بخش زیادی از بحث‌های کشفی، علمی و فلسفی را با محوریت خیال می‌توان تبیین کرد. کاربرد خیال در مباحث هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی عرفان، همواره مورد توجه اهل نظر در علوم فلسفی و شهودی بوده است؛ در این میان، خیال نقشی اساسی را در تحقق و تبیین بخش عظیمی از مکاشفات پیش روی عارف ایفا می‌کند. از نظر ابن‌سینا، خیال به دو روش در شهودات عرفانی تأثیر گذار است: اول) خیال سالک با ادراک صور کمالی و حقیقی و لذت از...

اسطوره، یا از طریق صور خیال یا از طریق تصاویر کهن الگویی در اثر ادبی بروز می یابد. ابتدا، تعاریفی از اسطوره و تصویر کهن الگویی و رابطه میان آن دو ارایه می شود. سپس، در پرتو بررسی نمونه هایی از اشعار کهن و نو، نقش و جایگاه اسطوره در ساختار کلی شعر و در محور افقی و عمودی خیال تبیین می شود. آن گاه در بخش اصلی مقاله، تجلی اسطوره به واسطه تصاویر کهن الگویی بررسی و به این نیز پرداخته می شود که اسطوره...

این مقاله نشان می دهد که اسطورة مهر به عنوان یکی از عناصر مهم خیال شاعرانه می تواند زمینه های ساخت تصاویر بلاغی، استعاری و تشبیهی را برای شاعر فراهم نماید. نویسنده کوشیده است روایت های اساطیری مهر را با مصادیق هنری آن در شاهنامه تطبیق دهد. مهر در شاهنامه صورت خیال شاعرانه و رنگ ادبی و اعتلای هنری و زیباشناختی یافته است. سایه روشن های سنّت پرستش و ستایش مهر و آیین میتراییسم و آراسته شدن مهر به او...

با توّجه به اهمیّت افکار، اندیشه ها و آثار مرحوم دهخدا در بین طبقات مختلف اجتماعی از جمله آزادی خواهان، سیاسیون، ادیبان، فرهنگ نویسان، طنز پردازان، مصححین و ... در این اثر ظرایف و دقایق اندیشه های این مرد بزرگ در قالب صور خیال به کار رفته در اشعارش مورد بررسی قرار گرفته است. در مورد هر یک از صور خیال مقدمه ای نسبتاً جامع از آراء و افکار اندیشمندان به همراه شاهد مثالهای گوناگون از دیوان مرحوم دهخدا...

سنایی شاعر بزرگ و جریان ساز قرن ششم، در آثار گران بهای خود، به مسائل فراوانی از جمله دنیا و نحوه ی برخورد با آن پرداخته است. در این پژوهش، پس از ایراد تعاریف دنیا از دیدگاه های گوناگون و پرداختن به مسئله ی نظام احسن، با بررسی آثار سنایی و به کمک پژوهش هایی که در مورد دوران زندگی او به رشته ی تحریر درآمده است، سیمای جامعه ی عصر او به تصویر کشیده شده است. همچنین به ذکر دلایلی پرداخته شده است که ش...

چکیده موضوع این پایان نامه فرهنگ تحلیلی عناصر تصویرساز در دیوان واعظ قزوینی(1027-1089ه ق است . در این پژوهش به رابط? بین عناصر تصویرساز چون تشبیه ، استعاره ، کنایه ، اسطوره و. . . با عناصر طبیعی و غیرطبیعی در دیوان واعظ قزوینی پرداخته ایم . روش کار در این پایان نامه کتابخانه ای و بررسی متن می باشد . ابتدا عناصری را که شاعر در تصویرسازی از آن ها استفاده کرده است ، شناسایی نموده ، این عناصررا ...

شاهنامه از نظر تنوّع حوزه ی تصویر یکی از شاهکارهای خیال شاعرانه ی سرایندگان زبان پارسی است؛ مجموعه ی بی شماری از زیباترین تصویرها در شاهنامه وجود دارد که به علت پراکندگی در سراسر کتاب تجلّی جداگانه ای نمی یابد.پایان نامه ی حاضر با عنوان (نقد و تحلیل تصاویر شعری بخش تاریخی شاهنامه و مقایسه آماری آن با بخش اساطیری و پهلوانی) به نقد و تحلیل صور خیال بخش تاریخی شاهنامه می پردازد. این پژوهش شامل یک مق...

در فایل اصل مقاله موجود است.

احمد عزیزی از شاعران معاصری است که اشعارش را با بیان دغدغه های زندگی در روزگار امروز همراه کرده است. حوزه­ی تداعی معانی در شعر او متأثر از فضل نمایی ها در حوزه ی اطلاعات عرفانی ادبی، فلسفی و مذهبی است تا حدی که هنگام آفرینش فضای معنوی و  صور خیال در شعرش، علاوه بر آیات و احادیث و اصطلاحات عرفانی و اسلامی و فلسفی و ادبی، نام شاعران و دانشمندان ایرانی و غربی و کتاب هایشان، اسامی گل ها و فصل ها، ن...

این رساله با هدف بررسی تطبیقی صور خیال در دیوان اثیر الدین آخسیکتی و ظهیرالدین فاریابی که از شاعران قرن ششم به حساب می آیند انجام شده است. در مورد صور خیال و اهمیت ان در بررسی اشعار باید گفت که صور خیال در حقیقت مجموعه امکانات بیان هنری است که در شعر یا نثر شاعرانه مطرح است و منظور از به کار بردن تصویر خیال تشدید احساس و انتقال آن از گوینده به شنونده یا خواننده است، در حقیقت هر تصویر خیالی حاصل...