این مقاله به بررسی نقش زبان در فرایند زندگی اجتماعی فرد می پردازد‘ و به پرسشهایی‘ که در ذیل خواهد آمد‘ پاسخ داده می شود. 1. زبان چگونه فراگرفته می شود؟ 2. انسان چگونه (به واسطه زبان) می اندیشد؟ 3. نقش تعاملات اجتماعی در زبان چگونه است؟ هالیدی معتقد است که فرایند یادگیری زبان و به کارگیری آن‘ در کودک‘ در طی چند مرحله صورت می گیرد. 2. فهم اشاره و حرکتها‘ 2. فهم اصوات به مثابه دالها و مدلولهای ...

جایگاه و ظرفیت بالای نهاد آموزش رسمی در پروژه‌ی ملّت‌سازی باعث شد تا در دوران رضاشاه، دولت نگاه ویژه‌ای به توسعه‌ی معارف داشته باشد، از آنجا که یکی از رسالتهای اصلی این نهاد تقویت و گسترش زبان فارسی به عنوان یکی از ارکان اساسی ملّی‌گرایی و تحکیم وحدت ملّی بود، گسترش و تأسیس مؤسسات معارفی در مناطق عشایری و قوم‌نشین اهمیّت دو چندانی داشت. هدف این پژوهش آگاهی از چرایی و چگونگی واکنش اهالی کردستان نسبت...

از آنجا که وزن شعر فارسی همانند شعر عربی بر اساس کمیت هجا استوار است، علمای عروض فارسی چنین پنداشته اند که در عروض فارسی مانند عروض عربی، ارکان عروضی باید بر اساس قواعد سبب و وتد تعیین و تنظیم شود. این تصور نادرست از آنجا ناشی شده است که علمای عروض فارسی کلمات بسیاری در زبان فارسی یافته اند که منطبق بر اسباب و اوتاد بوده است. در حالی که سبب و وتد در عروض عربی دلالت عروضی دارد و بسیاری از قواعد ...

پیدایش فنّاوری جدید چاپ دسترسی عامۀ مردم به اطلاعات و گردش سریع تر آن را امکان پذیر کرد. معیار سازیِ زبان های بومی برخاسته از چاپ امری پذیرفته شده است که آگاهی هویتیِ جدیدی را میان گروه های اجتماعی سبب می شود. تا پیش از سال 1837 م/ 1253 ق، فارسی زبان رسمیِ حقوقی ـ دیوانی، بازرگانی، و فرهنگی شبه قاره بود و نخبگان هندو و مسلمان از آن استفاده می کردند و نیز زبان نوشتاریِ مسلمانان هندی برای مقاصد دینی ب...

جنس silene شامل 98 گونه در ایران‏‎ٌ، با 35 گونه انحصاری محدوده فلورا ایرانیکا است (٢٦ گونه انحصاری ایران) که در ٢١ بخش طبقه بندی می شوند. در این مقاله‏‎ٌ، مهمترین ویژگی ها برای جدایی و ارتباط بین بخش ها مشخص شده‏‎ٌ، کلید شناسایی برای بخش ها در ایران تهیه شده است. همچنین برای هر بخش یک نقشه پراکنش ارایه شده است. مهمترین صفات جهت جدا کردن بخش ها عبارتند از: مورفولوژی و رگه بندی کاسه‏‎ٌ، طول آندوفور و...

در این مقاله ساخت و صرف فعل ساده در دو زبان ایرانی نو ـ بلوچی و فارسی ـ مقایسه شده است. مقایسه‌ها نشان می‌دهد که مقولات ساخت و صرف فعل ساده در بلوچی و فارسی از بعضی جنبه‌ها شبیه و از سایر نظرها متفاوت است . به طورکلی محتوای مقاله نشان می‌دهد که : 1- تعداد فعلهای ساده در بلوچی امروزی نسبت به فارسی به مراتب بیشتر و توانایی بالقوة ‌آن برای ساخت واژگان جدید از طریق اشتقاق به مراتب راحت‌تر است. 2-...

مقالة حاضر به بیست سال تجربة نگارنده در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در حوزة ‌آموزش زبان و فرهنگ ایران به غیرفارسی‌زبانان پرداخته است. نگارنده مأموریت‌های آموزشی خود در دانشگاه‌های بوسنی و کرة ‌جنوبی را پایة تحقیقات مربوط قرار داده و، با بررسی وضعیت آموزش زبان فارسی و عملکرد مثبت نهادهای متولی، به طرح مسائل و کاستی‌های عمده پرداخته؛ آنگاه شکل‌گیری بخش آزوفا در سال‌های اخیر و رویکرد جدی...

اشتقاق فرایندی است که طی آن افزودن یک وند اشتقاقی منجر به تولید واژه ای جدید می شود. این فرایند برای سالیان متمادی مورد توجه زبان شناسان قرار داشته و بیشتر به عنوان فرایندی صرفی یا صرفی ـ نحوی از آن یاد شده است. هنگام مطالعه فرایند اشتقاق، بررسی میزان زایایی یک وند اشتقاقی (تعداد واژگان جدید تولید شده توسط آن وند) اهمیت فراوانی دارد. فرضیة این مقاله این است که ساخت هجا و عوامل واجی، در میزان زا...

متون فارسی- عبری متونی هستند که زبان آن‌ها فارسی است، ولی به خط عبری به نگارش درآمده‌اند. این متون در جوامع عبرانی ساکن ایران قدیم تألیف شده‌اند. سابقه تألیف این متون به قرن سوم هجری و پیش از آغاز تألیف متون فارسی به خط عربی بازمی‌گردد. به این دلیل و دلایل دیگر مانند دوری جوامع عبرانی از جوامع مسلمان، زبان متون فارسی- عبری کهن‌تر از متون فارسی دیگر است و بسیاری از ویژگی‌های آوایی، صرفی و نحوی د...