در این پؤوهش به تحلیل مقوله معرفت دینی و نحوه تحقیق ان در ادوار مختلف تاریخی می پردازیم و می کوشیم نادرستی برخی نظریات مطرح شده در این باره را آشکار سازیم. در این مقاله به تکامل عصری معرفت دینی در سایه استنطاق و دلالت یابی مبنایی و روشمند متن تأکید می شود. از منظر این پژوهش تکامل معرفت دینی ناشی از سؤالات و شبهات نوپدید در هر عصر است که با توجه به نیاز ها و مقتضیات زمان بروز می کند. این سؤالات ...

   سبک‌شناسی آماری، پژوهشگر را در تشخیص و تمییز سبک­های مختلف یاری می­کند. شیوه پژوهش در سبک‌شناسی آماری بر اساس معیار کمّی است که محقق باید مؤلفه‌های این بخش را بر اساس داده‌های آماری تحلیل و تجزیه نماید. در این مقاله با رویکرد توصیفی و تحلیلی و آماری، خطبه غرّاء مورد تحلیل و پژوهش سبک‌شناسی قرار می‌گیرد. بررسی انجام یافته نشانگر آن است که از میان آرایه‌های لفظی، سجع متوازی و موازنه به شکل مساوی...

هنر یکی از فرآوردَه‎‎های انسانی است که از پنهان‎ترین زوایای ضمیر انسان سرچشمه می‎گیرد و می‎تواند آینه تمام نما از فرهنگ، تفکر، عاطفه و درک و خلق زیبایی را به خوانندگان ارایه نماید. شعر نیز به عنوان یکی از تجلیات هنر همواره در طول تاریخ مورد توجه زیباپسندان قرار گرفته است از این رو پژوهش و تفحص در ساختارهای شعر  پارسی ضروری می‎نماید. نگارنده در این پژوهش سعی دارد شناخت نامه‎ای مختصر از ساختارهای ...

وجود طرفداران و مخالفانی سرسخت پیرامون توجیه علمی اعجاز قرآن، بررسی این موضوع را ضرورتی دوچندان می بخشد. از این رو هدف اصلی این مقاله، دستیابی به راه حلی قطعی با تکیه بر «واقعیت خارجی قرآن» در این زمینه است. برای وصول به این هدف، ابتدا با طرح مقدمه ای به ذکر دلایل دو طرف و افراطها و تفریطها پرداخته شده، سپس امکان توجیه علمی و بررسی نظری رابطة قرآن و علوم تجربی به حصر عقلی با توجه به تمایز فرضیه...

توجه به زبان دین در فلسفه دین به دلیل چگونگی مسأله معنا درباره فهم گزاره های دینی و تحلیل اعتقادات مبتنی بر این گزاره هاست. آنچه در این میان مهم است و در حل بسیاری از مسائل می تواند مورد بهره قرار گیرد، مسأله ارتباط میان لفظ و معنا، دلالت آنها و نیز معنای واژگانی است که در متون دینی به کار رفته است، به طوری که امروزه زبان شناسان معاصر در سمانتیک یا علم دلالت الفاظ، بحث مستقلی را برای واژگان اخت...

چکیده: به عقیده افلاطون ایده ها مدلول اصلی نامها هستند و دلالت نامها بر اشیاء فقط به نحو ثانوی و به سبب شباهت اشیاء به ایده ها ممکن است. ارسطو که منکر وجود مفارق ایده هاست برخلاف افلاطون عقیده دارد که نامها در وهله اول بر محسوسات دلالت می کنند و دلالت آنها بر مفاهیم انتزاعی دلالتی ثانوی است. تلفیق آراء افلاطون و ارسطو در فلسفه نوافلاطونی سبب خلط این دو نظریه شد و بر اثر آن بسیاری از نوافلاطونیا...

نشانه‌های زبانی در متون عرفانی ازنظر تحول تاریخی سطوح زبانی آن، گوناگونی درخور توجهی از دلالت‌های انگیخته و اختیاری پدید آورده است. در این پژوهش تلاش خواهد شد با بررسی نشانه‌های زبانی در ساحت‌های مختلف زبان روح الارواح سمعانی، انواع دلالت‌های این متن، ازنظر ویژگی انگیخته یا اختیاری‌بودن نشان داده شود. انواع مختلف دلالت‌های زبانی در ساحت‌های زبان اسطوره‌ای و دینی، زبانِ تصویریِ تمثیلی و مجازی و زب...

هر قاعده ای خصوصیات وممیزات ویژه ی خود را دارد که سیاق فاقد آن ویژگیها است، لذا نمی توان آن را یک قاعده نامید؛ ماهیت سیاق و نوع دلالت آن با توجه به آراء ونظرات مفسرین قرآن کریم، زبان‌شناسان ولغویین، علمای علوم بلاغی، ادبا ، فقها واصولیین ، قابل اثبات است. بزرگترین دلیل وشاهد بر اینکه سیاق ماهیتاً دلالت است نه قاعده این است که مفسرینی مانند ابن جریر طبری، علامه طباطبائی و شهید صدر بااینکه به سیاق...

این مقاله مسئلۀ معنا در متن ادبی را به بحث می گذارد. نخست «معنی زبان شناختی» گزاره را تعریف می کند و تفاوت گزاره های زبان با ادبیات را مطرح می کند. در زبان هیچ گزاره ای نیست که معنی زبان شناختی نداشته باشد؛ اما در ادبیات گزاره های فراوان تولید می شود که یا مصداق ندارند یا مصداق آن ها پذیرفتنی نیست. سه عامل سبب می شود که معنیِ زبان شناختی یک متن پذیرفتنی نباشد: 1. عامل ناهُشیاری: اگر در متن نشانه ...

چکیده متن قرآن، متنی سرشار از پیچیدگی­های زبانی و معنایی و در نهایت فصاحت، بلاغت، زمان­مند و مکان­مند است. دوره معاصر با آغاز روش­های نقد ادبی، زبان­شناسی و معناشناسی، ابزارهای جدید، متفاوت، با کارکردهای نو در اکتشاف گوهرهای دریای بی­کران قرآن را فراروی محققان و مفسران قرار داده است. نظریه بافت یکی از رویکردهایی است که امروزه مورد توجّه بسیاری از زبان­شناسان و به خصوص پژوهشگران حوزه معناشناسی قر...