خندیدن کنشی انسانی است که در نظام های اجتماعی و فرهنگی مختلف معنا، مصداق و شکل های بیانی و عملی متفاوتی دارد. معنای خندیدن در صورت بندی اجتماعی و فرهنگی جامعه اسلامی در قرون میانه در قالب ادبی طنز مفهوم پردازی شده و سبک بیانی معینی یافت. بررسی مبانی و تحول این نظام معنایی در فرهنگ ادبی طنز می تواند سبب شناسایی وضعیت اجتماعی- فرهنگی جامعه اسلامی شود. از اینرو روند ساخت‏یابی و نظام‏مند شدن مفاهیم...

هر متن ترکیبی از ذهنیت، نگرش، باور ها، احساسات فردی و جمعی نویسنده را در خود پدیدار می سازد. شکل کلام، گزینش واژه ها، محتوای اثر و به طور کلی ذهنیت هستی شناختی شاعر یا نویسنده می تواند بیانگر یک اندیشه سیاسی– اجتماعی، فلسفی و گاه ایدئولوژیک باشد و یا متاثر از این مفاهیم و حتی فارغ از جریان های تعهدگرایانه نسبت به اجتماع باشد. شاید بتوان گفت با نگاهی به دوره شعری اغلب شاعران، با توجه به وضعیت اج...

جاحظ نویسنده توانای عرب در حدود سال 160 هجری قمری در بصره به دنیا آمد و پس از سالها تلاش علمی و نگارش کتب ادبی به سال 255 ه .ق وفات یافت . اودارای تألیفات ارزشمند است که میتوان از کتاب های ((البیان و التبیین )) و ((البخلاء)) و ((الحیوان)) و چندین رساله دیگر نام برد هرکدام آنها از نظر ادبی میتواند بازتابی وسیع از ادبیات عربی در عصر عباسی باشد. انتقاد همواره یکی از شیوه های بارز برای بیان مشکلا...

به اعتقاد بسیاری از ادب پژوهان، حافظ در به کار گیری زبان دقّت و دغدغه فراوانی داشت و پیوسته در پی جرح و تعدیل واژگان و نشاندن مناسب‌‌ترین عناصری بود که با بافت سخن وی سازگاری و همگامی بیشتری داشته باشد. در این پژوهش،  تمرکز بر روی کارکردهای هنری  و ظریف ضمایر ‌یا اسم‌های اشاره‌ی فارسی؛ یعنی دو واژه‌ی «این» و «آن» در شعر حافظ است. وی همچنان که در دیگر حوزه‌های زبان، توانمندی شگفت انگیزی در استفاد...

طنز، از موضوعات پررنگ و ملموس رباعیات باباافضل کاشانی است. باباافضل، با بیانی نرم و آرام و با پرهیز از گستاخی و گزندگی زبان، طنزهایی شیوا آفریده و آن ها را در لفافه ابریشمین اشعار خویش پنهان ساخته است.شاعر در آفرینش طنز، از انواع آرایه های ادبی به ویژه از بازی های زبانی، پارادوکس، تکرار و جناس بهره جسته است. وی در ساخت طنز، از ضرب المثل استفاده کرده و خود نیز طنزهایی سروده که برخی، به صورت ضرب ...

بازی های ویدیویی نوعی از رسانه اند و تنها تفاوت آن ها با دیگر رسانه ها در تعامل مخاطب با آن هاست؛ به عبارت دیگر، بدون بازیکن، بازی حادث نمی شود. موضوع ترکیب طنز با خشونت برای تلطیف خشونت در رسانه و جذب مخاطب، از مباحث مورد علاقه ی هنرمندان در دوره های اخیر بوده است. با توجه به وجود نمونه های ترکیب طنز و خشونت در انواع رسانه، بازی های ویدیویی خشن نیز می توانند با طنز همراه باشند. با توجه به این ...

طنز یکی از شاخصه‌های مهم گلستان و مثنوی است. در این پژوهش، فرضیة مبتنی بر تأثیر تقابل بر هدف و تفاوت هدف طنز در دو اثر مورد بررسی است. پرسش تحقیق این است که تقابل چه تأثیری بر هدف می‌گذارد و چه رابطه‌ای میان این دو وجود دارد. هدف تحقیق در وهلة اول، مطالعة تطبیقی طنز در دو اثر مهم و نیز بیان رابطة تقابل با هدف و تبیین تأثیر جهان‌بینی بر اهداف طنز است. روش مطالعه، تطبیقی‌ـ تحلیلی و مبتنی بر استخر...

طنز نوعی ادبی‌است که، جنبه‌های بد رفتارهای بشری، ضعف‌های اخلاقی و فسادهای اجتماعی و یا اشتباهات انسان را به شیوه‌ای تمسخر‌آمیز و اغلب غیر‌مستقیم بازگو‌می‌کند و هدف آن اصلاح‌است. گاهی اغلب جوامع دچار مشکلات و رنج‌های اجتماعی، سیاسی و... شده و یا حاکم و مردم آن جامعه دچار مفاسد اخلاقی می‌شوند؛ در چنین شرایطی طنز با کارکرد‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و... در قالب‌های مختلف از جمله شعر به رسالت خود می...

طنز سیاه، یکی از زیر مجموعه‌های طنز و کمدی است. طنز سیاه نگاهی تمسخرانگیز به موقعیت‌های بیمارگونه و هولناک و موحش دارد و اغلب با مرگ، دلهره، رنج، ترس، اندوه و پوچی همراه است. اوضاع ناهمگون سیاسی و اجتماعی، نظریات فلسفی هگل و رمان‌های گوتیک، منجر به ظهور این گونه طنز در ادبیات غرب شد. اصطلاح «طنز سیاه»«Humour Noir» را نخستین بار آندره برتون، تئوریسین سوررئالیست فرانسوی، در سال 1935 در تشریح عبار...

طنز گونه‏ای ادبی است که با دیگر گونه‏های شوخ طبعی از جمله هجو، هزل و مطایبه پیوندهای مشترک و ناگسستنی دارد. به همین دلیل طنزپژوهانی که در تعاریف خود سعی داشته‏اند بین طنز و واژگان پیرامون آن تفکیک و مرزبندی دقیق قائل شوند، معمولاً دچار اغتشاش و سر در گمی شده‏اند؛ بویژه اینکه میان طنز در معنی سنّتی آن با طنز مدرن تا حدودی تفاوت است. زبان طنزآمیز برخی از متون عرفانی، منعکس کننده اوضاع اجتماعی و فره...