی سال های متمادی بر آنها گذشته همچنان اصالت فرهنگی و ...

طاقبستان نمونه ایی شگفت انگیز از اسناد بجا مانده ازدوران پرارج هنر وتمدن ایرانی ،یعنی ساسانیان است .تخته سنگ های حجاری شده بردل کوه که در سایه سلسله جبال زاگرس آرام گرفته اند.این اثر زیبا ودیدنی با عمری 1800سالهدیدگان بسیاری را در خود خیره نگاه داشته ورازهای بسیاری در پیداوپنهان دارد وهمین خیرگی پر اسرارسبب ساز تحقیقات ،پژوهشهای باستانی ومطالعات بسیاری ازمستشرقین وغربیان جستجوگر گشته ونگاه محقق...

قرن 10 میلادی در جزیرۀ آغتامار در ترکیۀ امروزی کلیسایی توسط شاه گاگیک به نام صلیب مقدس بنا شد که نمونه ای منحصر به فرد در هنر مسیحی این دوره و یکی از شاهکارهای بی نظیر کلیسا سازی به سبک ارمنی است. بسیاری از موضوعات و سبک حجاری های این کلیسا به شیوۀ ساسانی است، از جمله نقوش گیاهی، جانوری، اساطیری، ماسک های انسانی و نقوش پادشاهی. این پژوهش به روش توصیفی و تطبیقی به بررسی نقوش حجاری شده در کلیسای ...

مسجد جامع یزد یکی از مساجد عظیم و مهم سبک آذری در ایران است. از خصوصیات این بنا می توان به سردر رفیع، مناره های بلند، کاشی کاری زیبا، گنبد مسجد و... اشاره کرد. به کارگیری نقوش در قالب گچ بری، کاشی کاری و طرح های زیبا حائز اهمیت و درخور تفسیر است. تلفیق نقوش هندسی با نقوش اسلیمی در تزیینات کاشی کاری مسجد به نحوی است که در نگاه اول نمی توان به راحتی بین آن ها تمایزی قائل شد. هدف از این مقاله، مطا...