چکیده: یکی از راه های شناخت ادبیات یک سرزمین، نقد محتوایی آثار ادبی آن سرزمین است. در رساله ی حاضر به نقد سیاسی- اجتماعی نمایشنامه های فارسی با تکیه بر نمایشنامه های غلامحسین ساعدی پرداخته ایم. ساعدی از بزرگ ترین نمایشنامه نویسان ایرانی است که با وجود غلبه ی درونمایه های روانکاوانه در آثارش، کوشیده است این درونمایه ها را برای بیان مسائل سیاسی- اجتماعی زمان خود به کار گیرد و از این جهت آثارش بی...

در این تحقیق، آثار نمایشیِ اکبر رادی با پنج نمایشنامه ی بلند آنتوان چخوف، از نظر محتوا و فرم، بویژه از نظر ساختار، زبان، دیالوگ، و شخصیت، مقایسه می گردد. و این نتیجه مشخص می شود که بسیاری از آثار رادی را می توان، از نظر محتوای واقع گرایانه و بازتاب مسائل جامعه ی خود، و اهمیت به زبان، مطابق با آثار چخوف دانست؛ امّا از نظر فرم، با توجه به تعدد و تنوع فرم دراماتیک هر یک از نمایشنامه های رادی، مختصات...

روایت شناسی که یکی از نظریه های پرکاربرد در پژوهش های ادبی معاصر به شمار می رود با نمایشنامه به عنوان یکی از ژانرهای سه گانه ی ارسطویی ادبیّات پیوند نزدیکی دارد و از میان متون ادبی کلاسیک، ظرفیّت نمایشی قابل ملاحظه ی لیلی و مجنون، باعث جلب نظر نمایشنامه نویسان شده است. این پژوهش به تحلیل و تطبیق روایت در دو نمایشنامه ی لیلی و مجنون پری صابری در ادبیّات فارسی و مجنون لیلی احمد شوقی در ادبیّات عربی م...

گفتمان مادرانگی رویکردی است نظری که برداشت متعارف از زنانگی را در راستای حمایت و تقویت مشارکت زنان در فعالیت های اجتماعی، به کار می گیرد. مادرانگی نه تنها مسئله ی زنان بلکه مسئله ی جوامعی است که زنان بخشی از آن را تشکیل می دهند؛ بنابراین بقای جوامع انسانی در گرو دریافت درکی عمیق و سالم از مادرانگی است. دهه ی هشتاد در غرب دورانی است پرچالش برای مطالعات ادبی زنان. بسیاری از باورها در تقابل با اید...

افلاطون به عنوان برجسته‌ ترین فیلسوف دوران باستان تاثیر شگرفی بر فرهنگ و تمدن دنیای غرب بر جا نهاده است. به‌ ویژه آموزه‌ ی عشق او در رساله‌ ی مهمانی که ادبای اروپای رنسانس تا حد زیادی وامدار آن هستند. میلتون، آخرین و یکی از شاخص ترین چهره‌ های رنسانس انگلستان و اروپا، از این قاعده مستثنی نیست به نحوی که تاثیر آموزه‌ های افلاطون را می‌ توان در جای جای آثار او مشاهده نمود. مقاله‌ ی حاضر به بررسی ...

در این پایان نامه، نمایشنامه های دو نمایشنامه نویس زن معاصر ایران، نغمه ثمینی و چیستا یثربی بررسی می شود. فصل اول، به بررسی نمایشنامه های نغمه ثمینی که بر اساس نقد اسطوره ای-کهن نمونه ای مورد تحلیل قرار گرفته اند، اختصاص داده شده است. در ابتدا بسترهای تاریخی سه نمایشنامه ی رازها و دروغها، خواب در فنجان خالی و شکلک، مورد بررسی قرار می گیرند. سپس کهن نمونه ها و حماسه ی گیلگمش در نمایشنامه ی تلخ ب...

علی احمد باکثیر (1910-1969م) نویسنده¬ی معاصر یمنی الاصل از جمله ادیبانی است که آثار متعددی در قالب شعر، روایت و نمایشنامه به رشته-ی تحریر درآورده است. مهمترین ویژگی آثار وی جنبه¬ی دینی، اسلامی و تاریخی آنها است. نمایشنامه¬ی «من فوق سبع سماوات» از جمله نمایشنامه¬های تاریخی اسلامی باکثیر است که متشکل از هفت نمایشنامه است. نویسنده در هر کدام از این نمایشنامه¬ها یک موقعیت انسانی را مورد توجه قرار د...

بهمن فرسی یکی از پیشروان نمایشنامه نویسی و ادبیات نوین در ایران، با تلفیقی از ساختار نمایشنامه های کلاسیک و تئاتر نوین، دست به خلق آثاری نو و تجربه ای تازه در دوران خود زده است. پژوهش حاضر با تأکید بر جلوه های ساختاری و مضمونی این نمایشنامه ها؛ به مثابه شکل نوینی از پردازش نمایشی، در پی دنبال کردن مسیری است که به زعم نگارنده نتیجه ی نگرشی خاص در فرم و محتواست. بدین منظور پایان نامه ی حاضر ضمن س...

تی. اس. الیوت، شاعر، منتقد، و نمایشنامه نویس انگلیسی-امریکاییِ قرن بیستم، در نمایشنامه هایش از ارجاع به اساطیر باستان، بهره فراوان برده است. در این تحقیق، از میان هفت نمایشنامه ای که وی به تحریر درآورده است، به بررسی چهار نمایشنامه ای که به فارسی ترجمه شده اند، پرداخته ایم: 1- «صخره» (1934)، درباره ی کلام معجزه آسای عیسی مسیح در جهان امروز در مورد ساخت کلیسا با اشاره به صخره ی موجود در قبهالصخره...