ﺗﺮﺟﻤﻪهای ادبی همگام با درنظر گرفتن ماهیت تعاملات پیش رفته است و فرایندهایی مثل «شفاﻑسازی» و «اقتباس» به دلیل مورد توجه قرار دادن مخاطب و فصاحت کلام در ترجمه، جایگاه ویژﻩای پیدا کردﻩاند. با وجود این، جایگاه اقتباس و تأثیر آن در ترﺟﻤﻪهای ادبی مبهم مانده است. ممکن است این سؤال مطرح شود که آیا ویژﮔﻰهای متنی و فرامتنی که در فرایند اقتباس وجود دارد در ترجمۀ آثار ادبی نیز مشاهده ﻣﻲشود و اگر پاسخ مثبت ...

زبان های گوناگون نظام های همسانی ندارند و هر زبان خود عناصر واژگانی، ساختارهای دستوری، ترکیب ها و اصطلاحات ویژه ای دارد، از این رو، گاهی ناگزیر می شویم برخی از ساختارهای واژگانی و دستوری متن مبدأ را تغییر دهیم تا در زبان مقصد، فهمیدنی و آشنا باشند. یکی از اصول مهمی که در ترجمۀ متون داستانی بیان می شود، برابریابی های واژگانی، ساختاری و بافتاری دقیق و مناسب در برگرداندن پیام از زبان مبدأ به زبان ...

ﺗﺮﺟﻤﻪهای ادبی همگام با درنظر گرفتن ماهیت تعاملات پیش رفته است و فرایندهایی مثل «شفاﻑسازی» و «اقتباس» به دلیل مورد توجه قرار دادن مخاطب و فصاحت کلام در ترجمه، جایگاه ویژﻩای پیدا کردﻩاند. با وجود این، جایگاه اقتباس و تأثیر آن در ترﺟﻤﻪهای ادبی مبهم مانده است. ممکن است این سؤال مطرح شود که آیا ویژﮔﻰهای متنی و فرامتنی که در فرایند اقتباس وجود دارد در ترجمۀ آثار ادبی نیز مشاهده ﻣﻲشود و اگر پاسخ مثبت ...

با توجه به حجم گستردۀ ترجمۀ آثار فلسفی به زبان فارسی، در این مقاله با بررسی یکی از ترجمه‌های کلاسیک فلسفی در نظر بوده تا نخست، با ذکر برخی معیارهای کلیِ نادیده‌گرفته‌شده در این دست کارها، نقدی عمومی بر روند کلی ترجمه‌های فلسفی بیان شود و سپس بر اساس معیارهای داده‌شده در این نقد به طور خاص ترجمۀ نیچه و فلسفه ژیل دلوز از سوی خانم لیلا کوچک‌منش بررسی شود. در یک جمع‌بندی کلی می‌توان گفت متأسفانه این...

کنایه یکی از اسلوب های مهمّ بیانی در همة زبان هاست و از دیرباز به صورت گسترده در زبان و ادبیّات همة اقوام، از جمله قوم عرب به کار رفته است. از آنجا که قرآن کریم با زبان مردم با آنان سخن می گوید، از همة عناصر بیانی، به ویژه کنایه برای بیان مقاصد گوناگون بهره برده است. در این مقاله، شش عبارت کنایی قرآن مجید تجزیه و تحلیل می شود؛ کنایه هایی که برخی از مترجمان و یا حتّی مفسّران، آن را به گونه ای تعبیر ...

ترجمۀ فارسی طب و جراحی کاربردی پرندگان در قیاس با ترجمه های فارسی آثار علمی و به ویژه پزشکی روان می نماید، بررسی دقیق تر متن نشان از آن دارد که در بسیاری از موارد برابرنهادهای واژگان علمی بسیار آشفته و رنگارنگ و نادقیق هستند. به جز این، موارد چشم گیری را می توان یافت که مترجمان به جای ترجمۀ متن استنباط کلی خود از سخن مؤلف را آورده اند.

شناخت معانی حروف اضافه از‏جمله «از» به‏دلیل نقش تعیین‏کننده‏ای که در القای مقصود دارد، ضروری است. به‏منظور شناخت بیشتر «از»، با رویکرد سبک‌شناسی زبانی در سطح لغوی و با اتخاذ روش توصیفی‏– ‏تحلیلی کاربرد بیست‎و‎نه معنی «از» در تاریخ بلعمی، تاریخ بیهقی، قابوس‌نامه و جامع‌‌الحکمتین مربوط‏به دورة اوّل و دوم نثر فارسی پژوهش شده‏است. هدف این تحقیق تسهیل درک مفاهیم متون این دو دوره، یافتن اشتراک، افتراق...

تا کنون نسخه های دوزبانۀ، انگلیسی ـ فارسی، بسیاری از رباعیّات عمر خیّام در ایران چاپ شده است. متأخرترین آنها به کوشش سرکار خانم روشنک بحرینی در مجموعه کتابهای دوزبانۀ انتشارات هرمس منتشر شده و به چاپ سوّم (1393) هم رسیده است. گزارنده برای این کار از کتاب سرگذشت رباعیّات اثر آ. ج. آربری، مستشرق معروف انگلیسی، کمک گرفته است. آربری در این کتاب چاپ اوّل رباعیّات عمر خیّامِ فیتزجرالد (1859، که مشتمل بر 75 ر...

تحلیل مقایسه‌ای دو ترجمۀ فارسی کلیله و دمنه (مطالعۀ موردی: حکایت بوزنگان / حمدونگان) این نوشتار در صدد تطبیق حکایت بوزنگان کلیله و دمنه با دو ترجمۀ فارسی قرن ششم هجری، یعنی ترجمه‌های نصرالله منشی و محمد بن عبدالله بخاری است. نگارندگان تلاش کرده‌اند تا با روش توصیفی ـ تطبیقی به تحلیل ساختاری این دو ترجمه بپردازند و در ضمنِ آن به طور خاص به شیوۀ آنها در برابریابی واژگانی نیز توجّه دهند...