حکومت یک ضرورت طبیعی، شرعی و قانونی است. ازاین‌رو در مفروض توماس آکوئیناس توجه به یک دولت دینی تحت حاکمیت قانون الهی، مدلی مقبول است. فرضیّۀ او چنین است که نماد اقتدار سیاسی (حکومت) در اختیار شخص پادشاه و اقتدار دینی در اختیار کلیسا قرار دارد. پادشاه به‌عنوان نماد اقتدار سیاسی وظیفه دارد با تأمین سعادت دنیوی مقدمات لازم را برای رسیدن به سعادت اخروی که همان رسیدن به خداست، فراهم سازد. وی همچن...

سهروردی در یک تقسیم­بندی، انسان­ها را به کاملان در علم و عمل، متوسطان در علم و عمل، زاهدان پارسا، کاملان در علم اما ناقصان در عمل و در نهایت ناقصان در علم و عمل تقسیم نموده است. از زاویه دیگر، ایشان نفوس را به سادة پاک، سادة ناپاک، غیرسادة کامل پاک، غیرسادة کامل ناپاک، غیرسادة غیرکامل پاک و نفوس غیرسادة غیرکامل ناپاک تقسیم کرده و نتیجه می­گیرد که سعادتمندان یا خوشبختان، همان کاملان در علم و عمل...

مراد از کارکرد دین، مطلق خدمات و آثار دین در جامعه می باشد که این مقاله با هدف استخراج نگاه دینی به مقوله ی کارکرد اعتقادی دین از منظر قرآن و عهد جدید نگاشته شده و در آن نوع نگرش این ادیان نسبت به کارکرد اعتقادی دین به شیوه ی تطبیقی بررسی شده است. عهد جدید و قرآن در این نکته اشتراک دارند که تنها خدای واحد خالق، معبود و قابل پرستش است، گرچه مسیحیان خلاف تصریح کتاب مقدّس اعتقاد به «تثلیث» دارند. ا...

نعمت عمر و حیات گوهر ارزشمندی است که رسیدن به سعادت جز از مسیر آن محقق نخواهد شد. از این رو در سال های اخیر پژوهش برای شناسایی ارزش واقعی، نحوه استفاده، و مدیریت زمان، مورد توجه اندیشمندان غربی قرار گرفته است. این در حالی است که این موضوع در میان مسلمانان و رهبران ایشان همزمان با عصر نزول قرآن و دوران امامت از اهمیت برخوردار بوده است. در قرآن و روایات از یک سو، با هدفگذاری در رسیدن به اهداف د...

اخلاق از مباحثی است که از قدیم الایام مورد توجه متفکرین و فلاسفه مختلف بوده است و هر اندیشمندی به فراخور تفکرات خود به آن پرداخته و از جنبه ای آن را مورد توجه قرار داده است.فلاسفه مسلمان نیزازاین امرمثتثنی نبوده وبیشتربانگاهی دینی،به اخلاق پرداخته اندتانگاهی فلسفی.ازطرفی، در غرب مکاتب بسیاری به مبحث اخلاق پرداخته اندوسعی درتبیین مسائل ومبانی اخلاقی،ازراه های گوناگون نموده اند.مکتب سودگرایی یکی ...

علامه طباطبایی وجود انسان را مرکب از سه وجود متناظر با عوالم سه‎گانه جهان آفرینش می‎داند. از نظر او انسان توسط حواس با عالم محسوسات، توسط خیال با عالم خیال و توسط عقل با عالم عقل ارتباط برقرار می‎کند. در حالی که ملاصدرا عوالم ثلاثه را عقل، نفس و طبیعت می داند و در قوس صعود، عالم مثال را در پرتو نفس و اشتداد وجودی آن تبیین می کند. از نظر ملاصدرا عمل امری عرضی و تبعی است و آنچه باقی است نفس و ملک...

محمد مهدی نراقی (1146-1209 ه.ق.) در کتاب جامع السعادات، نظامی اخلاقی به شیوه اخلاق فضیلت محور و با رویکردی غایت گرایانه سامان داده است. اخلاق نراقی با فلسفه، کلام و اصول فقه وی پیوند دارد و در این رساله برای نخستین بار با نگاهی میان رشته ای به همه آثار نراقی، نظام اخلاقی وی گزارش و تحلیل شده است. نراقی در انسان شناسی دوگانه انگارانه خود، حقیقت انسان را نفس غیرمادی می داند. این نفس فناناپذیر به ...

بررسی جایگاه «هستی» به معنای دنیای مادّی، اهمیت ویژه‌ای در هدف‌انگاری یا ابزارانگاری آن در سیاست دارد. آیا دستیابی به ابعاد مختلف هستی، هدف سیاست است یا وسیله‌ای که سیاست‌مداران با آن به اهداف سیاسی می‌رسند؟ در این تحقیق، نشان داده می‌شود که گروهی نگاهی مستقل به هستی دارند و آن را «هدف سیاست» می‌دانند، گروهی هستی را بی‌ارزش می‌انگارند و گروه سومی نیز آن را «ابزار» رسیدن به اهدافی فراتر، یعنی سعا...

پژوهش حاضر نیز به دنبال بررسی کارکرد و نقش دین در عرصه‌های مختلف جامعه از دیدگاه ابن سینا بوده است. از آن‌جا که نوع نگاه و تبیین و تفسیر اندیشمندان و جامعه‌شناسان به دین و جامعه مختلف است، در ابتدا لازم شد به تعریف دین و جامعه و رابطه‌ی میان آن دو از دیدگاه ابن سینا پرداخته شود و سپس کارکردهای دین در درون جامعه از دیدگاه ایشان بیان گردد. حاصل بحث چنین شد که ابن سینا وجود دین را امر قدسی از جانب...

موضوع سعادت از دیرباز مورد توجه حکما و فلاسفه بوده و هر کدام تفسیر خاص و متفاوتی از سعادت داشته اند ، زیرا بحث سعادت مهمترین مسئله و هدف نهایی زندگی انسان می باشد . سعادت انسان برابر با لذت دائمی و نبود هیچ درد و رنجی است و دیدگاه های مختلف درباره سعادت و لذت، سبب پیدایش مکاتب و مذاهب گوناگونی در طول تاریخ شده است تا جایی که تبیین درست سعادت به دلیل تفاسیر و دیدگاه های زیاد به سادگی امکان پذیر ...